rasmiy hujjatlarni tuzish bilan shug‘ullangan. Bundan tashqari, bu devon chet dav-
am irning shaxsiy qo ‘shinini boshqargan. “ Sohib ash-shurat”ning maxsus yordam-
chisi - Aris b o ig a n . U mahkama va uning b o sh lig i amir qo‘shini xazinasi bilan
shug‘ullangan. Q o‘shim cha bir yilda to‘rt marta maosh to ia g an . Davlatni idora
davlat ahamiyatiga molik b o ig a n hujjatlarni va xabarlami yetkazish bilan shug‘ul-
langan. Devonning hamma shahar va viloyatlarda mahalliy mahkamalari b o ig a n .
“M uxtasiba” devoni bozorlam i, sotuvchilami, qadoqboshlam ing og‘irligi,
bozordagi m ollam ing narxini, sifatini nazorat qilgan.
Davlat xazinasining daromadlarini va xarajatlarini “mushrif” devoni nazo
rat qilgan. Bundan tashqari, “qozi az-ziya” va “vaq f’1 devonlari b o ig a n . “Qozi az-
ziya” devoni davlat yerlarini, “vaqf” devoni hadya etilgan yerlam i va musulmon
ruhoniylarining boshqa mol-mulklarini nazorat qilishgan.
Devonlarning aytarli hammasini viloyatlarda boshqarmalari b o ig a n . Devon-
lam ing viloyatlardagi boshqarmalari, bir tomondan, o ‘z devonlariga, ikkinchi to-
mondan, viloyat hokimiga bo‘ysunishgan. Bundan faqat “Sohib al-borid” devoni-
ning amaldorlari mustasno bo‘lgan.
Viloyat va tumanlar am ir tomonidan tayinlangan hokimlar tomonidan idora
qilingan. Odatda, bunday lavozim ga mahalliy boy zodagonlar tavsiya etilgan. So-
m oniylar davlatida musulmon ruhoniylarning ta ’siri nihoyatda kuchli b o ig a n . Ular
markaziy hokimiyat ishlarida ham faol ishtirok etganlar. Somoniylar davlatining
diniy hayotida hanifiylar mazhabligiga mansub ruhoniylar ham m a diniy lavozim-
lami o‘z q o ‘llariga olishgan. Ruhoniylarning boshlig‘i “ustod”, keyinchalik
Dostları ilə paylaş: 
