Va axborot texnologiyalari 10-sinf toshkent – 2021

UYGA VAZIFA
25-dars. 3D GRAFIK MUHARRIRI DASTURI 
INTERFEYSI VA USKUNALAR PANELI
Bugungi kunda 3D dizaynerlar tomonidan turli dasturiy vositalardan foydalangan holda 
fazoviy modellashtirish jarayoni keng amalga oshirilmoqda. Bunday dasturlar nafaqat 
rejalashtirilgan obyekt tasvirini ko‘rish, balki uni turli burchaklardan ko‘rib chiqish, yaxshiroq 
idrok etish uchun uning animatsion kliplarini yaratish imkonini ham beradi.
Blenderda multimedia vositalarining deyarli har qanday turiga mos keladigan keng doiradagi 
vositalar mavjud. Dasturdan butun dunyo dizaynerlari va studiyalar turli loyiha, reklama va 

---

84848484
IV BOB. 
WWW-TEXNOLOGIYA VA HTML TILI
Blender dasturi o‘rnatib bo‘linganidan so‘ng dastur 
ishga tushiriladi. Blender ishga tushirilganda, oynaning 
markazida muloqot oynasi hosil bo‘ladi. Unda loyihalarni 
yaratish yoki oldin yaratilgan blend-fayllarni ochish 
imkoniyatlari mavjud. 
Blender dasturi 3D grafika va animatsiya yaratuvchi 
dasturlar kabi murakkab interfeysga ega. Blender 
dasturi interfeysini foydalanuvchi o‘z xohishiga qarab 
sozlab olishi mumkin.
Blender dasturida klaviaturadagi tugmachalar bilan 
bir qatorda Numpad (raqamlar) bloki ham faol 
ishlatiladi. Agar kompyuterda Numpad bloki mavjud 
bo‘lmasa, sozlamalarni o‘zgartirish yoki interfeysdagi 
tugmachalardan foydalanish mumkin.
BLENDER DASTURI INTERFEYSI
Dastur interfeysi: a) menyular bandi; b) uskunalar paneli; d) kamera; e) 3D kursor; f) vaqt 
chizig‘i; g) kub; h) chiroq; j) loyiha tarkibi; i) joylashuv funksiyalari.
Blender dasturi interfeysining 4 ta asosiy sohaga bo‘linganini ko‘rishimiz mumkin:
badiiy filmlar yaratishda foydalanadi. Dastur tez va samarali ishni ta’minlovchi yuqori sifatli 3D 
arxitekturasiga ega.
Blenderning yana bir o‘ziga xos xususiyati – u boshqa mashhur 3D modellashtirish 
paketlariga nisbatan kichik hajmdagi 3D modellarni ham *.blend kengaytmasida saqlay oladi.
Blender dasturi Foundation tomonidan bepul tarqatiladigan va dasturiy qo‘llab-
quvvatlanadigan ochiq kodli dasturiy ta’minot hisoblanadi. Blender dasturini www.blender.org
rasmiy saytidan bepul yuklab olish mumkin.