Eftaliylar va Eron sosoniylari. Sharqiy Eron va Shimoliy Hindistonning
eftaliylar davlatiga qo‘shib olinishi. Eftaliylar bir necha bor o ‘zlarining eng
kuchli raqibi Eron sosoniylari bilan ham urushlar olib boradilar. Xususan, Eron
shohi Pero‘z bilan b o ‘lgan urushlarda ularning qo‘li baland kelib, Eron hukmdori
ikki bor asirlikka tushadi. Katta to ‘lov v a majburiyatlar evaziga arang qutulgan Pe-
ro‘z o ‘g ‘li Kubodni uzoq m uddat eftaliylarga garovga berishga majbur b o iad i.
Pero‘zning 484-yildagi uchinchi urushi sosoniylar shohining halokati bilan tugay-
di. Eftaliylar Marvni egallaydi, Eron ustiga og‘ir o ip o n yuklanadi. Pero‘zdan
so‘ng hokimiyatga kelgan Kubod (488-531) davrida ham Eron eftaliylarga xiroj
to ia sh g a majbur b o ig a n . VI asr boshlariga kelib eftaliylar davlati shu qadar ku-
chayib ketadiki, ular 502-yilda Vizantiyaga ham yurish qilib unga katta talofat yet-
kazadilar. 506-yilda ikki o ‘rtada tuzilgan sulx shartnomasi bo‘yicha eftaliylar Vi-
zantiyadan katta miqdorda o i j a olib qaytganlar. Kubodning o ‘g i i Xusrav I Anu-
shirvon ham 554-yilga qadar eftaliylarga har yili xiroj to ia b turgan. Keyinroq,
Turk xoqonligining eftaliylarga bergan kuchli zarbasi natijasidagina Eron eftaliylar
ta ’siridan qutulishga muvaffaq b o ig a n . Eftaliylar davrida davlat yakka hukmdor
tomonidan boshqarilgan, biroq taxt otadan bolaga meros b o iib qolmay, sulolaning
eng loyiq deb topilgan kishisiga berilgan. Mamlakat hududlari markaziy hokimiyat
noiblari orqali idora etilgan. Davlatni boshqarishning o ‘ziga xos qonun-qoidalari
b o ig a n . M amlakat lashkarini, asosan, otliq askarlar tashkil etgan.
Dostları ilə paylaş: |