Oq mevali navlarning mevasi ustida nimrang tusli halqalar, sariq rangli mevalarda alohida, noaniq dog’lar rivojlanadi.
Kasallik qo’zg’atuvchi patogen qalamchalar, ko’chatlar va ildizbachkilar vositasida tarqaladi. Buning natijasida o’simlik vegetatsiya davrining Markaziylariga borib sezilarli o’simliklarda kasallanish tufayli halok bo’ladi.Kasallikni aniqlash uchun payvand usuli qo’llaniladi. Indikator o’simliklar sifatida olxo’ri, shaftoli yoki o’rikning tanasi yog’ochlashmagan nihollari, o’tsimon o’simliklardan olabo’ta (Chenopodium foetidum), tamaki (Nicotiana clevelandii) va boshqalar ishlatiladi.
Virus nihollar bilan, payvand orqali, tabiatda shaftoli shirasi va boshqa shiralar vositasida tarqaladi.
Sitrus ekinlarning tristeza (tez nobud bo’lishi)kasalligi
Bu kasallik dunyodagi 40 dan ortiq mamlakatlarda, jumladan, yevropaning Gretsiya, Ispaniya, Italiya, Frantsiya; Osiyoning Isroil, Kipr, Malayziya, Suriya, kabi mamlakatlarida keng tarqalgan.
O’simlikda kasallik belgilari juda o’zgaruvchan. Ko’chatlar o’smay pakana bo’lib qolishi, poyada botiq o’yiqlar paydo bo’lishi, barglar ichiga qarab buralishi, barg bandlari oqarishi, xloroz, mevalarning rivojlanmay qolishi kuzatiladi. Ayrim olingan turlarida poyada o’yiqlar va barg plastinkasining tomirlarida xlorozlar yuzaga keladi.
Payvandtakni tanlashda kurtak, novda va barglarni tanlab payvand qilish zarur. Kasallik manbalari zararkunandalar - shira va tripslar, qurigan ko’chatlar, Shuningdek, to’kilgan barglar hisoblanadi
Kasallik kuchli tarqalishida to’qimada nekroz hosil bo’ladi. Bu nekroz kasallangan qismni to’la o’rab olganligi kuzatiladi. Natijada o’simlikda uglevodlar va kraxmal moddasining kamayib ketib, ko’chatlar quriydi. Muddatdan oldin qurigan ko’chatlarning po’stlog’ida botiq o’yiqlar qalinlashadi
Achchiq apelsin va laymaga payvand qilib o’stirilgan barcha sitrus ekinlari va boshqa turlarning ba’zi navlari zararlanadi.
Kasallik qo’zg’atuvchi klostoviruslar guruhiga kiradi. Zarrachalari uzun, buralgan tayoqcha shaklli, hajmi 200 x 12 nm ga yaqin. Virus odatda floemada parakristall to’dachalar shaklida joylashadi, ammo yosh novdalarning qobig’ida ham kuzatilgan.
