Türkcə Etimoloji Sözlük

.

 

kəv

.

 

kəvmək

}

.

 

göməc. 

-

 

göməc

 

balı: əriməmiş bal

. 

-

 

arı qoğanı

 {1

. 

arı yuvası

.

 1

. 

çox qalabalıq yer

.

}

. -

 

qoğan 

otu

: yüksük otu

.

 

-

 

qoğan

 

çiçəyi: arı üşən, yığışan çiçək

.

 

oğul 

HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 

WWW.TURUZ.COM

 

otu

.

 

 

-

 

arı

 

təknəsi

: qovan

.

 kovan

.

 

pətəqçi

 

 - 

pətəkçilərin

, 

üz yanı telli

, 

gözlü başlığı

: 

gözlük. gözənə. 

 

pətən

 

 

pətəng

. 

pətənə

 

(

 

<

 

bitik: pitik

.

 

yazı

)

. 

1

.

 

cavaz. pərvanə. 

icazə. 

1

.

 

təzkirə. 

1

.

 

nusxə. 

1

.

 

kağız. sənəd. 

-

 

arın pətənə: 

xəstə olmadığını göstərən kağaz

.

 

-

 

bulaşıq pətənə: xətə 

olduğunu göstərir kağaz

.

  

pətənə

 

 

mağaşar 

(

hibubat

)

 

ovsama ələyi. 

 

pətənək

 

 

çanaq. daşlıq. 

 

pətənq

 

 

pətənğ

. 

pətən

.

 

pətənə

 

(

 

<

 

bitik: pitik

.

 

yazı

)

. 

1

.

 

cavaz. 

pərvanə. icazə. 

1

.

 

təzkirə. 

1

.

 

nusxə. 

1

.

 

kağız. sənəd. 

-

 

arın pətənə: xəstə olmadığını göstərən kağaz

.

 

-

 

bulaşıq 

pətənə: xətə olduğunu göstərir kağaz

.

  

pətənq

 

pətənğ

. bezar. 

arqın

.  

pətiş

 

 

basıq

. 

xəfə dımıq 

hava.  

pəto

 

pədo

. 

çirağ. şayıt.

 

yanaşma. 

 

pətov

 

 

pədov

. ayaqaltı, aralıq işləri görən. çatır 

(<

 

çattırmaq)

. 

aralıq. 

 

pəttə

 

pətdə

. 

bəstə

. - 

pətdə pətdə

: 

bəsdə bəsdə

.  

pəz

 

 - 

zudpəz

: basma. 

basla. düdüklü. 

 

ARIN

 

Türkcə Etimoloji Sözlük

 

 

WWW.TURUZ.NET

 

952 

pəzo

 

 pozuk. bozuk. 

yalanç

ı 

(

pəzo düşmək

: pis olmaq

.

 

xəcalət

)

.  

pıçaq

 

 

(biçək

 < 

biçmək). gəzlik. kəsər. böyük pıçağa

 

xəncər, kiçik 

pıçağa çaqqı

 deyilir. 

 

- 

əğripiçaq: əğriqılıc. köşəqılıç. çözəqılıç. acımaz. əsirgəməz. 

əsriksiz. əsiksiz. yassız. yasız. daş ürək. qatı. qata. qat. qıyıcı. 

qıycı. qıylı. qıyaq. qıylı. qıyası. qıyım. qıyımlı. gücməçi. 

gücəmçi. gücəyən. qurut. ququt. qaqut. quru. yaxımsız. 

yaxışsız. 

adil olmayan. 

insafsız. rəhmsiz. mərhəmətsiz. zalim. 

 

-

 

pıçaq altına yatmaq: əməliyyat, cərrahlıq olmaq. 

 

-

 

pıçaq çəkmək: pıçaqla saldırmaq

, qorxudmaq.  

-

 

pıçaq kimi kəsmək: kəsin olaraq bitirmək. 

 

- 

iki yanıda kəsgin pıçaq

: 

iki ağızlı. 

 

-

 

iş

 

piçağa töküşdü, aradan ölü çıxdı 

(

piçaqlaşmağa çevrişdi

). 

 

-

 

kor piçaq

: 

küt

. kot. qarta. korta. 

