Uyuşturucu (Psikotrop) maddeler

Amfetaminler :

Bazı argo isimleri= Kuvvet hapları, yassı haplar, dirilticiler, göz açıcı, göz kapağı çıkarıcıları, ortak pilotlar, kamyon şoförleri, şeftaliler, güller, kalpler, araba tekerlekleri, beyazlar, sahilci, atlı karıncalar, ayak topları, yeşilimsiler, portakallar, başı dumanlı fasulyeler.

Amfetaminler, santral sinir sisteminde bazı alıcıları etkileyerek ofori yapan, uykusuzluk, yorgunluk ve açlığa karşı dayanıklılığı artıran ve iştahı azaltan psikostimulan ilaçlardır. Yarışmalarda atletlere doping yapmak için en sık kullanılan maddeler amfetaminlerdir. Bu durumda atlet yorgunluk hissetmediğinden kendi fiziki gücünün sınırları dışına çıkabilecek gücü duyar. Bu da aşırı yorulma ve bazı atmosfer şartları (sıcak vb.) ile birleşince ölümle sonuçlanabilir.

Damardan enjeksiyon uygulaması amfetaminlerin bütün suiistimal tiplerinin en tehlikeli şeklidir. Bu tür suiistimaller ekseriya psikoz (ruhsal bunalım)'la sonuçlanır.

Ağız yoluyla kullanımlarda çok çabuk absorbe olurlar. Böbrek, akciğer ve beyinde toplanırlar. Merkezi sinir sistemine olan etkileri 30 dakika içinde başlar ve birkaç saat sürer. Atılımları ağız yoluyla alınmadan itibaren 3 saat içinde başlar ve 4 - 7 gün devam edebilir. Bazik idrarda (pH=8'de) amfetaminin ancak % 5'i değişmeden 48 saatte atıldığı halde, asidik idrarda aynı süre içinde % 60'ının değişmeden atıldığı tespit edilmiştir. Bazik idrarla atılımın yavaşlaması doping amacı ile amfetamin kullanan sporcuların başvurduğu bir yoldur. Amfetaminle birlikte veya daha önce aldıkları Sodyum bikarbonat (NaHCO3) ile idrar pH'ını bazik yaparak doping yaptıklarını maskelemektedirler.

Amfetaminlerin bağımlılık yapmasına beyinde dopeminerjik etkinliği artırmalarının rol oynadığı ileri sürülmektedir. Amfetaminler, dopaminerjik sistem üzerindeki etkileri bakımından kokaine benzerler. Bu iki tür ilacın yaptığı bağımlılığın özellikleri de birbirine yakından benzer. Psişik bağımlılık değişik derecededir. Bazen çok şiddetli olabilir. Psişik ve fiziksel bağımlılık görülür. Tolerans kısa zamanda gelişir. Bırakıldığı zaman yoksunluk belirtileri ortaya çıkar. Depresyon, uyku hali ve letarji (uyuklama), şiddetli mide karın krampları görülür. Kişi uyumasına rağmen kabusla uyanır, kulak ve görmeye bağlı halusinasyonlar, intihara teşebbüs de görülebilir.

Amfetaminler'de akut (ani) zehirlenmenin belirtileri, konfüzyon (şuur bulanıklığı), sinirlilik, huzursuzluk, aşırı aktif refleksler ve titremeler şeklindedir. Çok şiddetli zehirlenmelerde çıldırma veya panik, kendisine zarar verme ve halusinasyonlar görülür. Ölümden önce yüksek ateş ve şok dikkati çeker. Aşırı dozda alınması ile taşikardi (kalp çarpıntısı), yüksek tansiyon, baş ağrısı, ateş basması, terleme ve şiddetli göğüs ağrısı da görülür. Bağımlılık kazanan kişilerde çevresini tahrip eden ve antisosyal davranışlar belirgindir.