Turuz söZLÜGÜ 15-01-2017 1395- III 18 400 Başlıq Bey Hadi


istiqanı istikanı < içgi içtəkəni



Yüklə 13,47 Mb.
səhifə35/171
tarix25.04.2017
ölçüsü13,47 Mb.
#15753
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   171

istiqanı istikanı < içgi içtəkəni. sağrıq. (çaxrıq) bardaq > badə.

istiliqtən -bir qızıqlıqdan, istilikdən, istəklikdən düşmək: savımaq. sovumaq. soyumaq. zayıflamaq.

istim sıtma. ısıtma. isitmə. histim. hıstım. isinmə. isiniş. qızım. qızınış. acılıq. öfgə. hərarət.
(aestus (latin) estus (latin) .

istinmək -qanı istinmək: sınışmaq. sinişmək. sınğışmaq. sınşınmaq. sinişmək. sinşinmək. canına yatmaq. isti qanlılaşmaq. söyləşmək. söy söhbətləşmək.

istir səyır. sıyır. (issəmək: isləmək. istəkmək. səmək. səymək. sələmək. sımaq. sılamaq. sıylamaq. sevmək).
-qanmaq işi iş istir, qanmamağa navarki. ( : zor. çalışma).

istirsən -isdirsən bal çörək, al əlinə bel kürək.

istisin -yaşam böylə, biri görməz tüstüsün, cana alar istisin.

istisinə -yarımadıq istisinə, kor olduq tüstüsünə.

istisinmək istəsinmək. seçinmək. yeğləmək. üst tutmaq. bəğənmək. yeyləmək. yeğləmək. tərcih edmək. ərcəhiyyət, ovləviyyət vermək. - bu donların seçimi (çeşiti) çox olduğundan seçinmdə güclük çəkdim.

istitən isdidən. sitici. qızdıran. mühəyyic.

1. qulluq. görəv. tutu. servis . 1. zor. çalışma -qanmaq işi iş istir, qanmamağa navarki. 1. salvaş. sarvaş. tutu. məşquliyyət.
-tez, kötü yapılan iş: salsırı. sürsat. başdansovdu. yaxma bulamac. - yaxma bulamac otağı boyamış.
- daş salısan quyuğa, gumbuldamaz iş olmaz (daş salsan quyuya, bulduraman (pılomb səsi kimi səs çıxarmq). (buldurayıb buldura, kəssək düşsə quyuğa)
-acınmasan canıva, hər iş gələr başıva.
-ağız deyər qulaq duyar, iş olmasa , sevgi yalan söz qalar.
-can tənində, huş başında, güc əlində varkən, çalış yapın diləgin, çağ ötürsə, son yetirsə, heç bir əldən iş gəlməz
-diş artıbən iş azalsa, yaman günü savlayır. (savlayır: xəbər verir)
-iş tərsəsə deyin ha deyin
, yağış qoxusu dincədər beyin.
-satın alsan qulağdan, satın satsan ağızdan. (alanda qulağıva inanma, gözüvə inan, satanda gördüyün önəmli deyir, danışdın iş alır)
-sevgi sözə sığınmaz, iş olmasa alınmaz.
-bacarıqsız, iş yapamaz kimsə: solğut. solağut. salağut. sölküt. sölkütə. sölpü.
-hər çeşit nərsə, iş aracları qoyulub, içi qat qat olan, daşınmağa əlverişli qutu: sındı. körük.
-iş bitəndən son: sonusıra. arxasıra. arxasından. gerisıra. gerisindən. hər nə olub bitəndən son.
-bir iş, nərsə yapmağa qalxışmaq: sınanışmaq. sınanışıqmaq. samaq. səmək. sımaq. (< sınmaq. sınanmaq). istəmək, çalışmaq, çabalamaq, qoşumaq, can atmaq, qeyrət, cəhd, sə'y edmək - qaçacağ olub sınandı. - salıq bilgisin gizləməyə sınandı. - yaşamında sınıb sınanmış bir iyid. - çox sınanışıqdıq bir sonuc olmadı.
-içərdəki havanı basıncla dışarı sərpən iş: sərpə. (> sorfə (fars)}. asqıraq.
- tüstü çıkar yanandan, iş bəklənər qanandan.
-dənənmiş iş,
dənənməmiş bilgidən yeğ basar.
-əldən gəlirsə yeğ iş, yubatmadan yeriyiş. (yeriyiş: əməl ediş)
-işləyənə iş bitməz.
-atda güclə yeriş, ərdə başla iş(sayılır, hesaba gəlir).
-örtülü, gizli iş: yoğur. oğur. yoruğ. qaçaq.
- iş yolu: satış. davranış. yöntəm. işləm. sırış. sürüş. təriqə. rəviyyə. ruval. şivə.
- iş arasında qılınan aralıq: savağ. sovağ. çatığ. tənəffüs. sinğiş. siniş. sınğış. sınış. istirahət. - çatığ almaq: azacığ dincəlmək. yorqunluğun almaq. - çatığ vermək: azacığ dincəltmək. yorqunluğun aldırmaq.
-iş diləyim, yol yolağım, yar yarağım uğurlu.
-savayı, sovayı, boşayı, havayı, boşuna iş görmək: qurut əzmək.
- quşağı: iş bölgəsi. (quşaq: bölgə. məntəqə. zon).
-utanmalı iş: . sakınc. utanc. - sakınc (sakıncalı) iş görənə sakınmaq yaraşır.
- sağat . (sağat:sağlam. sağan. sağlıqlı).

