Yer: Van, Rescate Otel program ve özetler programme and abstracts


Keywords: Medicine, Health, İslam, Daruş-şifa, Hospital



Yüklə 6,58 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə48/77
tarix04.01.2017
ölçüsü6,58 Mb.
#4502
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   77

Keywords: Medicine, Health, İslam, Daruş-şifa, Hospital
many  ancient  civilizations,  hypnosis  is  used  by  healers,  mediums  and  priests, 
particularly to influence people, go into trance or ward off evil spirits. Hypnotism 
was introduced by the Austrian physician Frans Anton Mesmer to medicine as a 
scientifically  (1734  –  1815).  Hypnotism  has  become  populer  after  the  doctoral 
thesis, "Upon the Influence of the Stars on the Human Body", published in 1765, by 
Frans Anton Mesmer. In this study we evaluated that the historical development of 
hypnotism  and  translations  of  "hypnotism  and  magnetism"  topic  in  "Nevsal-i 
Afiyet" book which was published in 1898. 
Key Words: Hypnosis, Mesmer, Nevsal-i Afiyet.
106

Osmanlı İmparatorluğu Dönemine Ait
Bir Verem İle Mücadele Belgesi
Document Of The Fight Against Tuberculosis 
That Belongs to the Ottoman EmpireTime
Celil ENDER
  
İstanbul
e-mail: kalender@dsl.ttmail.com
Özet
  
     Balkan Savaşları ve arkasından gelen 1.Dünya savaşı sonucu Rumeli’de yerleşik 
Türkler  yanında  Müslüman  ahalinin  Osmanlı  İmparatorluğu  topraklarına  göçleri 
sonucu İmparatorluk topraklarında yoğun bir açlık baş gösterdi.Gelenlerin zamanla 
yiyecek  bulamamaları  sonucu  yoğun  bir  verem  salgını  başladığını  bir  belgeden 
öğrenmekteyiz .Bu belge bir kağıt rozettir.Çok mümkündirki bu belge Hilâli Ahmer 
mensupları tarafından derneğe yardım toplamak amacı ile bastırılmıştır.İlginç olan 
taraf 1927 yılında yine Kızılay mensupları tarafından kurulan İstanbul Verem Savaş 
cemiyeti ile aynı motifi yani iç içe sola bakan çift hilal taşımasıdır.Diğer bir ilginç 
taraf    ise  bu  rozetin  bütün  Osmanlı  imparatorluğunu  kapsamasıdır,halbuki  1927 
yılında  başlangıçta  kurulan  Veremle  Mücadele  Cemiyetleri  şehirler  düzeyinde 
çeşitli yıllarda kurulmuşlardır.1946 yılında  Ankara’da bir federasyon bünyesinde 
birleşmişlerdir.1949 yılında Streptomycine’ nin keşfi ile Verem tedavi edilebilen bir 
hastalık oldu.halbuki bu tarihlere kadar Verem’in tedavisi ancak sanatoryumlarda 
yapılıyor fakat kurtulan çok az oluyordu.Türkiye kısa zamanda dünya ile veremden 
ölümler düzeyini yakaladı.Bahse konu olan kağıt rozet 38mm. genişliğinde olan 
kenarları tırtıllıdır,yukarısında Arap alfabesi harfleri ile : 
                                             
