Tuproqning fizikaviy buzilishi, mexanik buzilish jarayoni tuproq va atmosfera o’rtasidagi havo, suv va gaz almashishlari tuproq zichligiga qarshilik ko’rsatish jarayonida qujudga keladi. Bu jarayonlar tuproqning, mexanik, geologik (oqimi), va gidrologik xususiyatlariga ta’sir etadi va bu asosiy fizik degradatsiya jarayonlar deb belgilangan. Slaking - agregatlarning dispersiyasi suvda tez bo’kishi haqida sirt yoqlama - xarakterlanadi tuproq yuzasida yupqa qobig’ining shakllanishisuv va havo yuqori kuch va kam o’tkazuvchanligi tomonidanFaollashtirish - umumiy g’ovakligi ham kamayishiga olib boruvchi tuproq qismi zichligi ortishi va g’ovakligidir. Anabioyoz - olingan o’simlik ildizlariga kamida 10% g’ovakligi kamayishibilankislorod yetishmasligi (O2) namoyon bo’ladi. Eroziya ta’sirida buzilish, tuproq zarralari qayta taqsimlash orqalisuv (yomg’ir, joyga jamlanganda, oqim, muzliklar), shamol, yoki tashqi kuchlar ta’sirida boradi. Suv eroziya joyga jamlanganda, SAC eroziyasi , ariq eroziyasi, eroziya bo’lishi mumkin, qattiq jarlik eroziyasi tomonidan oqimi, yoki yer bilan ta’minlash deformatsiyalar. CHo’llanish - suv, shamol va boshqa tomonidan jadal eroziyas natijasida tuproq degradatsiyasi cho’l va arid,to’qay xududlarda jarayonlar keskinlashishidir.5
3.3.Tuproqning fizik-mexanik xossalarining turlari, tuproqning fizik yetilganligi, sug’orish davrida tuproq fizik-mexanik xossalarining o’zgarishi va ularni boshqarish. Tuproqning fizik-mexanik xossalariga plastikligi, yopishqoqligi,
ko’pchishi va cho’kishi, ilashimligi, qattiqligi, solishtirma qarshiligi va fizikaviy yetilishi singarilar kiradi. Fizik-mexanik xossalari tuproqning texnologik xususiyatlarini baholashda, ya’ni yerlarni ishlashning turli sharoitlarini aniqlashda, ekish va yig’ib-terib olish agregatlari - mashinalarning ishlash holatlarini o’rganishda muhim ahamiyatga ega. SHuningdek, bu xossasi urug’larning unib chiqishi, o’simlik ildizlarining tuproqda tarqalish holatini va o’simliklarning o’sib rivojlanish sharoitlarini aniqlashda katta rol o’ynaydi.