işə işə!. sızıt!. sıyıt!. sıy!. sıt!.
-bir işə sarğınlıqla, dirənclə uğraşmaq: sarğanmaq. sarğılmaq. sarılmaq. (püştkar, muqavimət göstərmək)
-şələxdə (< sələxdə. salağda) götün işə verməyən: salpığ. səlpik.
- (birdən) işə keçmək: başlamaq. sıçaşlamaq. saçaşlamaq.
- işə uydurmadan, oranlamadan, qatmadan yalnızca söyləmək: sözünü edmək.
-dildə sevən çox olar, işə gəlsən yox olar.
-dona yox, işə bax
-eşik işə tapa bilən çözüşlük. (çözüşlük: həll yolu)
-kimsəni bir nərsiyə, işə yollamaq, qoymaq, girdirmək: sırvatmaq. sırıştırmaq. sızvatmaq. sızışdırmaq. sıvşıtmaq. sıvışdırmaq. sıvaşdırmaq. suvaşdırmaq. süvüşdürmək. süvşütmək.
- ötən işə savalat. (savalatmaq: salavatmaq. boş vermək. unutmaq)
- əli çox işə yaxşı, dişi çox yemə yaxşı.
-tutuşlu düşünüklü, diləkli könüllü, iradəli, müsəmməm bir işə girşmək:salınmaq. - bir amacda doğru doğru salınmaq üçün, o işi iyi düşünüb qavranmaq gərəkir.
-bir görəvə, işə alınmaq, istixdam edilmək: salınmaq.
-
( ey başı yerində olan, işə erkən başla). -sağat baş, ertən bas. (sağat:sağlam. sağan. sağlıqlı).
- hər işə burnu salma. (salmaq: soxmaq. dəxil edmək. dəxalət vermək
-(özünü salmaq) bir işə, nərsiyə ürək bulub girişmək: saltanmaq. satlanmaq. cürət, cəsarət göstərmək. - bu işə necə satlandın.

işəgən işəgən. sidirgək. südürgək. çox işəyən.

işəq işək. südük. (z <> y. d. ğ) sızq. sıyıq. sıdıq. sığıq) .

işəqən işəgən. sidgək. südgək. siygək. sitgək. işəyən qulu. çox işəyən.

işəqliq -xəsdələrin yanında qoyulan işəklik: kaşuv. sıs. sız. sığsıq. qarurə.

işəmə işəş. siyiş. sidiş. siyiş. südüş. şüşüş.

işəmək 1. sağınmaq. suğunmaq. su salmaq. - çox su içən uşaq yerinə sağınarmış. 1. sidirmək. südürmək. siymək. sitmək. 1. { (z <> y. d. ğ) sızmaq. sıymaq. sıdmaq. sığmaq}. 1. sıydınmaq. südük (süydük, sıydık) atmaq.

işəncliqlə işəncliklə. anıqlıqla. kirtinğlə. bəlgələnmiş. gerçək. doğru. otantikman. həqiqi.

