Urganch davlat universiteti

tarmog‘ining tizimlari.

Ijtimoiy ta’minot huquqi fan soxasi sifatida muayyan izchillikda uzaro boG‘langan huquqiy tushuncha va institutlar tizimidan ibooratdir.

Ijtimoiy ta’minot huquqi fanining huquq institutlari bir-biri bilan predmeti, maksadi va vazifalar xamda boshka jixatlariga kura yakin bulgan ijtimoiy munosabatlar guruxini tartibga soladi. Ijtimoiy ta’minot huquqi institutlari shbu fanga oid ijtimoiy munosabatlarni tabakalashgan xolda va ayni paytda yaxlit huquq soxasiga oid predmet sifatida tartibga soliish imkonini beradi.

Ijtimoiy ta’minot huquqi fani umumiy va maxsus kismlarga bulinishi mumkin.

Umumiy kismga ta’llukli huquq institutlari umumiy tusdagi tushunchalar, ijtimoiy ta’minotga oid xar kanday huquqiy munosabatlarga tatbik etiladigan huquqiy mexanizmlar, ilmiy kategoriyalardan tashkil topadi. Jumladan, fanning predmeti, uslublari, ijtmoiy ta’minotga oid huquqiy munosabat tushunchasi, uning vujudga kelishiga oid tasavvurlar, ijtimoiy ta’minot huquqiy munosabat ob’ektlari va sub’ektlari, huquq va muomala layokati, ijtimoiy ta’minotni amalga oshirish vazifasi yuklatilgan davlat organlari, nodavlat tuzilmalarining statusi, ijtimoiy ta’minot munosabatlarida muddatlar va ayrim yuridik xatti - xarakatlarni amalga oshirishning umuiy tartiblari kabi masalalar fanning umumiy kismini tashkil kiladi.

Ijtimoiy ta’minot huquqining maxsus kismida ijtimoiy ta’minot va ijtimoiy ximoyaning ayrim shakllari, ularni amalga oshirishning maxsus tartib-koidalari bilan boG‘lik tushunchalar urganiladi. Fannng umumiy va maxsus kismlari yaxlit bir butunning bulaklaridan iboratdir.

Ijtimoiy ta’minot qonunchilik tarmoG‘i xam uziga xos tizimga ega bulib, umuman olganda fanning tizimi qonunchilik tizimiga mos keladi.

Ijtimoiy ta’minot qonunchiligi tizimini kuyidagicha tasniflash mumkin:

Ijtimoiy ta’minot va ijtimoiy ximoyani amalga oshirishga doir umumiy koidalar.

Ijtimoiy ta’minot organlari makomini belgilovchi qonun xujjatlari;

Fuqarolarni davlat pensiyalari bilan ta’minlash;

Fuqarolarni nafakalar va moddiy yordamlar bilan ta’minlash;

Fuqarolarni ijtimoiy ximoyalash.

Fuqarolarning ayrim toifalariga beriladigan natural kurinishdagi ijtimoiy yordamlar;

Fuqarolarning ayrim toifalariga beriladigan kushimcha kafolat va imtiyozlar;

Ijtimoiy ta’minot soxasidagi nizolarni xal etsh, huquqlarni ximoya kilishga doir qonun xujjatlari;

Nodavlat ijtimoity ta’minoti va ijtimoiy ximoyasini amalga oshirishga karatilgan qonun xujjatlarri.