(verem ile mücadele Osmanlı Cemiyeti) yazılı olup ortası çift hilâlin altında ise 
Fransızca olarak iki satır halinde:
SOCİETE  OTTOMAN
CONTRE   LA  TUBERCLOSE
yazılıdır.
1898 Tarihinde Yayınlanan “Nevsal-i Afiyet” Kitabındaki 
“Hipnotizma – Manyetizma”  Başlıklı Yazı Bağlamında 
Hipnoz Tedavisinin Değerlendirilmesi
The Evaluation of Hypnosis Treatment,  Contextual of 
"Hypnotism and Magnetism" Topic in "Nevsal-i Afiyet" 
Book Which was Published in 1898
Mesut ERSOY*,  Eray Serdar YURDAKUL*,  Fatih NAMAL*
* Gülhane Askeri Tıp Akademisi
Tıp Tarihi ve Deontoloji Anabilim Dalı 
Etlik / ANKARA
mesutersoy@gmail.com
Özet
    Hipnoz  terimi,  Yunan  mitolojisinde  uyku  tanrısı  olarak  bilinen  Hypnosis’ten 
gelmektedir. Hipnoz, telkin yoluyla diğer bir kişinin bilinç ve farkındalık, vücut, 
hisler,  duygular,  düşünceler,  hafıza  veya  davranışlarında  değişiklik  elde  etmek 
üzere tasarlanmış veya bu sonucu ortaya çıkaran eylem veya prosedürlerden oluşan 
uygulama yöntemidir. Hipnotizma günümüzde genellikle alternatif ve tamamlayıcı 
tıp yöntemi olarak sporadik vakalarda kullanılmaktadır. Ancak, tarihte bir çok antik 
medeniyette şifacılar, medyumlar, kahinler tarafından özellikle insanları etkilemek, 
transa  geçmek  veya  kötü  ruhları  kovmak  amacıyla  kullanılmıştır.  Hipnotizmayı, 
bilimsel olarak tıbba tanıtan, Avusturyalı hekim Frans Anton Mesmer’dir ( 1734 – 
1815). Hipnotizma, Frans Anton Mesmer’in 1765 yılında yayınladığı “Yıldızların 
ve  Seyyarelerin  İnsan  Vücuduna  Fizyolojik  Etkileri’’  başlıklı  doktora  tezinden 
sonra tekrar popüler hale gelmiştir. Bu çalışmada hipnotizmanın tarihsel gelişimi ve 
1898  tarihinde  yayınlanan  “Nevsal-i Afiyet”  kitabındaki  “Hipnotizma  -  Many-
etizma”  başlıklı  yazının  tercümesi  kapsamında  hipnotizma  konusu 
değerlendirilmiştir. 
Anahtar Kelimeler: Hipnoz, Mesmer, Nevsal-i Afiyet.
Summary
   The term of “hipnoz”, comes from “hypnosis” in ancient Greek mithology which 
is  known  as  the  god  of  sleep.  Hypnosis  is  another  person's  consciousness  and 
awareness  through  inculcate,  body,  feelings,  emotions,  thoughts,  memories  or 
changes  in  behavior  designed  to  achieve  this  result  or  action  or  procedure  that 
reveals the method of application. Hypnotism is usually used in sporadic cases as a 
method  of  alternative  and  complementary  medicine.  However,    historically,  in  
Summary
    After Balkan Wars followed by the 1st World War, Turkish Muslims lived in 
Europe started migrating to Ottoman Empire territory for safety but increased popu-
lation  caused  starvation  problem  followed  by  Tuberculosis.  This  document  is  a 
paper badge which had been printed to collect donations by Red Crescent members 
established 1927. During the Republic of Turkey, badge 2 moons design also had 
been  used  by  Tuberculosis  Society.  Ottomon  Times  Tuberculosis  Society  has 
written above and Societe Otomane Contre La Tuberclose below the design.
many  ancient  civilizations,  hypnosis  is  used  by  healers,  mediums  and  priests, 
particularly to influence people, go into trance or ward off evil spirits. Hypnotism 
was introduced by the Austrian physician Frans Anton Mesmer to medicine as a 
scientifically  (1734  –  1815).  Hypnotism  has  become  populer  after  the  doctoral 
thesis, "Upon the Influence of the Stars on the Human Body", published in 1765, by 
Frans Anton Mesmer. In this study we evaluated that the historical development of 
hypnotism  and  translations  of  "hypnotism  and  magnetism"  topic  in  "Nevsal-i 
Afiyet" book which was published in 1898. 
Key Words: Hypnosis, Mesmer, Nevsal-i Afiyet.
107

Osmanlı İmparatorluğu Dönemine Ait
Bir Verem İle Mücadele Belgesi
Document Of The Fight Against Tuberculosis 
That Belongs to the Ottoman EmpireTime
Celil ENDER
  
