Türkcə Etimoloji Sözlük

. 

iməkləmək

.

 

dırmaşmaq

. 

örmülüb çıxmaq

:

 

tırmanıb çıxmaq

.  

örnaş

 

 otur.  

örnək

 

 

örnək

. 

1

. 

hörnək

.

 

hörək

. 

örək

. çəkil. şəkil. biçim. 

1

. olqu. 

nimunə. 

1

. mayaq. nimunə. 

1

. bənzər. əş. misil. nəzir. 

1

. 

taslaq. düzənəc. düzənək. görnüş. 

1

. çəşni. çaşnı. çəkni. 

nimunə. 

1

. göstəric. əşcik. əşic.

 

məsdurə. 

 

- 

örnək olma

: uyma. iqtida. 

enik. yenik. tabe‟. 

- 

örnək

 

olaraq

: uyaraq. müti' olaraq. iqtidaən. 

-

 

düğün dərnək

, 

həp 

ARIN

 

Türkcə Etimoloji Sözlük

 

 

WWW.TURUZ.NET

 

702 

bir örnək: birbirindən ayrığı, fərqi olmayan. əşit. 

 

- 

örnək

 olaraq

: uyaraq. müti' olaraq. iqtidaən. 

- 

örnək olma

: 

uyma. iqtida. 

enik. yenik. tabe‟. 

 

- 

corab hörmək: kələk qılmaq, qurmaq. güc duruma soxmaq. 

başına iş açmaq. 

 

-

 

xor görmək

: 

xorlamaq. korlamaq. qaramaq. qınamaq. suç 

atmaq. 

 

-

 

təprənişi

, 

davranışı ilə başqalarına örnək

 olmaq: 

başqalarına önçülük edmək

 

yol qoymaq. yol açmaq, vermək. 

 

örnəq

 

örnək

. 

1

.

 

çəkmə

. 

ülgi

. 

düzgü

. 

ölçü

. qural. 

nimunə

. 

ülgü

.

 

ülgüt

. 

ilkə

. 

dərs

. 

sabağ

. 

öğrəncə

.

 

-

 

qıssadan gəl ağıla gör 

örnəyi

 \\ 

istərisən haq rizasın görməyi

.

 1

.

 < 

ör

.

 

qabrıq

. 

gözə 

çarpılan nərsə

. 

görnək

. 

ülgi

. norm.

 1

.

 

biçim

. 

şəkil

. format. 

biçilmiş kimi

.

 1

.

 

köydaş

. 

1

.

 

qabarıq

,

gözə çarpılan nərsə.

 

1

.

 

örqə

. 

örkə

. 

hörgü

 

örnəği

. motif. 

1

.

 

qılıq. rəsim. 

1

.

 

görtük. misal. nimunə. 

1

.

 

surət. nusxə.

 

1

. 

ülgü

.

 

tuturğu. 

tutqur. tutraq. tutqar. 

1

.

 

məşq. 

1

.

 

çeşit. növ'. 

-

 

onun bizdə 

neçə örnəyi

 

vardı

r

.

 

-

 bir 

örnək

 quzu

.

  

-

 

dadlıq, örnək, məsdurə vermək

: 

dadandırmaq

.

 

qoxulatmaq

.-

 

yeni malları hər yana qoxulatın

.  

HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 

WWW.TURUZ.COM

 

-

 

dadlıq, örnək, məsdurə olmaq

: qoxumaq

.

 

-

 yeni mallar 

qoxumadan, 

güc satılır

.  

örnəqin

 

 

örnəğin

. məsələn. 

 

örnəqin

 

örnəğin

. 

sözdən. məsələn.

  

örnəqsiz

 

 

örnəksiz

. 

1

. tipik olmayan. nəzirsiz. misilsiz. 

 

örnəmək

 

 

örüngəmək. örüngərmək. ürnğərmək. ürüngərmək. 

ağarmaq

.  