 

-

 

qaşıq qazmaqda işlənən piçaq

: 

çaqav. çaxav. çaqva. 

 

-

 

sapı qulaqlı pıçaq türü

: qaraqulaq. 

 

-

 uzun boylu, 

başı iri piləklərlə

 

( pullarla) örtülü

, pozucu, 

kəsənli

, 

zərərli heyvanları yediyi üçün tarıma (əkinə) 

yararlı

, toxusuz, 

zərərsiz ilan

: 

qarayılan. qarailan. 

 

-

 

pıçaq gəmiyə dayanmaq: sıxıntı, güclükdə bitgin, 

dayan

ılmaz duruma gəlmək. 

 

HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 

WWW.TURUZ.COM

 

-

 

pıçaq sıtı: çox az aralıq, fərq. 

 

-

 

pıçaq silimi: uzun sürə işlənməmiş

 

işə başlanıq. 

 

- 

kiçik əl pıçağı: çaqqı. qapdırma. 

 

- 

kiçik

 

pıçaq: çaqqı. biçtirə. neştər. 

 

- 

əl piçağı

, 

biçgisi: çaqqı. kəstərə. kəsdərə 

> 

dəsdərə. 

 

- 

beldə daşınan pıçaq

: 

kavcır. kavcar. xənçər. 

 

- 

pıçaq yalamaq

: 

qılıc yalamaq

: 

ülgüc yalamaq

: 

ülgüc 

yalamaq

: çox qorxunc, toxulu, xətərli qılınmaq, işə baxmaq. 

 

-

 

şüşə sındıqca itiləşir, diş, pıçaq, işləndikcə kortlaşır. 

 

pıçaq

 

 

1

. 

pıqcaq

. 

bıqcaq

. biçək. pıçıq. bıçıq. buçuq. incuq. 

yencuq 

(

yencmək

)

 

kəsin. səkin. kiçik pıçaq. kəzlik. çaqqı. 

qələmtıraş. çala. yarım. yarı yarpı. yarısı. yarım. yarı. 

çala. ala

. 

1

. carqıç. yarqıç. cırqıç. yırqıç. 

-

 

paslı

 

pıçaq

: 

qalgər

.

 

-

 

yatağan pıçağının bir çeşiti: qulaqlı

.  

-

 

pıçaq qılıfı: qını

. 

qabı

.  

-

 

ağzını

 

pıçaq

 

açmaz: çox tutqun, kədərli

.  

-

 burun 

pıçağı: oymaçı, xərrat pıçağı

.  

-

 

pıçaq

 

pıçağa

 

gəldilər: birbirinə pıçaq çəkdilər

.  

-

 

iki yanı kəsgin, sivri uclu, ənli pıçaq

: qama. 

qəmə

. 

-

 

qəmə

 

ARIN

 

Türkcə Etimoloji Sözlük

 

 

WWW.TURUZ.NET

 

954 

çəkmək.

 

-

 

qəmə

 

qəməyə

 

gəlmək: qəmə ilə vuruşmaq

.  

-

 

yatağan pıçağının bir çeşiti: qulaqlı. 

 

-

 

böyük

 

pıçaq

: yataqan.  

-

 

kiçik bıçaq: kəzil

. 

kəzlik

.  

pıçaq

 

 

çapacaq

. q

ι

rq

ι

. 

kəsgi

. 

kərki

. balta.  

pıçaqlamaq

 

 

çiviləmək

 < 

sivriləmək

.  

pıçaqlı

 

 

-

 

qanlı pıçaqlı: birbiriylə öldürəsiyə yağılaşmaq. 

 

pıçaqlıq

 

 

(biçək

 < 

biçmək)

. 

1

. pıçaq qonacaq, qoyulacaq yer. 

1

. 

pıçaq yapmaya yarar çəlik, polad. 

 

pıçı pıçı

 

 

biçik biçik qonuşmaq

.  

pıçıltamaq

 

pıçıldamaq

. 

1

. 

fısıldamaq

. sufsamaq

. sufşamaq. 

şuvşamaq. çıvıldamaq. cıvıldamaq. 

1

. quşmuşlanmaq. 

fısıldaşmaq. gizli qonuşmaq. 

 

pıçıltaşmaq

 

pıçıldaşmaq

. 