işənib inanıb. -yaşayıb sevən, sevib sevinən, düşünən duyan, işənib inanan yalnız olmaz.

işənqən - işəngən durmuş, üşəngən ölmüş. (üşəngən: gəvik. təmbəl).

işəş işəmə. siyiş. sidiş. siyiş. südüş. şüşüş.

işətmək siydirmək. - siydirgən darı: işəyə aparan dava.

işətmək sıytırmaq. (sıyıt: sızıt: südük) sızıtmaq. saçıtmaq.

işəyə - işəyə aparan dava:siydirgən darı.

işəyən -işəyən qulu: sidgək. südgək. siygək. sitgək. işəgən. çox işəyən.

işəyən -çox işəyən: sidgək. südgək. siygək. sitgək. işəyən qulu. işəgən.

işəyən -çox işəyən: sidirgək. südürgək. işəgən.

işi -bir işi bir kərədə, yerli dibli eləmək: sıpqırmaq. çıpqırmaq.
-qanmaq işi iş istir, qanmamağa navarki. ( : zor. çalışma)
-keçirdisən illər boyu öyrəşisən bir işi, unutmağa yoxdu gərək öyrəşəsən heç işi.
-keçirdisən illər boyu öyrəşisən bir işi, unutmağa yoxdu gərək öyrəşəsən heç işi.
-çox gəzməsən aralı, tez tapılar yaralı, dərmanın qıl dərdin al, yaxcı bilə yaxcı işi aralı. (aralı: ıraqdan)
-ağacların artığ, yeni çıxmış sürgün, dalların budama, qırma işi, çağı: sırat. sırıt.
-qorxudaraq bir işi yapmaqdan çəkindirmək: sindirmək. (sındırmaq) dindirmək. yindirmək. yendirmək. sınğırtmaq. ürkütmək.
-bir işi ilkin kərə görmək: bir nəyə başlamağın ilkin atdımın götürmək. saçınmaq. saçdamaq. süfdə edmək.
-sağma işi: sağım.
-yılxıları (heyvanları) birbirinə qoşnatma, salıtma, cütləştirmə işi: salım. qoşun. qoşnu.
-çaltaqlama, saltaqlama, şıllaqlama işi: şıltaq. şıllaq. şaltaq. çaltaq. saltaq. daltaq.
-süpürmə işi: sıyırpı. sırpı. siyrpi. sıypı. süypü. sürpü. süpü.

ışıq 1. savan. savın. (təpici. iti). açıq. parlaq. dirəxşan. taban. 1. saça. səçə. - saça düşmək: dan atmaq.
- dalqınlıq qaçırır uykularımı, kimsələr biləmir acılarımı, bir yadın oluram gecə olunca, illər ötür ata dan ışıq doğunca. (yadın: kəndinə yabancı)
-kölgəni görməyə ışıq gərəkir, ışıqı görməyə kölgə gərəkməz.
-bayram, şənlik günlərində sapa sıralanıb, göydən salınan, asılan ışıq, bərbəzək nərsələr: sırsır. sırsıra.
-ışıq, lampa sayavanı, savranı, sipəri: küsük. küsküf. qısqıf. kölgəlik. savran. sayvan. abajur.

ışıqı -kölgəni görməyə ışıq gərəkir, ışıqı görməyə kölgə gərəkməz.
- günün saçğası, ışığı günün dəlilidir. (saçğa: dan atandan son günəşin ışınlar, şuaları). - saçğa günü tanıdar. (günün varlığına dəlilildir)
- quyruq ışığı: arabanın arxasında olan tormuz ışığı.

ışıqlanmaq saçarmaq. sezərmək.

ışıqlar yarınar -tün ertinlə yarınar. (tün: gecə) (ertinlə: sabahla). (gecə sabahla ışıqlar).
-yol yasaların göstərən imlər, işarələr, tablular, ışıqlar: sapan. savan.
-arabaların ged gəlin dəngələyib, yolüsdə göydən aslağ, yerə tikilən çırağlar, ışıqlar: sırqa. çırqa. sırqavul. (sıvortqa) çiraği rahnəmayi.

