Universiteti umarov b. M., Norbekova b. Sh. Bolalar psixologiyasi

 
12.4.2. 
Bog’cha yoshli davrida bola xayolining rivojlanishi
 
Bog’cha yoshidagi bolalarda xayol bir xilda rivojlanmaydi. Agar kichik 
bog’cha yoshidagi bolalarda asosan tiklovchi xayol o’sgan bo’lsa, o’rta va 
katta bog’cha yoshidagi bolalarda xayolning ijodiy turi xam o’sa boshlagan 
bo’ladi.
Ayrim psixologlarning fikricha, xayol bolalarning yoshlik davrlarida 
juda o’sgan bo’lib, bola ulg’ayib o’sa borgan sari xayolning kuchi pasayib, 
uni o’rnini tafakkur egalla
y boshlaydi. Bizning nuqtai nazarimizga xayol 
xam boshqa ruhiy jarayonlar kabi bolalarda asta sekinlik bilan turmush 
tajribasining ortib borishi davomida o’sadi. Lekin xayol xech vaqt bolalik 
chog’ida o’zining yuksak ijodiy taraqqiyoti cho’qqisisga ko’tar
ilmaydi. 
Buning dalili sifatida katta odamlarning xayol qilish (xususan, ijodiy xayol) 
qobiliyatini bolalarning xayol qilish qobiliyati bilan taqqoslab ko’rishning 
o’zi kifoya.

---

209 
Bolaning bog’cha yoshida 
Harakat doirasining kengayishi, 
bilimlarining ortishi, 
turli xil yangi ehtiyoj va qiziishlarning paydo bo’lishi 
unda xayol jarayonining bir muncha tez sur’at bilan rivojlanishiga olib 
keladi. Shuning uchun ilk yoshdagi bolalarning xayol qilish qobiliyatlari 
bog’chagacha tarbiya yoshidagi bolalar xayolidan 
Har tomonlama ustun 
turadi. 
Bog’cha yoshidagi bolalarning xayoli asosan ixtiyorsiz va tiklovchi 
xayol bo’lib, ularning turli tuman o’yin faoliyatlarida o’sib boradi. Biroq shu 
narsa diqqatga sazovorki, agar bog’cha yoshidagi bolalarda xayol qilish 
qobiliyati 
bo’lmaganda edi, ularni o’yinlari xam xilma xil bo’lmas edi. 
Demak, bolalarning xayol qilish qobiliyatlari ularni turli xil o’yinlar 
o’ynashga undasa, o’yin o’z navbatida ularni xayolini o’stiradi.