Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti xalqaro turizm fakulteti Xizmatlar sohasi yo’nalishi “Mikroiqtisodiyot” fanidan “Raqobatlashgan bozorda qisqa muddatli

TR=P•Q
bu yerda: TR - umumiy daromad; P - narx;
Q - sotilgan ne’mat miqdori.
Daromad sotilgan mahsulot miqdoriga bog‘liq bo‘lganligi uchun, u TR(Q) ko‘rinishida yoziladi.
O‘rtacha daromad - bir birlik sotilgan mahsulotga to‘g‘ri keladigan daromad bo‘lib, u quyidagicha aniqlanadi:
Chekli daromad (MR) - bu qo‘shimcha bir birlik ne’matni sotish natijasida umumiy daromadning o‘sgan qismi,
Demak, raqaobatlashgan bozorda talab chizig‘i o‘rtacha va chekli daromadlar chizig‘i bilan ifodalanadi.
P
Q

• Firmalar tomonidan ularning tadbirkorlik faoliyatini amalga oshirishi natijasida olinadigan daromadlari quyidagicha turkumlanadi:
• 1. Sotishdan olingan sof tushum.
• 2. Asosiy faoliyatdan olingan boshqa daromadlar (operatsiya daromadlari).
• 3. Moliyaviy faoliyatdan olingan daromadlar.
• 4. Favqulodda foyda.

Qisqa muddatli oraliqda foyda va uni maksimallashtirish



ТС, ТR
TC(Q)
D
ТR(Q)
M
A
N
0
Q
Q3
Q1
Q2
max foyda
(Q)
+
Q
0
Q1
-(Q)
-
Ishlab chiqarish hajmining kritik nuqtalari
Q3
Q2
-(Q)
max foyda
 (Q)
Foydani maksimallashtirishning shartlari

MR > MC	MR = MC	MR < MC
Foyda ko’payadi	Foyda maksimal qiymatiga yetadi	Foyda kamayadi