Varliğimiz
Yüklə 1,06 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
ĠSLAM MƏDƏNĠ BÖLGƏSĠNĠN TƏBĠB VƏ MÜTƏFƏKKĠRĠ Zümrüd Quluzadə, ictimai xadim, filosof (Azərbaycan) Dövrümüzün ensiklopedist alimi, filosofu, ictimai si- yasi xadim, XX-XXI əsr Ġslam mədəni bölgəsinin Ġbn Sinası, təbib və mütəfəkkiri CAVAD HEYƏT bundan sonra çoxĢaxəli irsinin tədqiq və təbliği ilə və yaddaĢlarda qalan yüksək insanpərvərliyi ilə yaĢayacaq.. Azərbaycan xalqının bir xalq kimi kimliyini və yüksək mədəniyyətini dünyaya bəyan edən müasir tarixə bu xalqın azadlıq və ləyaqəti uğrunda mübariz kimi daxil olan Dr. Cavad Heyət, məzarının Bakı və ya Təbrizdə, yəni vətəni Azərbaycanda olmasını vəsiyyət etdi. Beynəlxalq elmi informasiya məkanında dünya mə- nəvi mədəniyyəti tarixi kontekstində Ġslam bölgəsi mədə- niyyəti və onun ayrılmaz hissəsini təĢkil edən türk, o cüm- lədən azəri türklərinin mədəniyyətinin lazımi səviyyədə dəyərini almadığını görən Cavad bəy ömrü boyu bölgə xalqının ləyaqətini yüksək məharətlə müdafiə etmiĢdir. Alimin çoxsaylı əsərləri XX – XXI əsr elmi – tibb, fəl- səfə, dinĢünaslıq, tarix, dilçilik, ədəbiyyat və digər sahə- lərdə dəyərli töhfələrdir. Dövrümüzün elmi və mənəvi inkiĢafında özünəməxsus yer tutan alimin irsinin tədqiqi və təbliği ilk növbədə həmvətənləri olan Azərbaycan türk- lərinin baĢucalığıdır. Yüksək mənəviyyat sahibi, söz və 50 əməli daima vəhdət təĢkil edən, ömrü boyu xeyriyyəçi, təmənnasız həkim Cavad bəy ġərq mənəvi mədəniyyətinin Kamil Ġnsan məqamına ucalaraq dövrümüzün tarixinə Ulu Ģəxsiyyət kimi daxil oldu. Mütəfəkkir alimin fəaliyyətində elm və maarifin təbliği xüsusi yer tutub. O, uzun illər ərzində dəfələrlə müxtəlif adda elmi jurnalların təsisçisi və elmi rəhbəri kimi oxucusuna dünyanı dərk edərək özünü dərk və təsdiq etməkdə kömək etmiĢdir. Adı və mahiyyəti ilə əbədiliyə iddialı olan ―Varlıq‖ dərgisi Cavad bəyin yaratdığı ən dəyərli incilərdən biridir. Fəlsəfənin əsas mövzusu olan ―varlıq‖ adı altında dərc edilən bu jurnalda artıq 40 ilə yaxındır ki, varlığın demək olar ki, bütün sahələrini təmsil edən tədqiqatlar çoxĢaxəli vəhdətdə təqdim olunur, təbiət elmlərinə və ilk növbədə tibbə dair tədqiqatlar, humanitar elmləri təmsil edən yazı- larla tamamlanır. Ensiklopedik səciyyə daĢıyan həmin jurnalın məziyyətlərindən biri də odur ki, o, 30 milyondan artıq azəri türkünün məskunlaĢdığı Ġranda tolerantlıq rəmzi olaraq həm türk, həm fars dillərində oxucuya təqdim edilir. Xüsusilə Dr.Cavad Heyətin ―Varlıq‖da dərc edilən məqalələrində Azərbaycan xalqının dili, tarixi, keçmiĢ və müasir mənəvi mədəniyyəti geniĢ əksini tapır. Minnətdarlıqla qeyd etməliyik ki, müxtəlif ad və məzmunda jurnallarn yaranmasında təsisçi və müəllif kimi iĢtirak etmiĢ Cavad bəy 18 il ərzində Azərbaycanda dərc edilən ―ġərq fəlsəfi problemləri‖ beynəlxalq elmi – nəzəri jurnalının Redaksiya ġurasının üzvü və və jurnalda dərc edilən müəlliflərdən biri olmuĢdur. Cavad bəy yazırdı: ―Deməliyəm ki, uzun illər Qərb fəlsəfəsini, onun müxtəlif problemlərini araĢdırmıĢam. Bu sahədə xeyli tədqiqatlarım var. ġərq fəlsəfə tarixini isə qədim dövrdən baĢlayaraq tədqiq etməyə cəhd edirəm‖. 51 ġərq və Azərbaycan fəlsəfəsəinə dair qaldırılan prob- lemlər dəfələrlə Cavad bəylə müzakirə edilmiĢ və ondan xeyir-dua alınmıĢdır. XX-XXI əsrin mütəfəkkir alimi Cavad Heyətin elmi irsinin mübaliğəsiz ensiklopedik səciyyə daĢımasını onun Sizə təqdim etdiyimiz biblioqrafiyası bir daha təsdiq edir. Biblioqrafiyada alimin müxtəlif və çoxĢaxəli istiqamət- lərdə tədqiq və təbliğini tələb edən əsərlərinin adları sada- lanır. Elm tarixi baxımından məqsədəuyğun olardı ki, müəllifin müxtəlif dövrlərdə çap edilmiĢ əsərləri çoxcildli külliyyat Ģəklində dərc edilsin və həmin çoxcildlik ġərq və Qərb dillərində geniĢ annotasiya və tədqiqatlarla təchiz edilsin. Cavad bəyin müxtəlif sahələrə həsr edilmiĢ əsər- lərinin tədqiqi kitab, dissertasiya və s.formalarda oxucu- lara təqdim edilməsi müasir elmin bir çox sahələrinin zənginləĢməsinə səbəb olardı. Mütəfəkkir alimin irsinin XXI əsr Ġslam mədəni böl- gəsi və o cümlədən, Azərbaycanın elm və tədris siste- mində təbliği elmi və mənəvi cəhətdən dəyərli və məqsə- dəuyğun olardı. Hər iki dünyada, hazırda Allah dərgahında azəri türklərinin hüquqlarının müdafiəçisi, fitri millət vəkili olan Cavad Mirzəli oğlu Heyətə Adil Allahdan rəhmət dilə- yirik! |