İstanbul
e-mail: kalender@dsl.ttmail.com
Özet
  
     Balkan Savaşları ve arkasından gelen 1.Dünya savaşı sonucu Rumeli’de yerleşik 
Türkler  yanında  Müslüman  ahalinin  Osmanlı  İmparatorluğu  topraklarına  göçleri 
sonucu İmparatorluk topraklarında yoğun bir açlık baş gösterdi.Gelenlerin zamanla 
yiyecek  bulamamaları  sonucu  yoğun  bir  verem  salgını  başladığını  bir  belgeden 
öğrenmekteyiz .Bu belge bir kağıt rozettir.Çok mümkündirki bu belge Hilâli Ahmer 
mensupları tarafından derneğe yardım toplamak amacı ile bastırılmıştır.İlginç olan 
taraf 1927 yılında yine Kızılay mensupları tarafından kurulan İstanbul Verem Savaş 
cemiyeti ile aynı motifi yani iç içe sola bakan çift hilal taşımasıdır.Diğer bir ilginç 
taraf    ise  bu  rozetin  bütün  Osmanlı  imparatorluğunu  kapsamasıdır,halbuki  1927 
yılında  başlangıçta  kurulan  Veremle  Mücadele  Cemiyetleri  şehirler  düzeyinde 
çeşitli yıllarda kurulmuşlardır.1946 yılında  Ankara’da bir federasyon bünyesinde 
birleşmişlerdir.1949 yılında Streptomycine’ nin keşfi ile Verem tedavi edilebilen bir 
hastalık oldu.halbuki bu tarihlere kadar Verem’in tedavisi ancak sanatoryumlarda 
yapılıyor fakat kurtulan çok az oluyordu.Türkiye kısa zamanda dünya ile veremden 
ölümler düzeyini yakaladı.Bahse konu olan kağıt rozet 38mm. genişliğinde olan 
kenarları tırtıllıdır,yukarısında Arap alfabesi harfleri ile : 
                                             
(verem ile mücadele Osmanlı Cemiyeti) yazılı olup ortası çift hilâlin altında ise 
Fransızca olarak iki satır halinde:
SOCİETE  OTTOMAN
CONTRE   LA  TUBERCLOSE
yazılıdır.
1898 Tarihinde Yayınlanan “Nevsal-i Afiyet” Kitabındaki 
“Hipnotizma – Manyetizma”  Başlıklı Yazı Bağlamında 
Hipnoz Tedavisinin Değerlendirilmesi
The Evaluation of Hypnosis Treatment,  Contextual of 
"Hypnotism and Magnetism" Topic in "Nevsal-i Afiyet" 
Book Which was Published in 1898
Mesut ERSOY*,  Eray Serdar YURDAKUL*,  Fatih NAMAL*
* Gülhane Askeri Tıp Akademisi
Tıp Tarihi ve Deontoloji Anabilim Dalı 
Etlik / ANKARA
mesutersoy@gmail.com
Özet
    Hipnoz  terimi,  Yunan  mitolojisinde  uyku  tanrısı  olarak  bilinen  Hypnosis’ten 
gelmektedir. Hipnoz, telkin yoluyla diğer bir kişinin bilinç ve farkındalık, vücut, 
hisler,  duygular,  düşünceler,  hafıza  veya  davranışlarında  değişiklik  elde  etmek 
üzere tasarlanmış veya bu sonucu ortaya çıkaran eylem veya prosedürlerden oluşan 
uygulama yöntemidir. Hipnotizma günümüzde genellikle alternatif ve tamamlayıcı 
tıp yöntemi olarak sporadik vakalarda kullanılmaktadır. Ancak, tarihte bir çok antik 
medeniyette şifacılar, medyumlar, kahinler tarafından özellikle insanları etkilemek, 
transa  geçmek  veya  kötü  ruhları  kovmak  amacıyla  kullanılmıştır.  Hipnotizmayı, 
bilimsel olarak tıbba tanıtan, Avusturyalı hekim Frans Anton Mesmer’dir ( 1734 – 
1815). Hipnotizma, Frans Anton Mesmer’in 1765 yılında yayınladığı “Yıldızların 
ve  Seyyarelerin  İnsan  Vücuduna  Fizyolojik  Etkileri’’  başlıklı  doktora  tezinden 
sonra tekrar popüler hale gelmiştir. Bu çalışmada hipnotizmanın tarihsel gelişimi ve 
1898  tarihinde  yayınlanan  “Nevsal-i Afiyet”  kitabındaki  “Hipnotizma  -  Many-
etizma”  başlıklı  yazının  tercümesi  kapsamında  hipnotizma  konusu 
değerlendirilmiştir. 
Anahtar Kelimeler: Hipnoz, Mesmer, Nevsal-i Afiyet.
Summary
   The term of “hipnoz”, comes from “hypnosis” in ancient Greek mithology which 
is  known  as  the  god  of  sleep.  Hypnosis  is  another  person's  consciousness  and 
awareness  through  inculcate,  body,  feelings,  emotions,  thoughts,  memories  or 
changes  in  behavior  designed  to  achieve  this  result  or  action  or  procedure  that 
reveals the method of application. Hypnotism is usually used in sporadic cases as a 
method  of  alternative  and  complementary  medicine.  However,    historically,  in  
Summary
    After Balkan Wars followed by the 1st World War, Turkish Muslims lived in 
Europe started migrating to Ottoman Empire territory for safety but increased popu-
lation  caused  starvation  problem  followed  by  Tuberculosis.  This  document  is  a 
paper badge which had been printed to collect donations by Red Crescent members 
established 1927. During the Republic of Turkey, badge 2 moons design also had 
been  used  by  Tuberculosis  Society.  Ottomon  Times  Tuberculosis  Society  has 
written above and Societe Otomane Contre La Tuberclose below the design.
many  ancient  civilizations,  hypnosis  is  used  by  healers,  mediums  and  priests, 
particularly to influence people, go into trance or ward off evil spirits. Hypnotism 
was introduced by the Austrian physician Frans Anton Mesmer to medicine as a 
scientifically  (1734  –  1815).  Hypnotism  has  become  populer  after  the  doctoral 
thesis, "Upon the Influence of the Stars on the Human Body", published in 1765, by 
Frans Anton Mesmer. In this study we evaluated that the historical development of 
hypnotism  and  translations  of  "hypnotism  and  magnetism"  topic  in  "Nevsal-i 
Afiyet" book which was published in 1898. 
Key Words: Hypnosis, Mesmer, Nevsal-i Afiyet.
108

