Toshkent moliya instituti m. Y. Raximov, N. N. Mavlanov, N. N. Kalandarova

Mahsulot sifatining tahlili 
 
 
Ko„rsat-
kichlar 
 
Mahsulot 
birligini 
bahosi, 
so„m 
Ishlab chiqarilgan 
mahsulot, (dona) 
Reja-
ning 
bajarilis
hi, % 
Jami 
mahsulotdagi 
ulushi, (%) 
Ishlab chiqarilgan 
mahsulot qiymati
(ming so„m) 
biznes 
rejada 
haqi-
qatda 
biznes 
rejada 
haqi-
qatda 
biznes 
rejada 
haqi-
qatda 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
9 
Oliy
sifatdagi 
mahsulot 
10000 
5000 
6000 
120 
45,4 
43,0 
50000 
60000 
Birinchi 
sifatdagima
hsulot 
6000 
10000 
15000 
150 
54,6 
57,0 
60000 
80000 
Jami 
X 
15000 
21000 
140 
100,0 
100,0 
11000
0 
140000 

---

189 
1.
 
O„rtacha nav (sort)lilik koeffitsiyenti:
rejada 
haqiqatda 
10000/(15000*10000/1000)=0,733 
140000/(21000*10000/1000)=0,666 
2.
 
Mahsulot biriligining o„rtacha sotish bahosi 
rejada 
haqiqatda 
110000/15000=7333 sum 
140000/21000=6666 sum 
Mahsulot sifatiga odatda quyidagi omillar ta’sir qiladi: 
foydalanilayotgan 
xomashyo va materiallar sifati; xodimlarning malakasi va texnik tayyorgarlik 
darajasi; ishlab chiqarishda ishtirok etadigan texnika va texnologiyani holati va 
uning progressivligi; ishchi va xodimlarning mahsulot sifatiga javobgarligi hamda 
ularning moddiy rag‗batlantirilishi va hokazo. 
Mahsulot ishlab chiqarishda eng muhim masala bu innovatsion, yangidan 
yaratilgan mahsulotlar hajmining, eksportga yo‗naltirilgan mahsulotlarni ishlab 
chiqarishni yo‗lga qo‗yilganligiga baho berishdan iboratdir. 
Innovatsion mahsulot – yangi, takomillashtirilgan, texnologik o‗zgarishlar 
tufayli yaratilgan mahsulotdir. Oldingi mahsulotlardan sezilarli yoki tubdan farq 
etuvchi mahsulotlardir.
Eksportga yo‗naltirilgan mahsulotlarning jami mahsulotlar tarkibidagi 
salmog‗iga baho berish orqali korxonaning joriy va istiqboldagi taktik 
strategiyalari ishlab chiqiladi. 
5.11-jadval