Önerme XI. - a. Bu önermenin bildirilişinde ve ondan sonra da istik
rarlı olarak, Latince coercere kelimesini azaltmak (réduire) diye çeviriyo
rum; okuyuculardan bu kelimeyi sıkıştırmak (comprimer), itmek (refouler) anlamında almalarını rica ediyorum; H. Taine kendi hafıza teorisinde
azaltıcı (réducteur) kelimesini aynı anlamda kullanıyor.
b. Görülecektir ki Spinoza haz (voluptas) kelimesini kullanmıyor; pek
çok durumlarda bizim haz dediğimiz şey bir hoşlanmadır (chatouillement). c. Scolie’nin sonuna doğru: Bölüm II, önerme 17’ye değil, fakat öner
me 18’e gönderme bana haklı görünüyor: “Bedenin hazır olan varlığını,
çağnşım dolayısıyla, dışta bırakan bu başka fikir” zihinde hazır bulunuyor.
Önerme XIII. - Sevgi ve kin için: Court Traité, II. fasıl V ve VI ve
ona ait açıklayıcı notlara bakınız.