1898 Tarihinde Yayınlanan “Nevsal-i Afiyet” Kitabındaki 
“Hipnotizma – Manyetizma”  Başlıklı Yazı Bağlamında 
Hipnoz Tedavisinin Değerlendirilmesi
The Evaluation of Hypnosis Treatment,  Contextual of 
"Hypnotism and Magnetism" Topic in "Nevsal-i Afiyet" 
Book Which was Published in 1898
Mesut ERSOY*,  Eray Serdar YURDAKUL*,  Fatih NAMAL*
* Gülhane Askeri Tıp Akademisi
Tıp Tarihi ve Deontoloji Anabilim Dalı 
Etlik / ANKARA
mesutersoy@gmail.com
Özet
    Hipnoz  terimi,  Yunan  mitolojisinde  uyku  tanrısı  olarak  bilinen  Hypnosis’ten 
gelmektedir. Hipnoz, telkin yoluyla diğer bir kişinin bilinç ve farkındalık, vücut, 
hisler,  duygular,  düşünceler,  hafıza  veya  davranışlarında  değişiklik  elde  etmek 
üzere tasarlanmış veya bu sonucu ortaya çıkaran eylem veya prosedürlerden oluşan 
uygulama yöntemidir. Hipnotizma günümüzde genellikle alternatif ve tamamlayıcı 
tıp yöntemi olarak sporadik vakalarda kullanılmaktadır. Ancak, tarihte bir çok antik 
medeniyette şifacılar, medyumlar, kahinler tarafından özellikle insanları etkilemek, 
transa  geçmek  veya  kötü  ruhları  kovmak  amacıyla  kullanılmıştır.  Hipnotizmayı, 
bilimsel olarak tıbba tanıtan, Avusturyalı hekim Frans Anton Mesmer’dir ( 1734 – 
1815). Hipnotizma, Frans Anton Mesmer’in 1765 yılında yayınladığı “Yıldızların 
ve  Seyyarelerin  İnsan  Vücuduna  Fizyolojik  Etkileri’’  başlıklı  doktora  tezinden 
sonra tekrar popüler hale gelmiştir. Bu çalışmada hipnotizmanın tarihsel gelişimi ve 
1898  tarihinde  yayınlanan  “Nevsal-i Afiyet”  kitabındaki  “Hipnotizma  -  Many-
etizma”  başlıklı  yazının  tercümesi  kapsamında  hipnotizma  konusu 
değerlendirilmiştir. 
Anahtar Kelimeler: Hipnoz, Mesmer, Nevsal-i Afiyet.
Summary
   The term of “hipnoz”, comes from “hypnosis” in ancient Greek mithology which 
is  known  as  the  god  of  sleep.  Hypnosis  is  another  person's  consciousness  and 
awareness  through  inculcate,  body,  feelings,  emotions,  thoughts,  memories  or 
changes  in  behavior  designed  to  achieve  this  result  or  action  or  procedure  that 
reveals the method of application. Hypnotism is usually used in sporadic cases as a 
method  of  alternative  and  complementary  medicine.  However,    historically,  in  
many  ancient  civilizations,  hypnosis  is  used  by  healers,  mediums  and  priests, 
particularly to influence people, go into trance or ward off evil spirits. Hypnotism 
was introduced by the Austrian physician Frans Anton Mesmer to medicine as a 
scientifically  (1734  –  1815).  Hypnotism  has  become  populer  after  the  doctoral 
thesis, "Upon the Influence of the Stars on the Human Body", published in 1765, by 
Frans Anton Mesmer. In this study we evaluated that the historical development of 
hypnotism  and  translations  of  "hypnotism  and  magnetism"  topic  in  "Nevsal-i 
Afiyet" book which was published in 1898. 
Key Words: Hypnosis, Mesmer, Nevsal-i Afiyet.
109

