xo‘jayini, qo‘y, echki, qoramol, ot, tuya, cho'chqa, kemiruvchilar va
ba’ zan odamlar parazitning asosiy xo‘jayinlari hisoblanadi.
Jigar qurti nihoyatda serpusht, bitta jig ar
qurti bir hafta davomida
bir milliontagacha tuxum qo'yishi mumkin. Embrional taraqqiyot
bosqichi suv muhitida, nam sharoitda kechadi.
Yetilgan tuxum I ar
ootipga tushib urug’lanadi, so'ngra bachadonga tushadi va u joydan
tashqi muhitga chiqadi.
25-rasm. O ddiy jigar qurtining ovqat hazm qilish, ayirish va jinsiy organlari:
A-ovqathazm qilish sistemasi, 1-og'iz so’rg’ichi, 2-qorin so’rg'ichi, 3-shoxlanib
ketgan ichagi, B-ayiruv organlari: 1-ayiruv organining naychalari, 2-asosiy ayirish
kanali, 3 asosiy ayirish kanali teshikchasi, D-jinsiy sistemasi: 1-qo’shilish organi
(sirrus), 2-tuxumdoni, 3-sariqdonlari, 4-sariqdon yo'Hari, 5-urug'don-lari, 6-urag'
yo’llari, 7-bachadoni.
Tashqi muhitda qulay sharoit bo‘Iganda 17-18 kunda tuxum ichida
usti mayda
kiprikchalar bilan qoplangan, harakatchan 1-avlod lichinka-
miratsidiy yetiladi (26-rasm).
Miratsidiy tuxum qopqoqchasini ochib suvga chiqadi. Bunday
miratsidiyda ikkita oddiy ko‘zcha,
bosh nerv tuguni, protonefridiyalar,
muskul qavatlar rivojlangan boMadi. Unda ichak va jinsiy apparat
boMmaydi. Miratsidiy ichaksiz boMganligi
tufayli oziqlana olmaydi,
shuning uchun uning umri juda qisqa boMadi (36 soatgacha).
Miratsidiylar 2-3 kun suvda erkin suzib yuradi va keyingi rivojlanishi
uchun oraliq xo‘jayini-qorinoyoqli mollyuskaiarni topib,
xartumi orqali
69
mollyuska chig‘anog‘ini teshadi va uning ichiga kiradi. So‘ngra bu
lichinkalar mollyuska jigariga o ‘rnashib, kiprikli ustki qavatini tashlaydi
va xaltaga o ‘xshash shaklga ega bo‘lgan keyingi lichinkalik davri-
sporosistaga aylanadi.
l
Dostları ilə paylaş: