229
Briketlar:
1) mustahkam bo‘lishi kerak – mustahkamlik darajasi yuqori
haroratda ham (500–800
o
C da ham) o‘z mustahkamligini
saqlay bilishi
kerak;
2) suv, tashqari havo va qizdirilgan bug‘ ta’siriga chidamli bo‘lishi
kerak;
3) yetarli darajada g‘ovakli bo‘lishi kerak.
Turli materiallarda g‘ovaklik turlicha bo‘ladi, g‘ovaklik darajasi
5–15%gacha bo‘lishi kerak.
Briketlash mayda zarrachalarni zichlash jarayoni bo‘lib, u bir qator
texnologik jarayonlardan iborat va o‘z navbatida
bir necha sinflarga
bo‘linadi.
Buni quyidagi sxemada ko‘rsish mumkin (81-rasm).
80-rasm. Briketlash sxemasi.
Ruda va birikmalarni briketlashda ikkita usul qo‘llanilib, bularga
qovushtiruvchilar qo‘shmasdan va qovushtiruvchilar qo‘shib
briketlash
kiradi. Bu ikkala usul ham bitta hisoblanib, ya’ni shixtaga mayinlik
xususiyatini berish va o‘z navbatida berilgan shaklni saqlashdir.
Shaklning saqlanib qolishi ma’lum muddatli bo‘lib,
shixta tarkibidagi
zarralarning bir-biri bilan mexanik jipslashishiga bog‘liqdir. Shixtaning
plastik
xususiyatini tuproq, CaO va noruda elementlar belgilab beradi.
Briketlashning asosida nam shixta komponentlarining, ma’lum
shaklda
BRIKETLASH
Qov
ushtir
uvchi
qo’shmasdan
Qovushtiruvch
i qo’shib
Keyinchali
k
siqmasdan
Presslash
orqali
Organik
qovushtiruv
chilar
Noorganik
qovushtiruvch
i
230
ma’lum kuch ostida kuch berish natijasida zarralarning mexanik
birikishi yotadi. Hosil bo‘lgan briketlarning
mustahkamlik darajasi
quritilganda 98,7–147,1 n/sm, kuydirilgandan keyingisi 147,4 n/sm.
Odatda, briketlashning kuydirish harorati turlicha bo‘ladi. Bunga sabab,
briketlanadigan material va uning xususiyatidir. Masalan: gematit va
magnetit Fe rudalari uchun kuydirish jarayonining vaqti 40–60 min
bo‘lib, buning natijasida ruda tarkibidagi 98% oltingugurtdan tozalanadi.
Dostları ilə paylaş: 