1898 Tarihinde Yayınlanan “Nevsal-i Afiyet” Kitabındaki 
“Hipnotizma – Manyetizma”  Başlıklı Yazı Bağlamında 
Hipnoz Tedavisinin Değerlendirilmesi
The Evaluation of Hypnosis Treatment,  Contextual of 
"Hypnotism and Magnetism" Topic in "Nevsal-i Afiyet" 
Book Which was Published in 1898
Mesut ERSOY*,  Eray Serdar YURDAKUL*,  Fatih NAMAL*
* Gülhane Askeri Tıp Akademisi
Tıp Tarihi ve Deontoloji Anabilim Dalı 
Etlik / ANKARA
mesutersoy@gmail.com
Özet
    Hipnoz  terimi,  Yunan  mitolojisinde  uyku  tanrısı  olarak  bilinen  Hypnosis’ten 
gelmektedir. Hipnoz, telkin yoluyla diğer bir kişinin bilinç ve farkındalık, vücut, 
hisler,  duygular,  düşünceler,  hafıza  veya  davranışlarında  değişiklik  elde  etmek 
üzere tasarlanmış veya bu sonucu ortaya çıkaran eylem veya prosedürlerden oluşan 
uygulama yöntemidir. Hipnotizma günümüzde genellikle alternatif ve tamamlayıcı 
tıp yöntemi olarak sporadik vakalarda kullanılmaktadır. Ancak, tarihte bir çok antik 
medeniyette şifacılar, medyumlar, kahinler tarafından özellikle insanları etkilemek, 
transa  geçmek  veya  kötü  ruhları  kovmak  amacıyla  kullanılmıştır.  Hipnotizmayı, 
bilimsel olarak tıbba tanıtan, Avusturyalı hekim Frans Anton Mesmer’dir ( 1734 – 
1815). Hipnotizma, Frans Anton Mesmer’in 1765 yılında yayınladığı “Yıldızların 
ve  Seyyarelerin  İnsan  Vücuduna  Fizyolojik  Etkileri’’  başlıklı  doktora  tezinden 
sonra tekrar popüler hale gelmiştir. Bu çalışmada hipnotizmanın tarihsel gelişimi ve 
1898  tarihinde  yayınlanan  “Nevsal-i Afiyet”  kitabındaki  “Hipnotizma  -  Many-
etizma”  başlıklı  yazının  tercümesi  kapsamında  hipnotizma  konusu 
değerlendirilmiştir. 
Anahtar Kelimeler: Hipnoz, Mesmer, Nevsal-i Afiyet.
Summary
   The term of “hipnoz”, comes from “hypnosis” in ancient Greek mithology which 
is  known  as  the  god  of  sleep.  Hypnosis  is  another  person's  consciousness  and 
awareness  through  inculcate,  body,  feelings,  emotions,  thoughts,  memories  or 
changes  in  behavior  designed  to  achieve  this  result  or  action  or  procedure  that 
reveals the method of application. Hypnotism is usually used in sporadic cases as a 
method  of  alternative  and  complementary  medicine.  However,    historically,  in  
many  ancient  civilizations,  hypnosis  is  used  by  healers,  mediums  and  priests, 
particularly to influence people, go into trance or ward off evil spirits. Hypnotism 
was introduced by the Austrian physician Frans Anton Mesmer to medicine as a 
scientifically  (1734  –  1815).  Hypnotism  has  become  populer  after  the  doctoral 
thesis, "Upon the Influence of the Stars on the Human Body", published in 1765, by 
Frans Anton Mesmer. In this study we evaluated that the historical development of 
hypnotism  and  translations  of  "hypnotism  and  magnetism"  topic  in  "Nevsal-i 
Afiyet" book which was published in 1898. 
Key Words: Hypnosis, Mesmer, Nevsal-i Afiyet.
110