ışıqlıq ışığlıq. 1. sığalıq. sığlıq. sıyalıq. sıylıq. sayılıq. arınlığ. duruluq. xalislik. bərraqlıq. saflıq. 1. çıxış, qurtuluş yolu. (nəcat. fəcr) sabah. sapağ. savağ. (< sapmaq: çıxmaq) yarın. (< yarınmaq: açılmaq).

ışıltamaq ışıldamaq. surquramaq. surlamaq.

işin -hey döşən döyüb mən mənəm demə, ölüm çatsa qırqınından qurtulam demə, hər işin var qıl ayaqdasan, köç çağı qaçar gücün qılaram demə.
-sözlə işin bir olsa, başın uca qolun zor.
-bir işin usdası: sarqıl. pırofesyonal. peşəkar.
-tutsa işin, qızıl olar əldə qum, batsa işin, qızıl əldə olar qum
-bir işin başlanqıc gərəklərin yerinə gətirmək, hazırlamaq: saçaltı yapmaq.
-işin sonuncu incəliklərin işləyib bitirmək: sabanvemə. suvermə. suvarma.

işinə -işinə son vermək: quyruğn düğünləmək. ilgisin kəsmək.

işini -inanclar yapmaz iyi kişini, yapdıqları vurar dışa işini (içini).

ışınları şuaları. -dan atandan son günəşin ışınları (şuaları): saçğa. - dan atmadan saçğanmaz: ışınmaz, gün çıxmaz. - saçğa günü tanıdar: günün saçğası, ışığı günün dəlilidir (günün varlığına dəlilildir) .

işinlə -kəndi aşın kəndi başın, öz işinlə kəndin aşın.

ışınmaz ışğınmaz. saçğanmaz. dan atmadan saçğanmaz. (saçğanmaz: ışğınmaz. ışınmaz. gün çıxmaz).

işintə -yox dəğəri sevginin, duysa qulaq söz ilə, yox gözəlin dəğəri , baxsan ona göz ilə, könüldədi sevgi seviş kişidə, ona yiyə yaxcı gedər işində.

işivə -dediyin işivə uysun, duyduğun içivə. (içivə: diləyivə. niyyətivə).

işqə işgə. sıpda. çıpda. incə. nazik. - çıpda boylu.
-incə işgə çuxur, iv, yolağ: . sınğırığ. - yağış dağları sınğırığlara
-sırınan nərsənin incə qalınlığına görə tikişləri işgə, iri olur: sırımaq. hər nəyi yorqan döşək kimi, içi yünlü, parça qatlı olan qalın nərsələri, sırım sırım, rədif rədif hər yanın iğnəsaplamaq, tikmək.

işqəlmək -uzanıb, incəlmək, işgəlmək: sapımaq. salpımaq.

işqiq işgik. işgilli. quşqul. quşqulu. quş kimi qorxaq, ürkək olan. birəli. bulalı. bulanı. asılı. ovhamlı. vəhimli.

işqil - yoxdu işgil danışıqla çözülə olmuyasi.

işqillənmək işgillənmək. işginmək.

işqilli işgilli. işgik. quşqul. quşqulu. quş kimi qorxaq, ürkək olan. birəli. bulalı. bulanı. asılı. ovhamlı. vəhimli.
- çox işgilli, mübhəm. sırqatnav. sıxqatnav. (sır. sıx. tıx).

işqilsiz işgilsiz. salım. salim. sağ. salğım > sağlam. sağlım. sağdım. salımlı. güvənli. itminanlı. yəmin. mütməin.

ışqınmaz ışğınmaz. ışınmaz. saçğanmaz. gün çıxmaz. - dan atmadan saçğanmaz. (saçğanmaz: ışğınmaz. ışınmaz).

işqinmək işginmək. işgillənmək.

işləm satış. davranış. yöntəm. iş yolu. sırış. sürüş. təriqə. rəviyyə. ruval. şivə.

işləmə -geyim, nərsə üzərindəki işləmə, savma, aralıqlı işləmə, bəzək: sarma. savma. soyma. (sarmalı. savmalı. soymalı: işləməli. işli) - altın sarma. - sarmalı çəgət (çərdət). - orta otağ duvarları sarma boyalıydı.

