Toshkent moliya instituti “Audit” kafedrasi


chiqarishni qayta jihozlash xarajatlari 9420-«Ma’muriy xarajatlar» schyotida aks ettiriladi



Yüklə 6,59 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə407/624
tarix03.12.2023
ölçüsü6,59 Mb.
#171882
1   ...   403   404   405   406   407   408   409   410   ...   624
Toshkent moliya instituti “Audit” kafedrasi

chiqarishni qayta jihozlash xarajatlari 9420-«Ma’muriy xarajatlar» schyotida aks ettiriladi. 
Agar korxona qandaydir ishlab chiqarish va intellektual mulk (patentlar, guvohnomalar) 
yaratsa, ushbu «Nizom» dan kelib chiqqan holda, ularni mulk sifatida hisobga olib bo’lmaydi, 
chunki ularni yaratish bilan bog’liq xarajatlar kapitallashmaydi.
Ushbu savol masalasida turli mamlakatlarda qarama - qarshi fikrlar mavjud. Masalan, 
ayrim mamlakatlarda nomoddiy aktivlar mablag’ sifatida inobatga olinmaydi, ularni darhol 
ishlab chiqarish sarflari yoki foyda hisobiga hisobdan chiqarish ko’zda tutilgan. Ammo, 
bunday yondoshuvga qarama-qarshi gumon patentlar olish va kashfiyotlar, tovar markalari, 
savdo belgilari, «Nou-xou» ishlanmalari va dastur ta’minotlarini yaratish bilan bog’liq ilmiy-
tadqiqot va tajriba-konstruktorlik ishlari (ITTKI) kabi aktivlarni darhol hisobdan o’chirish, 
davr oralig’ida oladigan daromadlarni buzib ko’rsatishga olib keladi va korxonalar 
tomonidan ushbu faoliyat sohasiga mablag’lar sarflashni to’xtatib turadigan omil bo’lib 
hisoblanishidan iborat. Agar nomoddiy aktivlarni yaratish bilan bog’liq xarajatlarni darhol 
hisobdan o’chirish fikriga qo’shiladigan bo’lsak, unda bizning korxonalarimizda bunday 
xarajatlarga eng oz miqdorda mablag’ ajratilib, respublikamiz xududida ishlab chiqarish va 
intellektual mulkni (korxonaning o’z ishlab chiqarishini) umuman pasayishiga olib keladi
korxonalar esa o’zlarining mulkiy huquqlari (nomoddiy aktivlari)ni yaratmasdan, xorijdan 
sotib olishga xarajat qiladilar.
Nomoddiy aktivlar bo’yicha amortizatsiya hisoblash va amortizatsiya ajratmalarining 
mahsulot (ish, xizmat)lar tannarxiga to’g’ri olib borilishini tekshirish chog’ida auditor 
nomoddiy aktivlarning ishlab chiqarish faoliyatida foydalanilayotganligi va daromad 

Yüklə 6,59 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   403   404   405   406   407   408   409   410   ...   624




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2025
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin