1.3. Iste’molchining ustuvorligi Avtokompaniyalar avvallari deyarli barcha avtomobillarini qora
rangda ishlab chiqarishgan, «bu davrda mijoz xohlagan rang qora edi».
Bugungi kunda barcha avtomobillarni qora rangda ishlab chiqarish
g ‘oyasi be’mani k o ‘rinadi. Turli xil rangdagi minglab mashinalar ham
mijozlarni qoniqtirmayapti. Bugungi kunda vaziyat o ‘zgarib ishlab
chiqaruvchilar uchun mijoz shoh darajasiga yetdi. Bugungi kunning
iste’molchilari sizning mahsulotingiz, xizmatingiz va brendingiz haqi-
dagi fikrini sizga aytish va ta’sir etish xususiyatiga ega. Xaridorlaming
xatti-harakatida bunday o'zgarishlam ing yuzaga kelishiga nima sabab
bo'ldi, degan tabiiy savol tu g‘iladi.
Nega Nordstrom kompaniyasi (ingliz tilidan tarjima qilinganda -
Nordstrom, Inc. - Amerika hashamatli do'konlar tarm og‘i. 1901-yilda
Jon U. Nordstrom va Karl F. Uollin tomonidan asos solingan b o ‘lib, u
poyabzal do‘koni sifatida paydo bo'lib, kiyim-kechak, poyabzal, sumka-
lar, zargarlik buyumlari, aksessuarlar, kosmetika va atirlar b o ‘limlari
bilan to ‘liq xizmat ko'rsatadigan chakana savdo tarm og‘iga aylandi)
agar mijoz u sotgan tovar qismlarini olib kelsa, uni qayta qabul qiladi,
chunki mijoz shuni xohlaydi. Nordstrom shuning uchun ham mavjud.
Bugungi kundagi xaridorlar avvalgilaridan tubdan farq, qiladi shu
sababli ham «sotuvchi» bozorlari «xaridor» bozorlariga aylanmoqda.
Ishlab chiqaruvchilar xaridorlar fikridan kelib chiqib, o ‘z mahsulotini
differensiatsiya qila boshladilar. Lekin aynan nima xaridorlaming bun-
chalik katta rol o ‘ynashiga sabab bo‘ldi? Bunda asosiy 5 ta sababni
ko'rsatib o'tish mumkin.
1. Iste’molchi doimo haq To‘g'ri, ba’zi holatlarda xaridor xato fikr bildirishi mumkin, lekin
ishlab chiqaruvchi uchun buning ahamiyati yo'q, u har doim iste’molchi
ehtiyojini to'liq qondirish uchun javobgar va iste’molchi fikri kom-
paniya uchun omad kaliti bo‘lib xizmat qiladi.