örnəşik

 

 

örənşli

. 

uynaşıq. uyumlu

. 

dəngli. dəngəşik. taylaş. 

tayşıq. taydaşıq. taylaşıq. cürdəş. cürdəşik. cürləşik. 

intibaqlı. müntəbəq. 

 

örnəşiqsiz

 

 

örnəşiksiz

. 

örənşsiz

. 

uynaşsız. uyumsuz. uyumayan. 

dəngsiz. dəngəsiz. dəngəşsiz. taylaşsız. tayışsız. 

tayçeşit. taydüşüt. taylaşmaz. cürçeşit. cürdəşməz. 

intibaqsız. müntəbəq omayan. 

 

örnəşsizlik

 

 

örənşsizlik

. 

uynaşsızlıq. uyumsuzluq. uymazlıq. 

dəngsizlik. dəngəsizlik. taylaşızlıq. taylaşsızlıq. 

tayışsızlıq. tayçeşitlik. taydüşütlük. tayşamazlıq. 

cürçeşitlik 

(<

 

cür + dış)

. cürdəşizlik. intibaqsızlıq. 

müntəbəqsizlik. 

 

ARIN

 

Türkcə Etimoloji Sözlük

 

 

WWW.TURUZ.NET

 

704 

örnəyi

 

 

oynağı

. 

dolaşlıq. rişqand. irişgən. ərişgən. ərnək. ərnəc. 

əğcək. əğincək. alalıq. alaylıq. yansılıq. ələsalma. 

ələsarma. məsqərə. təməsxür. 

 

örnqəmək

 

örngəmək

. 

örnəmək

. 

törəmək

.  

örö

 

 

özü

.  

öröbül

 

 

bazar günü. 

 

öröqü

 

 

tünüq

.

 

qapalı

.

 

bağlı

.

 

hörürülü iş yeri

.

 

qərxana.

  

örpəq

 

örpək

. 

<

 

ör

.

 

üst

.

 

örtük

.  

örpən

 

 

1

.

 

örtülü

.

 

qapalı

.

 

gizli. 

1

.

 

alov.

 

alov ışığı. 

 

örpərmək

 

 

ürpərmək. urparmaq. bezgənmək. qalxıb dikəlmək. dəri 

iğnə iğnə olmaq. 

 

örpəşmək

 

 

orpamaq. ürpəmək. ürpəşmək. 

(

saç

)

 

dağılmaq

.  

örs

 

 urs. sindan. 

üzərəində dəmir döğülən araç

 (

səndan

)

.

 

üzərində bərk nərsəni dövməyə yarar dəmir kütlə 

dayanıqı

. -

 

örsəmək

: 

örsələmək

: 

dövmək istəmək

.

 

örsələnmək

: 

dövəsi gəlmək

.

 

-

 

örsələtmək

: 

dövülməyi 

gərəktirmək

.

  

örsələmə

 

 

örsətiş

. 

örsətim

. 1

. 

çırpış. çırpma. qınama. qınayış. 

qınayım. 

1

. 

əlləmə. toxunma. zədələmə. 

 

HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 

WWW.TURUZ.COM

 

örsələmək

 

 

1

.

 

işdən salmaq

. 

əzmək

. 

büzmək

. 

üzmək 

1

.

 

vurmaq. 

sinsitmək

. 

incitmək

. 

1

. 

hirsləndirmək

. pis davranmaq. 

1

. 

işdənsalmaq

. 

işdən çıxarmaq

. 

büzmək

. 

əzmək

. 

üzmək

. 

1

. 

kəsib qırmaq

. 

hırpalamaq

. qarmanlamaq.  

örsələmək

 

 

bax >

 

ursalamaq. 

 

örsələmək

 

 

qırpalamaq. döğmək. əzmək. 

 

örsələşmək

 

 

didişmək

. 

qırpalaşmaq

. 

çəkişmək. icəşişmək. əzişmək. 

çırpışmaq. 

