1) aşkarlıq; 2) məsuliyyət; 3) perspektiv xətlər; 4) parelel təsir.
Kollektiv olmaq üçün qrup bir neçə çətin keyfiyyət dəyişikliyi yolunu keçməlidir. A.S. Makarenko bu yolun bir neçə mərhələsini müəyyən etmişdir:
I mərhələ kollektivin təşəkkülü mərhələsidir. Bu mərhələdə müəllim qrupu kollektivə çevirmək istəyir. Kollektivdə fəallar yaradıldıqdan sonra şagirdlər ümumi məqsəd, fəaliyyət və ümumi təşkilat əsasında birləşir.
II mərhələdə sinif fəallarının şagird yoldaşlarına təsiri güclənir. Fəallar müəllimin tələblərini müdafiə edirlər. Burada fəallarla iş müəllimdən diqqət tələb edir.
Tərbiyənin subyekti kimi kollektiv öz inkişafının müəyyən səviyyəsinə bu mərhələdə çatır. Bu mərhələdə kollektivin inkişafı ziddiyyətlərin aradan qaldırılması ilə bağlıdır. Kollektivin inkişa- fında sıçrayışlar, geriləmələr labüddür.
III mərhələ kollektivin inkişafı mərhələsidir. Bu mərhələdə kollektivin üzvlərinin bir-birlərinə verdikləri tələblərin səviyyəsi də fərqlidir. Belə ki, kollektivin hər bir üzvi yoldaşına nisbətən öz qarşısında daha ciddi tələblər qoyur. Ümumi təcrübə, hadisələri bir cür qiymətləndirmək bu mərhələdə kollektivin əsas əlamətlərindəndir.
Dostları ilə paylaş: |