1.2.1-rasm. Texnik H- 10 niveliri tuzilishi qalpoqchasi ustiga o'rnatgich vint 8 yordamida mahkamlanadi. Bu nivelir konst- ruksiyasining asosiy xususiyati shundan iboratki, unda ko'targich vintlar yo'q.
Doiraviy adilak bo'yicha nivelir aylanish o'qini vertikal holatga keltirish uchun o'rnatgich vint dastasi 9 ni ozgina burab sharsimon qalpoqcha astagina bo'shatiladi, keyin dasta yordamida doiraviy adilak pufakchasi markazga keltiriladi va dastani kuchsiz burab, qalpoqcha siqib (mahkamlab) qo'yiladi. Ko'rish trubasi maydonida silindrik adilak pufakchasining tasviri ko'rinadi. Nivelir aylanuvchi qismi gardishida, okulyar tomondan teshikcha 10 qoldirilgan bo'lib, u orqali qo'zgalmas indeks bo'yicha limbdan sanoq olinadi.
Hozir bu nivelir gorizontal limb bilan 2H-10L shifrda va kompensator bilan esa 2H-10KL shifrda ishlab chiqarilmoqda.Texnik nivelirdan va 3-4 klass nivelir o`lchamlarini olish uchun odatda shashkasimon reykalardan foydalaniladi. Oxirgi yillarda optik nivelirlardan tashqari elektron nivelirlar paydo bo`ldi. Ular maxsus shtrix kodli reyka bilan birga o`lchamlarni avtomatlishtirilgan xolatda foydalaniladi va jarayonlarini o`z xotirasida saqlab qoladi.
1.2.7-rasm. H-10KL niveliri:
1--doiraviy adilak; 2-qopqoq; 3-ob’ektiv; 4-taglik; 5-ko’targich vint; 6-kremalera vinti. H -10KL niveliri texnik aniqligi nivelirlar turiga kiradi va u texnik nivelirlashni 1 km nivelir yo’lini ikki tomonga 10mm gacha o’rta kvadratik xatoligi bilan bajarish uchun mo’ljallangan. Aniqligi nivelir kompensator va limb bilan ta’minlangan .H -10KL niveliri kattalashtirishi 20x ko’rish trubasiga ega, gorizontal doira limbining bo’lak qiymati 10, gorizontal burchaklar 61 o’rta kvadratik xato bilan o’lchanadi. Bo’lak qiymati (2 mm ga) 101 ga teng doiraviy adilak orqali asbob ish holatga keltiriladi. Asbobning tashqi qismi yengil termo izolyastion qopqoq bilan yopilgan. Havoli dempfer bilan to’xtaladigan kompensatorning tebranishini tinchitish vaqti 2 sekundan oshmaydi.