 

örsələtmək

 

 

qırpalatmaq. döğətmək. əzdirmək. 

 

örsətim

 

 

örsətiş

. 

örsələmə

. 

çırpış. çırpma. qınama. qınayış. 

qınayım. 

 

örsətiş

 

 

örsətim

. 

örsələmə

. 

çırpış. çırpma. qınama. qınayış. 

qınayım. 

 

örsiləmək

 

 

üzmək

.

 

əzmək

.

 

büzmək

.

 burmaq

.

 

tıncıkdırmaq

.  

örsin

 

 buxov. ip.  

örşənmaq

 

 

örənmək

. 

örtənmək

. 

ürənmək

. 

ürşənmək

. 

önənmək. 

önünmək. öngünmək. törənmək. törəgənmək. 

törgənmək. törşənmək. törlənmək. yaranmaq. 

yarşanmaq. yaratınmaq. yartınmaq. yaraşınmaq. 

yaptınmaq. yaptanmaq. yapışınmaq. yapşanmaq. 

ARIN

 

Türkcə Etimoloji Sözlük

 

 

WWW.TURUZ.NET

 

706 

yasışmaq. yasaşmaq. yasanmaq. çıxarınmaq. 

hasil, 

məhsul, tovlid, e'mal, məsnu', mə‟mul olmaq, olunmaq. 

 

örşətmək

 

 

1

. 

örətmək

. 

örtətmək

. 

ürətmək

. 

ürnətmək

. 

ürşətmək

. 

ürtətmək

. 

önürmək. önütmək. öngütmək. önürgəmək. 

törəmək. törətmək. törəgəmək. törgəmək. törşətmək. 

yaratmaq. yartamaq. yarşıtmaq. yapıtmək. yaptamaq. 

yapşıtmaq. yapşatmaq. yasıtmaq. yasatmaq. yastamaq. 

çıxartmaq. 

hasil, tovlid, 

e'mal, məsnu', mə‟mul edmək

. 

məhsul əldə edmək. 

1

. 

mal davarı örüşə yaymək. 

 

ört

 

 - 

əksikinləri, çürüklər, çatışmazları ört basırlamaq

: 

qalaylamaq.

 

- 

ört bastırlama

: qapatlama.

 

ört

 

 

od

.

 1

. 

yanqın. yanan nəsnə. yanqı

.

 

-

 

örtmək

: yaqmaq

.

 

küydürmək

.

 

-

 

örtdurmaq

.

 

-

 

örtük

: 

yanığ

.

 

göynük

.

 

 

örtal

 

 

ördal

. urdal

 

(<

 

hörmə, yasama dal

)

. dilayaq. dalayaq. 

durqaq. durdal. dirdal. tikdal. dirək. tivərək. situn. sutun. 

 

örtbas

 

 

basır busur

.  

örtbas

 

 

örtü. örtüc. örtmə. örtməc. örtənək. yapıq. yapaq. 

yapağı. yapıncaq. yapraq. ambalaj. bağ. bağlac. 

bağlayıc. bağlantı. bağlam. bürük. duvaq. tutac. peçə. 

HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 

WWW.TURUZ.COM

 

paket. qapat. qaplac. qapıc. qapıq. qapaq. qapa. qapal. 

qapan. qapam. sarqı. köynək. gömlək. 

 

örtbaslamaq

 

 

örtbas edmək

. 

çalaçatlamaq. kalafatlamaq. 

çalaqaplamaq. 

 

örtə

 

 

örtü

.

 

örtülü. 

 

örtək

 

 

örtü

. yörqək. 

 

örtək

 

 

sarma. mələfə

.  

örtəq

 

 

ördək

. qanayaqlı 

(

ayağı xınalı, qırmızı

)

. qanıyaqlı.

 

xınayaqlı.

  

- 

batağlıqda

, 

göldə yaşayan kiçik ördək çeşiti: çaxırqanat. 

çamurçın. çamırçın. 