şuvşaşmaq

.  

pıçıltayan

 

 

pıçıldayan

.

- 

qulağa pıçıldayan: fıslayıcı. suflör. 

 

pıçıltı

 

 

köşəki. şüşəki. köşək. gizlicə qulağa çatdırılan söz. 

şayiə. 

 

pıçıltı

 

 

pıçıntı

. fısıltı. fısıntı. xısıltı. xısıntı. qısıltı. qısıntı. qılıqış. 

qovu. qovuc. qovunc. qovuş. qoğu. qoğuc. qoğunc. qov. 

koğu. koğuc. koğunc. koğuş. kovu. kovuc. kovuş. 

HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 

WWW.TURUZ.COM

 

kovunc.

 

küygü. qoşantı. qoşu. arxadan çəkişdirmə. 

birinin arxasından deyilən kötü, pozu söz. dediköt. 

dediküt. dediqodu. dediqoğ. dediqoy. dediqur

du. 

deyiqurdu. əslək.

 

əsləti. genik. gənik. gəlcik. gəlisər. 

hayqı. qazınc. qılatma. qıltama. qıratma. qırtama. qırbat. 

qırqır. qıyatma. qıytama. qaybağ. qaybanağ. qaybanat. 

qaybat. qıybat. qıynat. qıyvat. qiybət. qeybət. ğeybət. 

yayqı. yergi. yermə. sıyqa. sıyaq. sığa. sığ. şayiə. boş 

söz. 

(

bəd quyi

.

)

. 

 

pıçıntı

 

 

pıçıltı

.

 

fısıltı. fısıntı. xısıltı. xısıntı. qısıltı. qısıntı. qılıqış. 

qovu. qovuc. qovunc. qovuş. qoğu. qoğuc. qoğunc. qov. 

koğu. koğuc. koğunc. koğuş. kovu. kovuc. kovuş. 

kovunc.

 

küygü. qoşantı.

 

qoşu. arxadan çəkişdirmə. 

birinin arxasından deyilən kötü, pozu söz. dediköt. 

dediküt. dediqodu. dediqoğ. dediqoy. dediqurdu. 

deyiqurdu. əslək.

 

əsləti. genik. gənik. gəlcik. gəlisər. 

hayqı. qazınc. qılatma. qıltama. qıratma. qırtama. qırbat. 

qırqır. qıyatma. qıytama. qaybağ. qaybanağ. qaybanat. 

qaybat. qıybat. qıynat. qıyvat. qiybət. qeybət. ğeybət. 

ARIN

 

Türkcə Etimoloji Sözlük

 

 

WWW.TURUZ.NET

 

956 

yayqı. yergi. yermə. sıyqa. sıyaq. sığa. sığ. şayiə. boş 

söz. 

(

bəd quyi

.

)

. 

 

pıçıq

 

 

pıçaq. bıçıq. buçuq. çala. yarı. yarım. ala. 

 

pıçpıç

 

 

büçbüç

. 

gizli örtülü söz

.  

pıddaşmaq

 

 

bax

 

>

 

bütrüşmək

.

  

pılanlı

 

 

qurmuş

. 

düzənli

. 

hörgütlü

.  

pılı

 

pılrtı

 

 

qabur çubur. əsgi püsgü. paçavra. qırıq tökük. 

alaqoca  

pılıpırtı

 

 

büskü. püsgü. əsgi üsgi

. 

pıntıq

 

 

(pındıq

 <>

 

fındıq

 

<>

 

qıncıq)

. 

pıqcaq

 

 

bıqcaq

. 

pıçaq

. yarı yarpı. yarısı.

 

yarım. yarı. çala. ala

.  

pıqıltamaq

 

pıqıldamaq

. 

pınqqırdamaq

. 

gülmək

. 

lıkırdamaq

. 

bülkildəv

. 

tolkınlamaq

. kayno. 

sağırlav

.  

pıqır

 

 

pıkır

.

fıkır

. pıqqır. 

(

qaynamağın

 

yansıma səsi

). 

- 

pıkır pıkır

, 

fıkır fıkır

 qaynamaq: 

fışqır fışqır, fışır fışır qaynamaq. pıqqır

 

pıqqır

 

pıqqıldamaq. 

