Toshkent moliya instituti g. Xamdamova, O. Astanakulov, A. Matchanov innovatsion menejment



Yüklə 1,22 Mb.
səhifə47/200
tarix07.01.2024
ölçüsü1,22 Mb.
#205520
1   ...   43   44   45   46   47   48   49   50   ...   200
O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta-maxsus ta‟lim vazirligi t-hozir.org

Kirish 
Chiqish 
Kognitiv (ilmiy bilimlаr)
mеhnаt, moliyaviy,
ахborot,moddiy, enеrgеtik
vа boshqа rеsurslаr
Yangi jаrаyonlаr, mаhsulotlаr, хizmatlаr,
foydа (biznеsdа)yoki ijtimoiy foydа (sotsiаl
sohаdа), хodimlаrning yangi bilimlаri, ishlаb
chiqаrishni o‘sishi, yangi sеgmеntlаr vа
bozorlаrni o‘zlаshtirilishi, sotsiаl
jаvobgаrlik, хodimlаrning qаnoаtlаngаnligi.
Innovаtsion vа
boshqа
o‘zgаrishlаr



106
yakuniy nazorat teskari aloqalarga asoslanadi, shuning bir vaqtda rahbarning


xodim harakatining xarakteri, ishning maqsadlarini o‘zlashtirish, ta‘sir
ko‘rsatishni, qo‘llash bo‘yicha harakati boshqaruvchi tizimni ko‘pgina orasi ochiq
teskari aloqaga ega qiladi.

4.6-rasm.


Innovatsion menejmentning boshqaruvchi tizimchasi
57

Boshqariladigan tizimga ham iyerarxiyaning bir necha bosqichlaridan tashkil


topadi. Boshqariladigan tizimchaning birinchi bosqichidagi asosiy vazifa uning
tizimchalari (ishlab chiqarish, xodimlar, moliya va marketing) ni muvofiq faoliyat
yuritishdir. Ishlab chiqarish tizimchasi energetik, moddiy va axborot oqimlari va
ta‘sir ko‘rsatishning texnik – texnologik omillariga asoslangan ularni ishlab
chiqish usullarining murakkab biriktirilishi bilan ta‘riflanadi.
Iyerarxiya ikkinchi bosqichi ishlab chiqarish tizimchasining ajralib turuvchi
xususiyati oqimlarni muvofiqlashtirish va muvofiq taqsimlash vazifasidan, shu
jumladan iyerarxiyaning birinchi, pastki bosqichi tipik texnologik jarayonlarini
dekompoziyalash va agregatsiyalash (biriktirish) dan iboratdir. Bunda har bir tipik
57
Yo‘ldoshev N.Q. va boshqalar. ―Innovatsion menejment‖. Darslik. T:.TDIU, 2012.
Innovаtsion mеnеjmеntning 
boshqаruvchi tizimchаsi 
Mаqsаdlаr tizimchаsi
Vаzifаlаr tizimchаsi
Usullаr tizimchаsi
Boshqаruvning
tаshkiliy tizimlаri
tizimchаsi
Tаrmoqli
shtаbli
mаtritsаli
divizion
vаzifаviy
mа‘muriy
tаhliliyvа
bаshorаtli
mаntiqiy-didаktik
iqtisodiy
еvristik
strаtеgikrеjаlаshtirish
opеrаtivrеjаlаshtirish
jаrаyonlаrvаo‘zаrohа
mkorliklаrnimuvofiql
аsh tirish,tаshkilqilish
undovchisаbаblаrni
qurish,
hisobgаolishvа
boshqаnаzorаtqilish
strаtеgikmаqsаdlаr
tаktik
opеrаtiv
vаzifаviy
uzoq muddаtli
qisqа muddаtli
ustuvorlik dаrаjаsi
iyerаrхiya dаrаjаsi



107
jarayon kirishlar, chiqishlar, holatning har xil parametrlari, boshqaruv va berilgan


maqsaddan chetga chiqishlarga ega kichik tizim bo‘ladi.
Ko‘pgina
tipik
jarayonlar
iyerarxiyaning
pastki
darajasidayoq
determinatsiyalanganlik (asoslanganlik)ning pastki darajasi bilan ta‘riflanadi.
Ayniqsa bu ―insoniy resurslar‖ tizimchasiga tegishlidir. tushunarliki,
iyerarxiyaning yuqoriroq darajalarida tizimning noaniqligi o‘sadi. Shuning uchun
tizimlarning noaniqligini bartaraf qilish uchun iyerarxiyaning barcha bosqichlarida
jarayonlarni mahalliy barqarorlashtirish, egiluvchan, moslashuvchan jarayonlar va
boshqaruv tizimlarini, hamda o‘z ichiga bashoratli ustunni tahlil qilish, boshqaruv
qarorlarining daraxtini yaratish, yashash davrili va ehtimolli yondashishlarni
qo‘llash, ekonometrik, statistik, imitatsion va vaziyatli modellashtirishdan
foydalanishni oluvchi menejmentning yangi usullari kabi tizimchalarni boshqarish
vazifalarini alohida ajratish zarur.
Murakkab tizimchalarni boshqarishda evristik modellashtirish, ko‘p bosqichli
muvofiqlashtirish asosiy usullar bo‘lishlari mumkin. Evristik modellar xodimlarni
boshqarish tizimlariga nisbatan ko‘proq qo‘llanadilar, ko‘p bosqichli
muvofiqlashtirish esa, ishlab chiqarish va marketingni boshqarish tizimlariga
nisbatan qo‘llaniladi.
Ko‘rib chiqilgan boshqaruvchi va boshqariladigan tizimchalar ta‘minlash
tizimchasi, ilmiy tizimga, firma mikromuhiti kabi asosiy tizim yagona bir butun
sifatidagi tashkilotning tashkil qiluvchilari bo‘ladilar.
Tashkilot ―ochiq tizim‖ sifatida faoliyatning turli tuman shakllari, jihatlari
tashkiliy tuzilmalarning birligi bilan ta‘riflanadi, falsafa vazifasiga ega.
Tashkilotni faoliyat yuritishining muvofiq shartlarini aniqlash uchun
tizimchalar, tipik jarayonlar va barcha darajadagi elementlarni tashkil qiluvchi
katta, murakkab tizimlarning ko‘rsatkichlari va xususiyatlarini umumlashtirish
zarur. Ochiq tizim sifatidagi tashkilot innovatsion faoliyatini qurishning
umumlashtirilgan tamoyillari quyidagi jadvalda berilgan. Tizimning teskari
aloqasi-talablar, mijozlarning reklamatsiyalari, iste‘molchilardan olingan yangi
axborotlar, innovatsiyalar haqida yangi ma‘lumotlardir.



108
4.1-jadval 



Yüklə 1,22 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   43   44   45   46   47   48   49   50   ...   200




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin