30-rasm. Tuproqning hajmiy massasini aniqlash uchun namunalar olishga mo’ljallangan, qopqog’i olinadigan silindr.
K e r a k l i r e a k t i v v a i d i sh l a r: analitik tarozi, o’lchovli kolba tarozi toshi.
I sh t a r t i b i. Kolbaning sof og’irligi o’lchanadi. Belgili kolbaga belgisigacha, tuproq solinadi. Tuproqni xajm og’irligi quyidagi formulada hisoblanib jadval to’ldiriladi.
P
dv = --------
V
dv - Tuproqning xajm og’irligi g/sm3 hisobida;
P - Kolbadagi tuproq og’irligi g hisobida;
V - Kolbaning xajmi ml hisobida
1-jadval.
Tuproq kesmasining tafsiloti va
nomeri №
|
Namuna olingan chuqurlik (sm)
|
Kolbaning
nomeri №
|
Kolbada
gi tuproq og’irligi,
(gr) R
|
Kolbaning xajmi, (ml) V
|
Tuproqning xajm massasi, (gr/sm3)
dv
|
|
|
|
|
|
|
Tuproqning solishtirma og’irligini aniqlash.
Ma’lumdagi hajmdagi tuproq qattiq qismi og’irligining shunday hajmdagi suv og’irligiga bo’lgan nisbati tuproqning solishtirma og’irligi deyiladi. Tuproqning solishtirma og’irligi tuproqning mineral va kimyoviy tarkibiga ko’ra o’zgaruvchan bo’lib. O’rtacha hisobda 2,5-2,8 g/sm3 bo’lishi mumkin.
Dostları ilə paylaş: |