1898 Tarihinde Yayınlanan “Nevsal-i Afiyet” Kitabındaki 
“Hipnotizma – Manyetizma”  Başlıklı Yazı Bağlamında 
Hipnoz Tedavisinin Değerlendirilmesi
The Evaluation of Hypnosis Treatment,  Contextual of 
"Hypnotism and Magnetism" Topic in "Nevsal-i Afiyet" 
Book Which was Published in 1898
Mesut ERSOY*,  Eray Serdar YURDAKUL*,  Fatih NAMAL*
* Gülhane Askeri Tıp Akademisi
Tıp Tarihi ve Deontoloji Anabilim Dalı 
Etlik / ANKARA
mesutersoy@gmail.com
Özet
    Hipnoz  terimi,  Yunan  mitolojisinde  uyku  tanrısı  olarak  bilinen  Hypnosis’ten 
gelmektedir. Hipnoz, telkin yoluyla diğer bir kişinin bilinç ve farkındalık, vücut, 
hisler,  duygular,  düşünceler,  hafıza  veya  davranışlarında  değişiklik  elde  etmek 
üzere tasarlanmış veya bu sonucu ortaya çıkaran eylem veya prosedürlerden oluşan 
uygulama yöntemidir. Hipnotizma günümüzde genellikle alternatif ve tamamlayıcı 
tıp yöntemi olarak sporadik vakalarda kullanılmaktadır. Ancak, tarihte bir çok antik 
medeniyette şifacılar, medyumlar, kahinler tarafından özellikle insanları etkilemek, 
transa  geçmek  veya  kötü  ruhları  kovmak  amacıyla  kullanılmıştır.  Hipnotizmayı, 
bilimsel olarak tıbba tanıtan, Avusturyalı hekim Frans Anton Mesmer’dir ( 1734 – 
1815). Hipnotizma, Frans Anton Mesmer’in 1765 yılında yayınladığı “Yıldızların 
ve  Seyyarelerin  İnsan  Vücuduna  Fizyolojik  Etkileri’’  başlıklı  doktora  tezinden 
sonra tekrar popüler hale gelmiştir. Bu çalışmada hipnotizmanın tarihsel gelişimi ve 
1898  tarihinde  yayınlanan  “Nevsal-i Afiyet”  kitabındaki  “Hipnotizma  -  Many-
etizma”  başlıklı  yazının  tercümesi  kapsamında  hipnotizma  konusu 
değerlendirilmiştir. 
Anahtar Kelimeler: Hipnoz, Mesmer, Nevsal-i Afiyet.
Summary
   The term of “hipnoz”, comes from “hypnosis” in ancient Greek mithology which 
is  known  as  the  god  of  sleep.  Hypnosis  is  another  person's  consciousness  and 
awareness  through  inculcate,  body,  feelings,  emotions,  thoughts,  memories  or 
changes  in  behavior  designed  to  achieve  this  result  or  action  or  procedure  that 
reveals the method of application. Hypnotism is usually used in sporadic cases as a 
method  of  alternative  and  complementary  medicine.  However,    historically,  in  
many  ancient  civilizations,  hypnosis  is  used  by  healers,  mediums  and  priests, 
particularly to influence people, go into trance or ward off evil spirits. Hypnotism 
was introduced by the Austrian physician Frans Anton Mesmer to medicine as a 
scientifically  (1734  –  1815).  Hypnotism  has  become  populer  after  the  doctoral 
thesis, "Upon the Influence of the Stars on the Human Body", published in 1765, by 
Frans Anton Mesmer. In this study we evaluated that the historical development of 
hypnotism  and  translations  of  "hypnotism  and  magnetism"  topic  in  "Nevsal-i 
