Verska(1 128) 2017 yil p65

Matnda qanday tasviriy vositalardan foydalandingiz?
305-mashq.
 Matnga mavzu qo‘ying, unda ilgari surilgan g‘oyani
muhokama qiling.
Vatan, aylanayin tuproqlaringdan,
Soya-salqin bergan yaproqlaringdan.
«Men daryo ko‘ksida Vatan ko‘rdim»,– deb,
Cho‘qqidan otilgan irmoqlaringdan.
Olloh nazar qilgan sehrli diyor,
Dunyoni titratgan daholaring bor.
Tuprog‘ing zarrasi – jonimga tumor,
Yuz chaygum iymondek qirg‘oqlaringda.
(Sh. Salimova)
306-mashq.
 Atoqli tilshunos A. Abduazizovning ona tili haqidagi fikrlari
berilgan matnni o‘qing va ona tilining inson hayotidagi o‘rni haqida
muhokama yuriting.
Ona tilini bilish, unga hurmat ko‘rsatishning o‘zi yetarli
emas. Ulug‘ alloma bobomiz Mahmud Koshg‘ariy: «Devon-u
lug‘otit-turk» asarida «Odobning boshi tildir» deb yozadi. Yusuf
Xos Hojibning «Qutadg‘u bilig» dostonida «til ardami» («til
odobi») ga oid hikmatlar talaygina: «Aql ko‘rki so‘zdir va til
ko‘rki – so‘z. Kishi ko‘rki yuzdir, bu yuz ko‘rki – ko‘z». Biz
ona tilimizga hurmat-ehtiromimizni amalda ko‘rsatishimiz
zarur. Har birimiz: kim xizmatchi, kim olim, talaba yoki o‘qi-
tuvchi bo‘lmaylik, avvalo, ona tilimizda toza, ravon va tiniq
gapirishga odatlanishimiz kerak. Nutq odobi va til madaniyatiga
rioya qilish nafaqat ziyolilarning, balki har qanday kasb-u kor
egasining burchidir.
307-mashq.
 Usmon Azimov qalamiga mansub matnni o‘qing. «Vatan...
Nima o‘zi? Qanday qiyin savol?» satrlarini muhokama qiling. Vatan haqida
o‘z fikringizni bildiring.
Vatan nima o‘zi? Qanday qiyin savol?

---

145
Daraxtni tasavvur qiling. Uning ildizi – Vatan! Osmonga
intilayotgan shoxi ham – Vatan. Xazonlarda uchayotgan barg-
lari, qurigan shoxlari ham – Vatan. Hali shakllanmagan kurtak-
lari xayolidagi mevalari ham – Vatan.
Ildizsiz Vatan yo‘q! Mevasiz, urug‘siz ham. Biz o‘z Vatani-
miz – O‘zbekistonni mukammal ko‘rgimiz keladi. Uning
mukammalligi esa bizga – shu yurt farzandlariga bog‘liq.