Umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 6- sinfi uchun darslik

237-mashq. 
Uyga vazifa. «Odob — oltindan qimmat» mavzusida
matn tuzing. Unda ishtirok etgan fe’llarning qaysi zamondaligini tu-
shuntiring.
1-t o ð s h i r i q . Berilgan fe’llarni xabar, buyruq-istak, shart
ma’nolarini ifodalovñhi guruhlarga ajrating.
O‘ynadim, o‘yna, o‘ynayaðman, o‘ynaylik, o‘ynagin,
o‘ynama, o‘ynasam, o‘ynasang, o‘ynasa edi.
2-t o ð s h i r i q . Berilgan fe’llarni tarkibiy qismlarga ajrating. Buyruq-
istak va shart ma’nolarini bildiruvñhi qo‘shimñhalarni aniqlang.
Aytdim, ayting, aytay, aytsin, aytsam, aytsang, aytsa.
BILIB OLING. 
Fe’l ifodalagan harakat-holat haqi-
dagi xabar, buyruq-istak, shart ma’nolarini ifodalovñhi
fe’l shakllari mayl shakllari sanaladi. Fe’llarning uñhta
mayl shakli mavjud: 1) xabar mayli; 2) buyruq-istak may-
li; 3) shart mayli.
238-mashq. 
Fe’llarni toping, qaysi mayldaligini aniqlang.
1. Avvallari yashash uchun yozdim, endi yozish uchun
yashayapman. 2. Inson qanchalik uzoq yashasa, yana shuncha
ko‘proq yashagisi keladi. 3. Qarilikdan qo‘rqma, unga hali yetish
kerak. 4. O‘n olti asr oldin toshga o‘yib bitilgan O‘rxun bitik-
larini o‘qing. (Asqad Muxtor)
 
MAYL SHAKLLARI

---

96
239-mashq.
«Onalarni e’zozlang» mavzusida bog‘lanishli matn
tuzing. Unda ishtirok etgan fe’llarning qaysi mayldaligini ayting.
240-mashq.
Berilgan gaðlardagi fe’llarni toðing va qaysi maylda-
ligini aniqlang.
1. Zebi yuragida tugilib yotgan zo‘r tugunni yeñhib yubor-
gan edi. (Cho‘lðon) 2. Koyima, qizim, — dedi ona, — o‘rtog‘ingni
quruq jo‘natmaymiz. (Cho‘lðon) 3. Puñh yong‘oq bilan qo‘yin
to‘lg‘azma. (Maqol) 4. Òo‘qlikda oñhlikni o‘yla, boyiganda muhtoj-
likni. (Maqol) 5.Odamlar seni bilmasa ham, sen odamlarni bil.
(Asqad Muxtor)