U. G‘afurov, Q. Sharipov

ipoteka krediti
deb ataladi. 
Iste’mol krediti
– xususiy shaxslarga, birinchi navbatda, uzoq muddat 
foydalanadigan iste’mol tovarlari (masalan, mebel, avtomobil, televizor va 
boshqalar)ni sotib olish uchun ma’lum muddatga beriladigan kredit. 
FOIZ STAVKASI
Sizni bank kreditidan foydalanish yoki foydalanmaslik to‘g‘risidagi 
qaroringizga ta’sir etuvchi asosiy omillardan biri – bu kredit bo‘yicha 
hisoblanuvchi foiz stavkasidir.
Foiz stavkasi
– kredit oluvchi tomonidan to‘lanadigan to‘lov miqdorini 
kredit miqdoriga nisbatining foizdagi ifodasi. 
Maqsadlilik
Kredit tamoyillari
Ta’minlanganlik
To‘lovlilik
Qaytarilishi
Muddatlilik
6 – Tadbirkorlik asoslari, 11-sinf

---

82
Foiz stavkasini quyidagi formula orqali ifodalash mumkin:
′
=
×
r
r
K
ssuda
100
bu yerda:
r
ʹ – foiz stavkasi;
r
– kredit bo‘yicha to‘lov miqdori;
K
ssuda
– kredit miqdori.
Agarda, siz bankdan 100 ming so‘m miqdoridagi kreditni yiliga 
20 ming so‘m to‘lash sharti bilan olgan bo‘lsangiz, mazkur kredit foiz 
stavkasi 20% ni tashkil qiladi. Bundan ko‘rinadiki, foiz stavkasini turli, 
masalan, yil, chorak, oy va boshqa muddatlar uchun hisoblash mumkin.
AMALIYOTDA KREDIT FOIZINI HISOBLASH VA TO‘LASH
Hozirgi kunda bank amaliyotida kredit foizini hisoblash va to‘lash aso
-
siy qarzning kamayib borishi tamoyilida amalga oshiriladi. Bunda olingan 
kredit miqdori belgilangan muddat, ya’ni yillarni oylarga aylantirib, ular 
soniga bo‘linadi va shu yo‘sinda kredit foizi hisoblanib boriladi. Aytaylik, 
siz bankdan yillik 20% ko‘rinishida 1 yil muddatga 90 mln. so‘m kredit 
oldingiz. Ushbu holda siz kredit to‘lovlarini quyidagi tartibda amalga 
oshirasiz.