 

pıqıt

 

 

pıkıt. bıqıt. quyuq. kifir. kəsif. qatıl. qalın. aşıq

.  

pıqıtlıq

 

 

pıkıtlıq

. bıqıtlıq. pıxtılıq. quyuqluq. quyuluq. kifirlik. 

kəsafət. qatılıq. qalınlıq. aşıqlıq

.  

pıqpıq

 

 porsuq.  

HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 

WWW.TURUZ.COM

 

pıqqıldamaq

 

 

pıqqırdamaq

. 

1

.fıkkırdamaq. pıkırdamaq. 

(

qaynamağın

 

yansıma səsi

). 

- 

pıqqır

 

pıqqır

 

pıqqıldamaq: fışqır fışqır, fışır 

fışır qaynamaq: pıkır pıkır

, 

fıkır fıkır

 qaynamaq. 1

.qıs qıs 

gülmək.

 

pıqqır

 

 

fıkır. pıkır. 

(

qaynamağın

 

yansıma səsi

). 

- 

pıqqır

 

pıqqır

 

pıqqıldamaq: fışqır fışqır, fışır fışır qaynamaq: pıkır pıkır

, 

fıkır fıkır

 qaynamaq.  

pıqqırdamaq

 

 

1

.fıkkırdamaq. pıkırdamaq. 

(

qaynamağın

 

yansıma səsi

). 

- 

pıqqır

 

pıqqır

 

pıqqıldamaq: fışqır fışqır, fışır fışır qaynamaq: 

pıkır pıkır

, 

fıkır fıkır

 qaynamaq. 1

.qıs qıs gülmək.

 

pıqqırmaq

 

 

pıqramaq

 

<>

 

fıqramaq

. əkşimək. qabarmaq. yoğurmaq. 

acımaq. mayalanmaq. təxmir edmək. 

 

pıqqırtamaq

 

pıqqırdamaq

. 

mınqırdamaq. pıq pıq, mın mın edmək. 

qaynamaq səsi. 

 

pıqqltav

 

pıqqldav

. 

qılqıldav. gülmə. 

 

pıqramaq

 

 

<>

 

fıqramaq

. 

pıqqırmaq

. əkşimək. qabarmaq. yoğurmaq.

 

turşamaq. acımaq. mayalanmaq. təxmir edmək. 

 

pıqtı

 

 

qılqıt. ləxtə.

  

pıqtılaşmaq

 

pıxtılaşmaq

. 

bağırlaşmaq. axar nərsə qoyulaşmaq, 

bərkimək. 

 

ARIN

 

Türkcə Etimoloji Sözlük

 

 

WWW.TURUZ.NET

 

958 

pıqtılıq

 

 

pıxtılıq

. pıkıtlıq. bıqıtlıq. quyuqluq. quyuluq. kifirlik. 

kəsafət. qatılıq. qalınlıq. aşıqlıq

.  

pıqtlanm

aq 

 

pıxtlanmaq

. quyulaşmaq. qatılmaq

.

 

quyuqlaşmaq.

-

 

yoğurt qatıldı

.

 

-

 

qan qatıldı

.

  

pır pır

 

 

pırın pırın

. 

pırıl pırıl

. 

parıl parıl

.

  

pıratiq

 olmayan  

tabışsız. tapışsız. əlverməz. işlək olmayan. uyarlanmaz 

olan.  

pırh çırh bolmaq

 

 

səssiz gülmək. 

 

pırh çırh

 

edmək

   

qıs qıs gülmək. 

 

pırıl pırıl

 

 

(

parıldamaq

)

.

 

yıldır yıldır

. yalab yalab. yalap yalap.

 

parlaq 

parlaq. 

parıl parıl

. 

yap yaxtı

. 

caltır caltır

. 

yərk yərk

. 

yaxtı

. 

yaltıraq

. 

yiti yaxtı

.  

pırıl

 

 solux. -

 

pırıl parlaq: çıldır çıldır. yaldır yaldır. ıldır ıldır. çalqın 

çalqın. 

- 

pırıl pırıl

: 

parlaq. çil. 

-

 

çilçırağ

: 

çiliçıraq: çox 

parlayan. 

 

-