Јурилиш материаллари ва конструкциялрини тадіиі этиш ва
Betonni gidravlik nasos bilan sinashning kompleks usuli
Yüklə 24,39 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
6.3. Betonni gidravlik nasos bilan sinashning kompleks usuli
Betonni sinashning kompleks usuli shundan iboratki, betonning siqishdagi mustahkamlik chegarasi ikkita fizik-mexanik tavsiflar – birgalikdagi uzib olishga va yorilishga mustahkamlik hamda sirtiy qatlamning statik mustahkamligi bo‘yicha aniqlanadi. Birgalikdagi uzib olishiga va yorib olishga betoning mustahkamligi ochiluvchi konus yoki sterjen sug‘urib uzib olish uchun zarur kuch bilan ifodalanadi, sirtiy qatlamning statik qattiqligi esa beton sirtiga po‘lat sharchani botirishdan hosil bo‘lgan izning diametri bilan ifodalanadi. Sinov ixcham gidravlik press- nasos yordamida amalga oshiriladi. Asbob (6.7- rasm) ishchi silindrli traversa ko‘rinishida ishlangan korpusdan iborat bo‘lib, unda shtokka ulangan porshen joylashtirilgan. Korpusda chiqariluvchi oyoqlarni, nasosni va monometrni burab kiritish uchun o‘yachalar mavjud. Ishchi silindr qopqoq bilan zich yopiladi. Nasos silindrdan, yuqori qopqoqdan vintli shtokli porshendan va dastakdan iborat. 198 Nasos o‘zining pastki qismi bilan asbob korpusidagi uyaga burab kiritiladi. Asbobning oyoqlari sferik chuqurliklar bilan tugallanib, ularda maxsus uchliklar bilan tutib turiluvchi po‘lat sharchalar joylashgan. Asbob kompleksiga ochiluvchi konus va sug‘urib olinuvchi sterjenlar kiradi, ular asbobni sinashda u bilan maxsus o‘tuvchi gaykalar yordamida biriktiriladi. Sug‘urib olinuvchi sterjening bir uchi kesik ko‘rinishdagi yo‘g‘onlashgan bo‘lsa, ikkinchi uchiga vintli yo‘llar kesilgan bo‘lib, uning yordamida sterjen asbob tortqisi bilan biriktiriladi. Sinovlarni o‘tkazishdan avval sug‘urib olinadigan sterjenlarni qoliplarning bortiga mahkamlash bo‘yicha tayyorgarlik tadbirlari amalga oshiriladi. Taxta qolipda (opalubkada) diametri 20 mm bo‘lgan teshik parmalanib, unga ichki tomondan sug‘urib olinadigan sterjenlar qo‘yiladi. Tashqi tomondan taxta qolipning turiga bog‘liq ravishda sug‘urib olinuvchi sterjenlar metall opalubkada “mayaq” qopqog‘i yordamida va yog‘och opalubkada vintli tutqich yordamida mahkamlanadi. Mahkamlovchi moslamalar konstruksiya betonlangandan so‘ng 24 soatdan keyin olinadi yoki konstruksiyaning taxta qoliplarini olib tashlashdan oldin, bug‘latgandan so‘ng darhol olib tashlanadi, shundan so‘ng sug‘urib olishga tayyor bo‘ladi. Sug‘urib olinadigan sterjenlar ko‘zda tutilmagan, foydalanilayotgan konstruksiyalarni sinashda shpurlar parmalanadi yoki qoqib kiritilib, ularga keyin ochiluvchi konuslar qo‘yiladi. Shpurga o‘rnatilgan ochiluvchi konus mufta-tortqilarni burab kiritishda segment yuzlari surilishi hisobiga betonda mustahkam mahkamlanib qoladi. Keyin asbob o‘rnatiladi va gayka – shtok yordamida sug‘urib olinuvchi sterjen yoki ochiluvchi konus bilan biriktiriladi. Asbobning har bir oyog‘i ostiga iz hosil qilish uchun oq qog‘oz varag‘i, uning ustiga nusxa ko‘chiruvchi qog‘oz qo‘yiladi. Nasos vintini bir tekis sekin aylantirish bilan 1000 kG zo‘riqishni ta’minlovchi bosim hosil qilinadi, shundan so‘ng nasos dastasini qarama – qarshi tomonga burish bilan bosim olib tashlanadi va asbob oyoqlari ostidan iz tushirilgan qog‘oz varaqlari olinadi. Shundan so‘ng nasos dastasini takroran aylantirish bilan bosim sterjenni yoki ochiluvchi konusni sug‘urib olish uchun zarur kattalikkacha orttiriladi. Bu bosimning kattaligi monometrning ko‘rsatishlari bo‘yicha qayd etiladi va sinovlar jurnaliga kiritiladi. |