işləmə -geyim, nərsə üzərindəki işləmə, savma, aralıqlı işləmə, bəzək: sarma. savma. soyma. (sarmalı. savmalı. soymalı: işləməli. işli) - altın sarma. - sarmalı çəgət (çərdət). - orta otağ duvarları sarma boyalıydı.

işləmək 1. sınğmaq. 1. -içinə salmaq, işləmək: sıxılmaq. - hər gördüyünə ya sıxılır, ya sıyılır: sevinir. 1. -içə işləmək: sinləmək. sinğəmək. 1. -çox iti davranmaq, qılınmaq, işləmək: sapcamaq. sıpcamaq. çapcamaq. çıpdamaq. 1. -içə işləmək: sığınmaq. nifuz edmək.
-geyim, nərsə üzərin savma, aralıqlı işləmək, bəzəmək: sarmalamaq. savmalamaq. soymalamaq.

işləmək -saçağ taxmaq, işləmək: saçaqlamaq.
-təməldə olan incəlikləri qoruyub işləmək: sap sağlamaq.

işləməli işli. sarmalı. savmalı. soymalı.

işləməyə -sol əli ilə işləməyə alışqan: savlağ. solağ. solağay.

işləməyən -bir yanı işləməyən, çalışmayan kimsə, nərsə: səkit. (kəsit) > saqat. naqis. şil. çolağ. kərtü. kərüt.
- işləyənlər tez armaz, işləməyən yol tapmaz. (armaz: yorulmaz)
-baş beyni işləməyən: sayığ. sayağ. (< sanğsız. sağsız) .

işləməz -nərsənin bir yeri, bir qolu işləməz, kəsik, naqis olmalıq: küs. çüt. qıt. götürüm. saqat. çotur. çolaq. çalaq.

işləmi -bir axarı, işləmi durdurmaq, daşlamaq: saxlamaq. - dəğirmanı sav.

işləmlərə -qoşulan işləmlərə '' istəmək, çalışmaq, çabalamaq, qoşumaq, can atmaq, qeyrət, cəhd, sə'y edmək'' anlamın artırır: samaq. səmək. sımaq. (< sınmaq. sınanmaq). sınanışmaq. sınanışıqmaq. - qaçısamaq: qaçmaq istəmək. qaçmağa çabamaq. - çalışsamaq: işiksəmək: çalışmağa, işləməyə can atmaq.

işlənə -yanacaq kimi işlənə bilən xırım xırdavat: saçma. səçmə. seçmə. seşmə. qırma.

işlənən sərik. salığ. yerik. yerikli. yarıq. dəbdə olan. yürkə. yürək. geçərli. mö'təbər. adi. mərsum. rayic. mütədavil. cari. (axıc. axarlı)
-nərsənin eşik bölümüdə işlənən nərsə: sırtqı. (çırtqı). - sırtqı darı: gövdənin eşik bölümünə özəl dava.
-alver keçən bir yerdə pulu saxlamaq, qoymaq üçün işlənən qutu, sandığ: sağca. sadağ. sandığ. pul sandığı. kes.
-kündə, daş, bərk nərsəni aralamaqda, bölməkdə işlənən dəmir tikə: küsgü. kösgü. çökgü. küsgüc. kösgüc. çökgüc. köşgüc. qəmə.
-odu, külü, közü qarışdırmaqda işlənən dəmir, yoğun dəğənək: küsgü. kösgü. çökgü. küsgüc. kösgüc. çökgüc. köşgüc. közgü.
-çatıda işlənən, yük altına qoyulan, iri, yoğun, dayamlı dirək: salma.
-maldavar sürmədə, qoğmada, nərsə çırpmada işlənən dəğənək: soğat. soxat. sovat. soyat. əl ağacı.
-su qırağlarında yetişən, səbət toxumada işlənən, əsnək, əğilgən, yumşaq dallı ağac: söğüt. söyüt. dal.
-qar, saman, ot alağ kimi nərsələri yığmaq, toplamaqa işlənən, kürək, şənə, bel biçimli arac: sıyırqa.

işlənib -işlənib yeyilib gedmək: yıpqalamaq. aşınmaq. sıypalamaq. sıypamaq. sığpalamaq. sığpamaq. sıyqalamaq.