Afiyet" book which was published in 1898. 
Key Words: Hypnosis, Mesmer, Nevsal-i Afiyet.
İslam Hukukuna Göre Tıbbî Müdahale ile İbadet İlişkisi
According to Islamic Law Relationship Between Prayers 
with Medical Intervention
Yusuf EŞİT
Arş. Görv. Dicle Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, Temel İslam Bilimleri İslam 
Hukuk Anabilim Dalı. Mail: yusufesit11@hotmail.com
Özet
Yirmi  birinci  yüzyıl  her  alanda  olduğu  gibi  bilim  alanında  da  baş  döndüren 
gelişmelere  sahne  olmaktadır.  Bu  gelişmeler  içerisinde  özellikle  tıp  alanında 
kaydedilen  gelişmeler,  yapılan  çalışmalar  her  geçen  gün  artmaktadır.  Bu 
gelişmelere  paralel  olarak  bilim  insanlarının  çalışmalarında  etik  ilkelere  uygun 
hareket edip etmedikleri de yeni den sorgulanır hale gelmiştir. Toplumdan topluma 
bazı farklılıklar olsa da genel kabul gören bu ilkeler yarar sağlama, zarar vermeme, 
yaşama ve inanca saygı v.b. ilkelerdir. Bu tür ilkelerin sağlık alanında olduğu gibi 
hayatın her alanında da göz önünde bulundurulması gereken ilkeler olduğu İslam 
Hukukunca benimsenmiştir.
Bu ilkelerin İslam dinince genel kabulünün yanında biz, özellikle İslam Hukuku 
açısından  klinisyenlerin  ve  akademik  çalışma  yapanların,  ülkemiz  hasta 
portföyünün çoğunluğunun dine uygun yaşama isteğini de göz önünde bulundu-
rarak  çalışma  yaparken  dikkat  etmeleri  gereken  bir  ilkeye  değinmek  istiyoruz. 
İslam Hukukunun üzerinde ısrarla durduğu, hatta sağlık politikasının bir parçasını 
olmasını istediği bu ilke tıbbî müdahale ile ibadetler arasındaki uyumluluk ilkesidir. 
Başka bir ifadeyle, tedavide uygulanacak nesnelerin bireyin ibadetini eda etmesine 
engel olmama önceliği taşımalıdır. Özellikle Şâfiî hukukçular kendi zamanlarında 
uygulanan kemik nakli, diş ve saç eklemlemesi gibi tedavilerde bu ilkeye dikkat 
çekmiştir. Onların belirlediği bu ilke organ nakli, kök hücre, saç ekimi gibi birçok 
tıbbi müdahaleyi de ilgilendirmektedir. Bu bağlamda neyin ibadetlere engel olup 
olmadığı kullanılan terim itibariyle insan bedeni başta olmak üzere doğada neyin 
necis olup olmadığı ve necis sayılan nesnelerin kullanım şartları önem arz etmekte-
dir.  Tebliğimizde  İslam  Hukukun  tıbbi  tasarrufları  ilgilendiren  bu  bakış  açısını 
ortaya koymak istiyoruz.
Bildiri tam metni hazırlanırken öncelikle Kur'an-ı Kerim ve hadis-i şeriflerde tıpla 
ilgili  yer  alan  genel  ilkelerden  yararlanılacaktır.  Öte  yandan  klasik  fıkıh 
literatürünün yanı sıra son dönem İslam hukukçularının bu alana özel çalışmaları bu 
bildirinin başlıca kaynakları olacaktır. Konunun tıp ve hukuk ilmini ilgilendirmesi 
hasebiyle  tıp  literatüründen  ve  günümüz  hukuk  sistemlerinin  verilerinden  de 
faydalanılacaktır. 
Yüklə 6,58 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   77




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin