Tourism and recreation in the XXI century: problems and prospects

TOURISM AND RECREATION IN THE XXI CENTURY: PROBLEMS AND PROSPECTS
3-4 May 2019
264
Baku, Azerbaijan

---

Azərbaycan, İran kimi dövlətlərdə tarixi yolun elmi mərkəzləri yaradılıb və şəhərlərin turizm 
destinasiyaları baxımından cəlbediciliyi ilə bağlı əsərlər nəşr etdirilib. Azərbaycan İpək Yolu ilə bağlı 
layihə və proqramlara aktiv qoşulmaq və potensialdan faydalanmaq üçün YUNESKO ilə əməkdaşlıq 
fəaliyyətini səmərəli şəkildə təşkil edir. Mütəmadi olaraq Azərbaycanda həyata keçirilən “İpək Yolu 
Beynəlxalq Musiqi Festivalı”, “İpək Yolu Sərgisi” turizm baxımından ölkənin regionda tanıdılması üçün 
üstünlükdür [8]. Onu da qeyd edək ki, hər il “Böyük İpək Yolu” Beynəlxalq Gənclər İttifaqı Azərbaycanda 
fərqli dövlətlərdən olan gənclərin yaradıcılıq fəaliyyət forumlarını və səyahət seminarlarını bir-birləri ilə 
bölüşmələrinə və tanıtmalarına imkan yaradır.
Azərbaycan da daxil olmaqla 34 ölkənin qatıldığı 2010-2017-ci illəri əhatə edən BMÜTT-ın İpək 
Yolu proqramı dövlət və özəl sektor arasında güclü tərəfdaşlıq quraraq, İpək Yolunu bir səyahət markası 
kimi genişləndirdi. Bu proqram sayəsində Turizmdə birlikdə tətqiqat, birlikdə potensialın istifadəsi, tarixi 
marşrutlarda turizmi təbliğ etmək kimi ölkələr arasında müsbət nəticələrə nail olunub. TRASEKA 
beynəlxalq dəhlizi çərçivəsində BMÜTT-ın dəstəklədiyi müasir İpək Yolu proqramına görə İpək Yolu 
beynəlxalq səviyyədə tanınan, birbaşa səyahət təcrübəsidir. Təşkilatın İpək Yolu layihəsi dövlətlərin 
birlikdə təşəbbüsü ilə İpək Yolu marşrutu əhatəsində turizmin davamlı inkişafını təmin etməkdədir. 
Həmçinin layihə Azərbaycanda turizm sektoruna sərvət qazandıran sərmayələrin artırılmasını dəstəkləyir 
və TRASEKA ölkələrini ümumi qazanc üçün qarşılıqlı əlaqədə birləşdirir. Nəticədə, Azərbaycanda İpək 
Yolu turizmdə mədəni münasibətlərin inkişafına və ətraf mühitin yaxşı idarə olunmasına 
istiqamətləndirilərək, subregionda xalqlararası mədəni anlayışı və sülhü inkişaf etdirmək üçün vasitədir. 
Hazırda Azərbaycanda turistlərə təklif olunan ən mükəmməl turizm xidmətləri antik İpək Yolu 
şəhərlərini araşdırmaq, İpək Yolunda YUNESKO-nun Dünya İrsini səyahət etmək, milli festivallara və 
hadisələrə qoşulmaq, incəsənət qalereyaları, muzeyləri ziyarət etməkdir. Bu gün Azərbaycanda BMT-nin 
Təhsil, Elm və Mədəniyyət Təşkilatı tərəfindən müəyyənləşdirilən İpək Yolu marşrutu və ya “Miras 
Dəhlizləri” iqtisadi mənfəət, fayda təklif etmək və turizmi inkişaf etdirmək yolu ilə mədəni mübadilə 
keçmək potensialına malikdir. 
Azərbaycanda İpək Yolunun şəhərlərinin mədəni mirası turizm üçün inanılmaz imkanlar yaradır. 
Azərbaycan İpək Yolu proqramına 2010-cu ildə qoşulandan bəri, hədəflərini TRASEKA dəhlizi 
çərçivəsində şəhər turizminin inkişafına, mədəni turizmə istiqamətləndirib [5]. Azərbaycan Ümumdünya 
Turizm Təşkilatı və YUNESKO-nun sıx əməkdaşlıqlı İpək Yolu layihələrində turizm potensialının 
istifadəsinin artırılması məqsədilə ciddi işlərə başlamışdır. İpək Yolu şəhərləri istiqamətində yerləşmiş 
maddi-mədəni irs, Bakıdan əlavə yeni turizm destinasiyalarının yaradılmasına imkan yaradır. Bu səbəblə, 
Azərbaycan turizmin uğurlu inkişafı naminə yol boyu investisiya imkanları və infrastrukturun 
təkmilləşdirilməsi istiqamətində davamlı inkişaf və ətraf mühitin qorunması siyasətini yerinə yetirir. 
Ümumumiyyətlə, bu gün Azərbaycanın sahib olduğu turizm potensialı müasir İpək Yolu proqramı 
əhatəsindəki nəqliyyat proqramları ilə uyğun hala gətirilərək, tarixi, mədəni bağlarımız olan türk 
dövlətlərinin yer aldığı yeni bazarlara istiqamətləndirilir. İpək Yolu keçdiyi marşrutlardakı destinasiyaların 
tanınmasında və bazara çıxarılmasında aktiv rol oynayacaqdır. Azərbaycanda turizmin inkişafı imkanları 
üçün şərqin və qərbin fərqli mədəniyyətlərinin harmonik birləşməsini İpək Yolu turizm marşrutunda 
turistlərə düzgün təqdim etmək lazımdır.