işlənməqtən -dişli, pürüzlü, ilişəli tirişəli nərsənin işlənməkdən, sürtülməkdən aşınmış durumu: süvgən. züvgən. zırvan. sıvanağ. sırnax. sıvax. sırvax. - sırnax təkər yol tutmaz. - bu çivinin başı sırvax, asılan nərsə düşür. - dırnaqlarım işləməkdən sıvax olmuş, artığ sapıda tutmur. - sırtığa belə ən iğnəli söz sıvax gəlir.

işlənmiş -nərdəysə (bir yerdə) süs olaraq, oyuq qabarıq işlənmiş naxış:silmə. silim. salma. salım. (korniş).
-seyrək, incə, yumşaq yapılmış (səpilmiş, sərilmiş, tikinmiş, işlənmiş) nərsə: sırğım. - sırğım qar: qırov. - sırğım tikiş: sırıma. sırma. - sırğım boyalı: açıq boyalı. - sırğım al boya: ət rəngi.

işlər -kötü işlər yamanları yamanladar, eyiləri yaralar.
-nə işlər var gəlməzki başa
, dönər çoğun yoxsulda paşa. (dönər çoğun: fırlanar fələk. devir çönər)
- sağdıran işlər. ( sağdırmaq. mənfəət yetirmək. istifadə vermək).
- işlər öncələri kimi sağdırmır artığ. ( sağdırmaq. mənfəət yetirmək. istifadə vermək).
-saçdırıcı, iğrəndirici, kötü davranmaq: azarlayan, incitici sözlər, işlər yapmaq. sasıqmaq. sarsıqmaq.
-gördügün işlər verər öz pöhrəsin, gül əkirsin gül bitimiş, arpa əksən arpa vermiş toprağın.
-gizli, qaranlıq, tünər işlər: sırqatnav. sıxqatnav. (sır. sıx. tıx).

işlərə -söğüt ağacı yumşaq işlərə, qazan ağacı qatı işlərə uyğundur: ( söğüt sulunğa, qatınğ qasınğa). (söğüt sulunğa, qazanğ qatınğa) (söğüt suluğa, qatığ qatıya çəkilir).

işləri -işləri yolunda, gəlişmədə: dirik işli
-ayaq altı, aralıq işləri görən: padov. salağ. pa dov.
-bu işləri uyutma (uytama), başarı, icra yolları: sağın. törətim (tovlid) sağlama, düzətmə, yasatma, fənn işləri.
-törətim (tovlid) sağlama, düzətmə, yasatma, fənn işləri: sağın. bu işləri uyutma (uytama), başarı, icra yolları.

işlərin -işlərin gözəl, gəlişgən, iyi yolda olduğun göstərən söz: sıxqa. > sikkə. sikgə. saz. - o niyə sızıldır, onun ki işi siggədir.
-işlərin yerində olmayıb, axsağ durum: solğut. solağut. salağut. sölküt. sölkütə. sölpü.
-yapılan nərsələrin son işlərin yapmaq: silmək.

işlərinə -kimlik, sicill işlərinə yetişilən yer: kütüklük. kötüklük.

işlətib -nərsəni işlədib qurtarmaq: sıvqarmaq. sıvqarlamaq. çıpqarmaq. çıpqarlamaq. siyirmək. sırqıtmaq. sıyrıtmaq. sıyıtmaq. sızqıtmaq. tükətmək. (tökətmək). - pulu sıvqarıb geddi.

işlətilən -yumuşaq, əğimli olan dalların, budaqların sarılmağı üçün işlədilən sap, ip, dirək: sərpənə < sarbanağ. sarvan (< sarmaq).

işlətilməyə -işlədilməyə, öncədən yasanmış, hazırlanmış: saplığ.

işlətmək -nərsəni dibinəcən tökətmək, işlətmək: siyirmək. siyipgərmək.
-çox iti davrandırmaq, qıldırmaq, işlətmək: sapcatmaq. sıpcıtmaq. çapcıtmaq. çıpdatmaq. - arabasın sapcatıb getdi.