 

- 

çölördəyi

: quba. 

 

-

 

qaqası qaşıq biçimli ördək çeşiti

: 

qaşıqçın. 

 

-

 

qanatı göy bənəkli ördək çişit

i

. çaxırqanat. 

 

- 

yabanı ördək çeşiti

: 

su çulluğu. bağırtlaq. 

 

-

 

yuvarlaq başlı bir ördək çeşiti

: 

almabaş. 

 

- 

dəniz

 

ördəyi: fırtınaquşu. 

 

- 

gövəl başlı ördəyim, axşam gəlsən evdəyim. 

 

örtəq

 

ördək

. 

1

.

 

sona. 

ərkək ördək

.

 (# 

börçin

: 

dişi ördək

)

.

 1

. 

urmək

. 

ürmək

. qalxmaq. 

suyun yüksəlməsi

. 

öyköm

 (

-

 

ARIN

 

Türkcə Etimoloji Sözlük

 

 

WWW.TURUZ.NET

 

708 

öyör öyir

: 

qalabalıq

)

.

 1

. babbaq. bappuş. 

-

 

ördək

 yavrusu: 

bapbaq

. 

1

. 

çeç yapmaq

. 

ördümək

.  

- 

ördək çeşitləri adlandan

. 

{

alabaş. alabağa. alabuğa. 

bağırtlaq.

}.

 

-

 

yabanı ördək çeşiti

: tamat

.  

-

 

bir çeşit ördək:

 

ağ

 

göt

.

 

-

 

ılıca ördəyi: qolaya, rafata öğrəşmiş gəvşək kişi

. -

 qaz 

yerinə ördək almaq: aldanmaq

.

  

-

 

qaqası qaşığa oxşar ördək: qaşıqçin

.  

örtəqi

 

 

örtəki

. 

ötrəki

. 

1

. nağıl. 

1

. vaqiə. 

 

- 

örtəki

 kimi

: ötrəki kimi: dasdan kimi: nağıl kimi: çox uzun. 

 

örtəqimək

 

 

örtəkimək

.

ötrəkinmək

. dəstanlaşmaq. dastanlaşmaq. 

nağıla çüvrilmək. çox ünlənib yayılmaq. 

 

örtələmək

 

 

1

.

 

pörtələmək. pöşləmək. qızdırmaq. 

1

.

 

odlamaq. 

yandırmaq. yaxıtmaq. 

-

 

birbirini ürək evin örtəşdilər

.

  

örtəlmək

 

 

yaxılmaq. 

 

örtəm

 

 

1

. 

örtgün. örqütün. biçin.

 

dərim. ürtəm. ütrəm. xərmən. 

1

. 

səqf

. tavan.  

HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 

WWW.TURUZ.COM

 

örtəmək

 

 

odlamaq. yandırmaq. yaxmaq. yaxdırmaq. 

-

 

bük örtədi

.

 

-

 

könlüm için örtədi: könlüm bağrı odlandı

.

 

-

 o odun 

örtədi

.

 

-

 

yağı elin örtəlim

.

  

örtən

 

 

1

. 

< > 

ötrən

. don. paltar. 

1

. 

yanqın. 

1

. salqın. 

1

. 

quşaqçı. 

gürşaqçı. qurşaqçı.

  

örtən

 

 

1

. 

qaplayıcı. sıvacı. sulayıcı. qaplayan. quşatıcı. tutan. 

1

. 

yayqın. qapsıq. qaplayan. umumi. 

 

- 

ərkək kişinin ərkəkliyinin başın örtən dəri, qapacıq

:

qapıq.

 

-

 

qapıq toyu

: 

sünnət toyu. xətnə toyu. sünnət mərasimi.

 

- 

qaçıları, qusurları örtən örtük qalxınca, yazıqlar, 

kötüklər, günahlar ortaya çıxar

:

 

örtük qaçdı, qaça çıxdı. 

taxqa düşdü, kəl göründü.