U. G‘afurov, Q. Sharipov

13-MAVZU
KORXONA TA’SIS HUJJATLARI 
FAOLLASHTIRUVCHI SAVOL VA TOPSHIRIQLAR
1. 
Yuqoridagi rasmlarda ifodalangan tovar belgilari qaysi tarmoq kompa-
niyalariga tegishli?
2. 
Rasmdagi tovar belgilarini qanday mahsulotlarda uchratgansiz?
3. 
O‘zbekistondagi qanday brendlarni bilasiz?
TA’SIS HUJJATLARI
Korxona faoliyatini tashkil etish uning ustavi, ta’sis shartnomasi kabi 
ta’sis hujjatlarini ishlab chiqishdan boshlanadi. Ushbu hujjatlarni tayyor
-
lash korxona mulkdorlaridan katta mas’uliyat talab etadi. Chunki tashkil 
etilayotgan faoliyat shu hujjatlarga asoslangan holda amalga oshiriladi.
Yuridik shaxs ustav asosida yoki ta’sis shartnomasi va ustav asosida 
yoxud faqat ta’sis shartnomasi asosida ish olib boradi. 
Yuridik shaxsning ta’sis shartnomasi uning muassislari tomonidan tu
-
ziladi, ustavi esa – tasdiqlanadi
.
O‘zbekiston Respublikasi Fuqarolik kodeksi, 43-modda
KORXONA USTAVI
Korxona ustavi 
– korxonaning faoliyat ko‘rsatish tartibi va shartlarini 
belgilab beruvchi hujjat.
 
Korxona o‘z faoliyatini ustavida belgilab berilgan 
qoidalar asosida olib boradi.
Korxona ustavida, odatda, quyidagi ma’lumotlar belgilangan bo‘ladi:

---

62
– korxonaning tashkiliy-huquqiy shakli;
– uning nomi;
– joylashgan manzili;
– ustav fondi hajmi va tarkibi;
– ustav fondini shakllantirish tartibi;
– foydani taqsimlash tartibi;
– korxonani qaytadan tashkil etish va tugatish shartlari hamda tartibi.
Tashkilotning ustav fondini belgilashda ayrim tashkilotlar uchun belgi
-
lan
gan minimal miqdorlar mavjudligini hisobga olish kerak bo‘ladi. 
Ustav fondi
– ta’sischilar yoki ishtirokchilarning o‘zlari tashkil 
etgan kompaniya, xo‘jalik jamiyatiga dastlabki kiritgan va doimiy 
ulush hisoblanadigan moddiy va pul mablag‘lari majmuyi.
O‘zbekistonda korxonaning tashkiliy-huquqiy shaklidan kelib chiqqan 
holda, ustav fondining o‘rnatilgan minimal miqdorini quyidagi ma’lumotdan 
k
o‘rish mumkin. 
Tashkiliy shakli
Ustav fondining o‘rnatilgan 
minimal miqdori
Aksiyadorlik jamiyati
1 600 000 000 so‘m
Mas’uliyati cheklangan
jamiyat
Eng kam ish haqining 
40 barobari
Oilaviy korxona
Eng kam ish haqining 
10 barobari
Xususiy korxona
O‘rnatilmagan