Toshkent viloyati

"Chorsu" sharq bozori

Eski shaharning qoq yuragidagi "Eski Jo‘va" markaziy maydonida Toshkentning asosiy diqqatga sazovor joyi – ulkan "Chorsu" bozori joylashgan. U o‘rta asrlardan buyon mashhur. Ushbu bozorga kelgan har bir kishi sharq ertaklariga tushib qoladi. Rastalardagi go‘zallik, mahsulotlarning mo‘l-ko‘lligini, keng qatorlar, xushmuomala sotuvchilar... Bu yerda O‘zbekistonning butun tarixi mujassam. Turli-tuman mahsulotlarni sanab adog‘iga yetmaysiz: do‘ppilar va to‘nlar, milliy matolardan tayyorlangan ro‘mollar, sopol va keramika buyumlari, qo‘lda tayyorlangan suvenirlar, sovg‘alar, sharqona shirinliklar, ziravorlar, mevalar, sabzavotlar va boshqa ko‘plab mahsulotlar.
Ushbu yirik bozor taxminan X asrda vujudga kelgan, u Buyuk Ipak yo‘lining muhim markazlaridan biri hisoblangan to‘rtta savdo ko‘chasining kesishuvida joylashgan. Bu yerda savdo yil davomida olib borilgan va turli madaniyatlar bilan qorishib ketgan. Savdo yo‘llarida xorijiy savdogarlarni, karvonlarni, rastachi-sotuvchilarni, hunarmandlarni, boy dehqonlar va oddiy ishchilarni ko‘rish mumkin bo‘lgan.
Bozor moviy gumbazlar ostidagi bir nechta pavilyondan tashkil topgan: oziq-ovqat mahsulotlari qatori, buyumlar qatori, gilam, adyol va matraslar bilan savdo qiladigan qator, zargarlik va hunarmandchilik qatorlari.
Katta moviy gumbaz ostida joylashgan oziq-ovqat mahsulotlari pavilyoni alohida e’tiborga molik. Unda mahsulotlar turlariga qarab bo‘lingan.Keng turdagi sut mahsulotlari sizni befarq qoldirmasligi shubhasiz, ularning orasida qatiq, qurt (quruq qatiq mahsuloti, mahalliy pishloq turi), suzmani albatta tatib ko‘ring.
Quruq mevalarning turlaridan ko‘zlaringiz quvnaydi. Bu kishmish, turshak, yong‘oqlar, sho‘rdanak, qiyomga va kunjutga botirilgan yeryong‘oq. Sharqona shirinliklar – novvot, parvarda, pashmak, holva, kozinaki. Turli rangda kamalakday tovlanib turgan ziravorlar va xushbo‘y dorivorlar yonidan befarq o‘tib ketolmaysiz: dolchin, za’faron, qora va qizil murch, muskat yong‘og‘i, qalampirmunchoq, zira, kashnich, sedana, zarchava, quritilgan sabzavotlar.
Oziq-ovqat mahsulotlari pavilyonining yaqinida milliy o‘zbek taomlarini tatib ko‘rish mumkin bo‘lgan qatorlar bor. Rastalarga yaqinlashar ekansiz, palov, kabob, somsalarning xushbo‘y hidini uzoqdan his qilasiz. Bu yerda sizga norin (sovuq ugra sho‘rvasi bilan), qazi (ot go‘shtidan tayyorlangan kolbasa), go‘mma, hasip (uyda tayyorlangan kolbasa), qovurilgan baliq, xonim va manti, no‘xat sho‘rak (qo‘sh go‘shti va no‘xatdan tayyorlangan taom), qo‘y qovurg‘asini taklif qilishadi. Hatto tanovul qilishni xohlamasangiz ham o‘zbek tansiq taomlari oldida o‘zingizni tutib turolmaysiz. Taomlarni tandirdan yangi uzilgan obi non bilan shu yerdagi qahvaxonaning o‘zida tatib ko‘rish mumkin.
"Chorsu" bozori – ming yillar orasidan sado berayotgan tarix zarrasi.