Uliwma psixologiya kk

 
Introvert 
Ekstravert 
Qabillaw rigidligi 
Ku`shli 
a`zzi
O`jetlik 
U`lken 
Kishkene 
Umtiliwshiliq da`rejesi 
Biyik 
Pa`s 
U`yirseklik 
Pa`seygen 
Joqarilag`an 
Sha`rtli baylanislardin` 
payda boliwi 
Tez 
A`ste 
Qabillawdag`i 
konstantliq 
Pa`s 
Joqari 
Atap o`tkenimizdey, faktorliq analizdin` basqa wa`killeri faktorlardin` ko`pshilik sanin-jeke shaxs 
belgilerin aniqlag`an. 
Adamlardin` normal psixologiyaliq sipatlamasi siyaqli faktorlarg`a (jeke shaxs belgileri) bir neshe 
misallar keltiremiz. A faktori emotsional bastan keshiriwler dinamikasinin` o`zgesheligin su`wretleydi. 
Bul faktor boyinsha joqari bahali adamlardi emotsional ko`rinislerdin` baylig`i ha`m ayqinlig`i, minez-
qulqinin` ta`biyg`iylig`i ha`m erkinligi, birge islesiwge tayar turiwshiliq, a`tiraptag`ilarg`a diqqatli 
ha`m jaqsi qatnas, ken` peyillik ha`m kewilshen`lik ayiriqshalaydi. Olar ja`ma`a`tte jaqsi kelisedi, 
qatnaslar du`ziwde jedel. Qarama-qarsi polyusta (faktor boyinsha pa`s baha) affekttin` uyan`lig`i, 
tirishe emotsiyalardin` bolmawi siyaqli belgiler a`hmiyetke iye. Bul adamlar suwiq, qatal, qarim-
qatnasta formal. Olar adamlardan bo`leklenedi, kitap ha`m zatlar menen qatnasta bolg`andi ta`wir 
ko`redi, bir o`zi islegendi unatip, ja`ma`a`tlik ilajlarg`a qosilmaydi. Iste da`l, wazipasin aniq orinlaydi, 
biraq jeterlishe iykemshil emes. E faktori-dominantliq (o`jetlik, qaysarliq)-konformnost` (pokornost`, 
g`a`rezlilik). Faktor boyinsha joqari bahalar ha`kimshilik, o`z betinshelikke (erkinlik), g`a`rezsizlikke 
umtiliwshiliq, sotsialliq jag`daylar ha`m «abiroylilar»di mensinbewdi ko`rsetedi. Bul adamlar qoriqpay, 
energiyali ha`m jedel ha`reket etedi. O`z jeke nizamlari ha`m tu`sinikleri menen, agressiv tu`rde erkin 
huqiqlarin qorg`ay otirip jasaydi ha`m a`tiraptag`ilardan da o`z betinshelik ko`rsetiwin talap etedi. Bul 
faktor boyinsha to`men baha aliwshi adam, aytqang`a ju`retug`in, komfortli, o`z ko`z-qarasinda tura 
almaydi, ku`shlirek adamnin` izine eredi, o`zine o`z uqibina isenbeydi, sonliqtan jiyi g`a`rezli bolip 
qaladi, ayipti moynina aladi, barliq waziypalarg`a bag`inadi.
Meditsina tarawi qa`nigeleri ha`m islep atirg`an shipakerler ta`repinen temperamenttin` ha`r bir tipi 
ushin adamlardin` awqatlaniw tiykari islep shig`ilg`an. Biraq soni da aytip o`tiw kerek, aling`an 
izertlewler ilimiy-tastiyiqlang`an emes, al ko`birek statistikaliq xarakterge iye. Ha`r bir adam o`zi tipin 
aniqlap alip, bul mag`liwmatlardi ha`m o`zinin` gastronomiyaliq qa`lewlerin salistrip ko`riwi mu`mkin. 
Xolerik ha`m sangviniklerge paydali 

Spetsiyalar koriandr, koritsa, ukrop, sel`derey, semechkalar (as qabaq ha`m 
ayg`abag`ar), reven`, izyum, chernosliv, maslina, zamarriqlar. 

Miyweler qara ju`zim, mazali alma, almurt, qa`reli, anar, figi, a`njir, ananas, 
qawin. 

Palizlar ko`k noqat, salat, bryussel` kapustasi, sparja, kabachki, qiyar, ren`li 
kapusta, tu`rpi, jas kartofel`, shpinat, az-g`ana pomidor, gorox, ma`sh, lobiya (chechevitsa 
emes). 

Da`n o`nimleri aq ha`m sur nan, manna ha`m suli botqasi, lapsha, makaronlar. 

Jarmalar arpa, gu`rish. 

Maylar duzlanbag`an sari may, olivkya, soya maylari. 

Su`t o`nimleri tvorog, su`t. 

Go`sh qara mal, eshki, sho`je, tawiq, tu`ye tawiq, g`az. 

Baliq sel`d`, ten`iz, ha`wiz ha`m da`r`ya balig`i. 
Eger xolerik yamasa sangvinik deni saw bolsa, olarg`a piyaz, chesnok (ju`da` ko`p emes, may 
menen birge, jaqsisi vinegret, kotletler menen), g`ozalar (az mug`darda), grecha (ko`p emes), qara nan 
(biraq biyiday nannan az), shoshqa go`shi (arasinda), qatiq (keshqurin bir stakan), kolbasa (jiyi), limon 

---

117
(tek chayda), ashshi alma, kapusta (az mug`darda), geshir (jaqsisi salatta), g`arbiz (ha`r ku`ni emes), 
bal (tek chayg`a). 
Eger sangvinik yamasa xolerik awirip qalsa, ol qatal dietag`a o`tedi. 
Flegmatik ha`m melanxoliklerge paydali 

Spetsiyalar gvozdika, koritsa, imbir`, shafran, tmin, lavr japirag`i, qizil ha`m 
a`sirese qara burish, gorchitsa, xren, ko`k chay, izyum, chernosliv, suxofrukti, reven`, 
g`ozalar (az mug`darda), zamarriqlar, maslina (az mug`darda), sel`derey, petrushka, piyaz, 
chesnok. 

Mazali zatlar bal. 

Miywler almalar (antonovka, gol`den), almurt, anar, xurma, jemisler (a`sirese 
jabayi o`siwshi), erikler, shiye. 

Palizlar bryussel` ha`m ren`li kapusta, kabachki, geshir, baklajan, jas kartofel`, 
rediska, shpinat, la`blebi, jas tu`rpi, salg`am, gorox, chechevitsa. 

Da`nler arpa, suli. 

Da`n o`nimleri manna botqasi, lapsha, makaron, tari, suli pechen`esi (biraq suli 
botqasi emes, ol flegmatiklerge qadag`an), grecha (az mug`darda), ma`kke, gu`rish (az 
mug`darda), sonday-aq ma`yek sari uwizi. 

Go`sh jas mal, mal bawiri, sho`je.

Baliq sel`d` az duzli (suwda jibitilgen), ten`iz balig`i, ikra. 

May ku`ydirilgen, duzlanbag`an, ayg`abag`ar, ma`kke (az mug`darda). 

Sir qa`legen, biraq taza tayarlang`an emes 

Su`t-qatiq o`nimleri (az mug`darda) eshki su`ti, irimshik.