Узбекистон давлат жисмоний тарбия институти

Hajmi va tarkibi	Nazorat guruhi
Eksperiment guruhi
1.	Xaftalar soni	20	20
2.	O’quv-mashg’ulotlar soni	100	97
3.	O’yinlar soni	20	19
4.	O’quv-mashg’ulotlarining umumiy vaqti	9000 min [150 soat]	8730min [145,5 soat]
5.	Spestifik qo’llanma	7650 min 85%	6985 min 80%
6.	Nospestifik qo’llanma	1350 min 15%	1745 min 20%
7.	Umumiy chidamkorlik	2700 min 30%	2620 min 30%
8.	Tezkor chidamkorlik	1350 min 15%	1310 min 15%
9.	Kuch, chaqqonlik, egiluvchanlik	2250 min 25%	2185 min 25%
10.	Tezkorlik	1800 min 20%	1745 min 20%
11.	Tezkorlik sifati. Ulardan:	900 min 10%	870 min 10%
12.	«Dinamik kuchlanish» metodi	900 min 10%	-
13.	«Zarba metodi»	- -	870 min 10%

3.3. Pedagogik eksperimentning natijalari
Biz tomondan qo’llanilgan «Zarba metodi» mashqlari pedagogik eksperiment samaradorligini 3 guruh testlari ta’sirida ko’rsatdi: tezkorlik-kuchda, tezkorlikda 15 va 30 metrga yugurishda, oyoq mushaklarini ko’rsatkichlarida. Pedagogik eksperimentdan keyin futbolchilar testdan o’tkazildi. Nazorat va eksperiment guruhlarining natijalari 8-jadvalda ko’rsatilgan.

8-jadval

Yosh futbolchilarning jismoniy tayyorgarligini pedagogik eksperimentdan keyingi ko’rsatkichlari

№	Ko’rsatkichlar	Nazorat guruh n=15	Eksperiment guruh n = 15	t-kriteriy Styudenta
1.	Joyidan 15 m.ga yugurish (s)	2,77 + 0,67	2,78 + 0,068	0,423
2.	Yurgan joydan 15 m.ga yugurish (s)	2,63 + 0,140	2,69 + 0,163	0,242
3.	Joydan 30 m.ga yugurish (s)	4,97 + 0,026	4,99 + 0,047	0,560
4.	Turgan joydan uzunlikka sakrash (sm)	178,4 + 1,87	177,7 + 3,28	1,144
5.	Yuqoridan sakragandan sung uzunlikka sakrash (sm)	170,0 + 2,65	165,9 + 3,71	0,745
6.	Uch xatlab (sm)	472,7 + 7,01	435,9 + 6,34	0,075
7.	Yuqoriga sakrash	29,05 +2,69	28,95 + 3,74	1,735

Pedagogik eksperimentning oxirida shu narsa ma’lum bo’ldiki, qayta testdan sung futbolchilarning 15 m va 30 m.ga joyida turib yugurishi bo’yicha nazorat va eksperimental guruhlarda unchalik tezkorlik sifati ko’rsatkichlari ko’tarilmadi (ko’tarilishi atigi 2,64% dan oshmadi). Faqatgina eksperimental guruhdagi futbolchilarda 15 m startdan yugurish va undan keyingi tezligi ko’rsatkichi ozgina ko’tarildi (t = 2,504, R 0,05).

Tezkorlik sifatini tarbiyalashda pedagogik eksperimentning natijalari shuni ko’rsatdiki, hamma guruhlar (nazorat va eksperimental guruh) futbolchilarida, ayniqsa eksperiment guruhida sakrashni hamma turlari bo’yicha ozmuncha o’zgarish sezildi.

Ayniqsa, eksperimental guruh futbolchilarining pedagogik eksperimentdan keyin yuqori ko’rsatkichga ega bo’ldilar (R≥0,001). Uzunlikka joydan turib sakrash bo’yicha nazorat va eksperimental guruh futbolchilarining ko’rsatkichlari 6,1 sm (3,36 %) va 7,25 sm (4,01 %) oshdi. Joydan uch xatlab sakrash bo’yicha unchalik bo’lmasada o’sish bor 8,0 sm (1,465 %) va 9,5 sm (1,73 %).

Joyidan balandlikka sakrash bo’yicha ham o’sish ko’rsatkichi kamrok 3,8 sm (2,15 %) va 5,05 sm (2,86 %). Yaxshigina o’sish natijasi ko’rsatkichi tezkorlik sifatining, ko’rsatilgan joyidan yuqoriga sakrash bo’yicha eksperimental guruhning futbolchilarida boshidagiga nisbatan 6 sm [23,0 %] ga oshdi. Nazorat guruhidagi futbolchilarda o’sish biroz past edi ya’ni 2,2 sm.

Nazorat va eksperimental guruh futbolchilarining mutloq va taalluqli oyoq mushak kuchlari pedagogik eksperimentning boshida va oxirida deyarli bir xil o’zgargan. Natijalar quyidagicha: nazorat guruhida 64,5 kg (22,6%) bo’lsa, eksperiment guruhida 50,4 dan 62,8 kilogramm (24,6 %) gacha bo’ldi. Nazorat va eksperiment guruhlarda taallukli kuch 22,7 % dan 25,9 % gacha o’sgan.

Pedagogik eksperiment jarayonida «Zarba metodi» mashqlariga aniqlik beradigan ko’rsatkich bu absalyut va nisbiy ko’rsatkichidagi gradion kuchi bo’ldi.

Test natijasida shu narsa aniq bo’ldiki, eksperiment boshida tezkorlik sifati nazorat va eksperimental guruh futbolchilarida etarli bo’lmagan.

Eksperiment oxirida tezkorlik sifati eksperiment guruhida 30 metrga yugurishda ancha o’sganligi, ya’ni 4,5 % ga o’sganligi ma’lum bo’ldi, nazorat guruhida esa o’sish 1,3 % ni tashkil etgan 9 - jadval.

Pedagogik tadqiqotlar shuni ko’rsatadiki, to’g’ri yunaltirilgan mashg’ulotlar natijasida «Zarba metodi»ni qo’llash bilan, ayniqsa tezkorlik sifatini oshirishda o’z samarasini beradi.

9-jadval

Nazorat va eksperiment gurux futbolchilarining tajriba boshida, o’rtasida va oxirida tezkorlik o’zgarishining ko’rsatkichlari

Ko’rsatkichlar