«Uch o‘lchamli kompyuterli modellashtirish dasturi 3d studio max» Imomqoriev H. M

Bitiruv ishining maqsad va vazifalari: Mazkur bitiruv ishining maqsad va
vazifasi kompyuter grafikasi fanining ba`zi e`lementlarini o`qitishda 3Ds Max 
dasturidan foydalanib elektron didaktik ishlanmalar tayyorlash va ularning amaliy
hamda uslubiy ahamiyatini ko`rsatishdan iborat. 
3D modellashtirishning xususiyatlari va ularda animasiya harakatlarni qo`shish
imkoniyati ularga bo`lgan qiziqishni keskin oshirib yuboradi. Ularni: 
 namoyish effektlarini kino va videoindustriyada;
 televizion tijoratda (reklamada); 
 interaktiv o`yinlarda;
 sano`t va arxitektura dizaynida (bezashda); 
 ilmiy, tibbiy va sud namoyishlarida;
 o`rgatuvchi dasturlar va kompyuterda ishlatish mumkin. 

---

4 

Shuni ta`kidlash lozimki uch o`lchovli grafika dasturlari kompyuter quril-
malari, uning dasturiy ta`minoti hamda u bilan ishlovchi dizayner bilimlariga juda 
yuqori talablar qo`yadi.
Uch o`lchovli grafika bilan ishlaganda, shakllar hosil qilinadigan fazoga alo-
hida e`tibor berish kerak. Bu holda an`anaviy 2D - tekislik uch o`lchovli grafika
maqsadlariga to`g`ri keltiriladi. 3D - grafikada ishchi fazoni shunday ifodalash 
kerakki, unda nafaqat modellashtirilayotgan uch o`lchovli geometrik shaklni, balki
uning geometrik joylashishi va holati hisobga olinishi kerak. Uch o`lchovli 
grafikada Dekart, silindrik va sferik koordirata sistemalari ishlatiladi.
Qurilgan barcha uch o`lchovli ob`ektlarni geometrik va nogeometrik ob`ekt-
larga bo`lish mumkin. Geometrik ob`ektga asosan sahna tashkil etuvchilarini
qurishda ishlatiladi: personajlar, jismlar, boshqa so`z bilan aytganda - mavjud 
borliq ob`ektlari.
Nogeometrik ob`ektlar esa sahnaga jonlilik hissini berish uchun (to`g`ri 
yoritish), ob`ektlarga ta`sir etuvchi kuchlarni modellashtirishda (masalan gravi-
tasiya yoki shamol esishi) va hokazolar. 
Boshqacha aytganda namoyish etilayotgan kadrda geometrik ob`ektlar aynan
(chiziqlar va sirtlar ko`rinishda), nogeometrik ob`ektlar esa oraliq (soyalar, tezla-
nish va hokazo ) ko`rinishda namoyon bo`ladi.