Va axborot texnologiyalari 10-sinf toshkent – 2021

UYGA VAZIFA
30—31-darslar. 3D PANORAMA
Oddiy rasm
Panoramali rasm
1. RP texnologiyasi qo‘llaniladigan sohalar haqida ma’lumot to‘plang.
2. Hozirda RP texnologiyalari ichida eng ko‘p qo‘llaniladigan texnologiya haqida 
Internetdan ma’lumotlar izlang.
3. Daftaringizga yangi yig'ilgan qo‘shimcha ma’lumotlarni yozing.
DIQQAT
Panorama
– bir nechta kadrdan 
yig‘ilgan tekis rasm.
Panoramali fotosurat
– katta hajmli 
ko‘rish burchagiga ega fotosurat.
3D panorama 
– tasvirga olish nuqtasi 
atrofidagi tasvirni har tomondan 
ko‘rsatuvchi interfaol fotosurat.
Zamonaviy axborot texnologiyalarining jadal 
sur’atlarda rivojlanishi natijasida kompyuter yoki 
mobil qurilma yordamida dunyoning istalgan 
joyiga tashrif buyurish, muzey va ko‘rgazma 
zallarida virtual sayohat qilish imkoniyati yaratildi. 
Bunday virtual sayohatlarning asosiy obyekti 
panoramali rasmlar hisoblanadi.
Panoramali rasmlar 2 ta maqsadni ko‘zlab 
yaratiladi: 
1) predmet qolipga sig‘magan hollarda ko‘rish 
burchagini oshirish; 
2) tasvirdagi detallarni oshirish.

---

105
105
105
105
Yassi panorama 
oddiygina foto panorama bo‘lib, ikki yoki undan ortiq kadrdan olingan keng 
maydonli fotosuratdan iborat. Bunda ko‘rish burchagini oshirish uchun bir nechta fotosurat 
birlashtiriladi. Bunday panoramani hosil qilish uchun bir nechta surat bo‘lishi, tasvir maydoni 
esa bir-biriga 20–25 % ga to‘g‘ri kelishi zarur. Olingan fotosuratlar grafik muharrir dasturi 
yordamida yaxlit tasvir ko‘rinishida “yopishtiriladi”. Natijada, oddiy fotosuratga nisbatan 
ko‘proq ma’lumotga ega “uzun” fotosurat olinadi.
3D PANORAMA TURLARI
Sferik panorama
– gorizontaliga 360 gradusli, vertikaliga esa 180
gradusli ko‘rish burchagiga ega panorama. Panoramaning bunday turi 
maxsus dasturlar yordamida sfera (shar)ning ichki yuzasiga yotqizilgan 
bo‘ladi. Tomoshabin shar markazidan hamma tasvirni aylantirib ko‘ra 
oladi. Sferik panorama atrofdagi olamning to‘liq tasvirini aks ettirishga 
qodir. Sferik panoramaning o‘ziga xos xususiyatlaridan biri — 3D 
panoramani faqat kompyuter yoki mobil qurilmalardagina ko‘rish 
mumkin.