işləyən -gizlin, altdan, əl altı işləyən: sinsi. sintə. sinti. sıntı. siğsi. sığsı. saman altdan su yeridən. sosur. sorsıq. oğrun. tülkü. kurnaz. şeytan. mızı. - üzü gülməz sosurdan qaçın. - sosurun dili qarnında.
-içdən, altdan işləyən: enik. inik. sinsi.
-içi, sürə işləyən: simic. < sinic. sinsi. müzmin.
-cana süzən, işləyən nərsə: sazağ. sızağ. (sərin, soyuğ, ağrı)
-içə işləyən: savan. savın. (təpici. iti).
-çaxan, boş, yalan söyləyən, qılınan, yapan, işləyən: saxda < çaxat. çaxtan. soxda. -çaxda kişi, yaşdı işi.

işləyənə -işləyənə iş bitməz.

işləyənlər - işləyənlər tez armaz, işləməyən yol tapmaz. (armaz: yorulmaz).

işləyəntə -işləyəndə qul yalı, gəzikəndə bey yalı.

işləyəntən - işləyəndən güc azmaz. (azmaz: azalmaz).

işləyib -ağır ağır enmek, girmek, etgiləmək, tə'sir edmək, içine işləyib girmək: sınğmaq.
-nərsə nərsiyə işləyib yatmaq: sinmək. - gözəl qoxular evin burbucağına sinmiş.

işləyib -işin sonuncu incəliklərin işləyib bitirmək: sabanvemə. suvermə. suvarma.

işli işləməli. sarmalı. savmalı. soymalı.
-dirik işli: işləri yolunda, gəlişmədə.

işmə (uşaq dilində). sızı. sıtı. çiş. - sızın varmı: çişin varmı. - sızı sıçı (poxu südüyü, pox püsyü) qarışmış birbirinə.

işmək siymək. - yerinə siyən uşaq. - siyənqulu: işiyən qulu.

işsiz 1. silgik. savığ. gücsüz. götüboş. yapalaq. yasdan. yasdana. təmbəl. 1. soğaq. sovağ. suvaq. boş. alağ. - sovağ qalmaq: boş bekar, alağ qalmaq. 1. səltə. şəltə. < salta. {> səlitə (fars)}. sələy. sələyən. sallayı. salayan. salağanda. salıvər. səlivər. səllim. boşalaq. savığ. avara. - salıvar gəzməkdən nə çıxır. - şəltə qulpu: darqaşayırd.
- işsiz gücsüz dolaşan kimsə: söv söv (sav sov) sırıb gedən. sövələnən.
- işsiz qalmayıb, gərəksiz qonuşmaq: söz olsun, torba dolsun.
- sövələnən. işsiz gücsüz dolaşan kimsə: söv söv (sav sov) sırıb gedən.
-işsiz sevgi qılınmaz, sevgi ağza sığınmaz
-işsiz gücsüz:sırlab. sürləb. boş təkər (bekar) avara. - sırlab gəzməkdən nə çıxar.
-işsiz gücsüz dolaşmaq. sərğildəmək. sərildəmək. səlgildəmək. sənğildəmək. > sərgərdan, avara dolanmaq.

iştah -aşırı istək, yeyiş, iştah, könül: gürəlik. guralıq. gövül. göyül. ürək. qılınc. qıyım. qıyın. qıynış. qıynıc. uçuş. uçuç. közək. közənək. köznək. buraz. burat. həvəs.

iştə -bir avuc topraq, birazda suyum ben, nəyimlə övünəyim, işdə buyum ben. (mevlana)
-sözdə yalan çox olur, işdə yalan pox olur.

iştən -sözü uzaldıb işdən alıqoymaq: sözə tutmaq.
-at yoldaşın pisini, işdən qoyar kişini.
-
at arvadın pisini, işdən salar kişini.
-gizlicə, yavaşcadan bir yerdən, işdən çəkinmək: sakğınmaq. sayxınmaq. yayğınmaq.
-işdən almaq, çıxartmaq:silgəmək. silgələmək. silgətmək. siləmək. silmək.
-işdən çıxartmaq, salmaq:səkitmək. salıtmaq. atlatmaq. fələc edmək.
-işdən salmaq: səkətləmək. səktələtmək. səkələtmək. (< səkmək: atılmaq) yana atmaq. yetgisin (tanlığ, səlahiyyət, təsdiq, kart, əhliyyət) almaq. alı qoymaq. fələc, məfluc edmək.

Yüklə 13,47 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   171




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin