‘zbe risto n respublirasi 1 ay va ‘rta m axsus ta ’lim vazirligi

0 ‘YuEda urnumiy davo muolajalari
0 ‘YUE ni davolash:
• gipoksiya va gipoksem iyani bartaraf etish;
• katta va kichik qon aylanish doiralari gipertcnziyasini 
kam aytirish; m iokardning kontraktiv faoliyatini yaxshilash;
• clektrolit buzilishlari va atsidozni bartaraf qilish kabi 
y o ‘nalishlardan iborat.
1. 
O ksigenoterapiya. 30-40% lik namlangan kislorod ingal- 
yatsiyasi.

---

2. 0 ‘ng qorinchaga oqib keladigan qon hajmini kamaytirish:
• 
bem or oyoqlarini pastga osiltirish yoki ularga bog‘ich 
qo‘yish (20-30 daqiqadan so ‘ng asta bo ‘shatish);
• 
diurctiklar: 
furosemid 
1-3 
mg/kg 
-
organizmdan 
suyuqliklarning tez ajratilishiga yordam beradi;
• 
vazodilyatatorlar: nitroprussid eritmasi 0,5-5,0 mkg/kg/m in 
yoki ganglioblokatorlar: 5% pentam in 0,5-1,5 ml 20-40%
glyukoza bilan, qisqa vaqt ta ’sir ctuvchi arfonad 1-1,5 mg/min, 
labctalol 2 mg/min kiritilishi um umiy periferik qarshilikni 
kam aytirib, gipotenziv natija beradi.
3. 0 ‘pka tomirlar qarshiligini kamaytirish:
• 
a- va p-adrenolitik ta ’siriga cga b o ‘lgan droperidol 0,25 
mg/kg;
• 2,4% eufillin yoshiga 1 ml dan kiritilishi, kardiotonik, 
hujayra nafas fermentlari faolligini ortishi, bronxlar va qon 
tom irlar dilyatatsiyasi kabi natijalarga ega. Bu esa kichik qon 
aylanish doirasida gemodinamikani yaxshilanishiga olib keladi.
4. Yurak qisqaruvchanlik faoliyatini yaxshilash:
• yurak glikozidlari (strofantin, korglikon, digoksin, izolanid) 
yurak mushaklariga bevosita ta’sir etib (qisqaruvchi oqsil, 
hujayralarning 
energiya 
almashuvi 
va ular 
membranasi 
o‘tkazuvehanligi), eharchagan yurak m ushaklari foydalik ish 
koeffitsientini oshiradi. Sistola vaqti qisqarib, yurak qarshilikni 
ko‘pxoq 
enga 
oladigan 
boMadi. 
D iastolaning 
uzayishida 
qorinchalar ko ‘proq qonga to 'lad i va qon kuch bilan xaydaladi, 
natijada qon aylanish tezligi va qonning m inutlik hajm i ortadi.
Strofantinning 0,025 m g/kg 2-3 m axallik terapevtik ta ’siri 1- 
1,5 soatda namoyon bo‘ladi. Korglikonning 0,025 m g/kg klinik 
natijasi 15-20 daqiqada seziladi. D igoksinning 0,03-0,04 mg/kg 
klinik 
natijasi 
faqat 
uning 
plazm ada to ‘yingan 
dozasi
bo‘lgandagina ko ‘rinadi.
0 ‘Y uEda dopamin, dobutamin, am rinon kabi inotrop dorilar keng 
qo‘llanadi. Dopamin qanday dozada yuborilganiga (2-15-20 
mkg/kg/min) mos ravishda har xil natija beradi. D ofam in yurak P~

---

adrcnorctscptorlarini ham q o ‘z g ‘atadi, ularga mos 
ravishda 
yurakning urish hajmi k o ‘payadi va arterial bosim ortadi. 
Dobutamin 2-15 mkg/kg/min dozada yaxshi kardiotonik natija 
beradi, ayniqsa uni vazodilyatator amrinon bilan qo‘llash og‘ir 
0 ‘Y U lida m aqsadga muvofiqdir.
5. Y urak m ushaklari metabolizmini yaxshilash.
M iokarddagi metabolik jarayonlam i faollashtirish uchun 
polyarizatsion aralashma (glyukoza, insulin, KC1) q o ‘llanadi. 
A ralashm a K+ ionlarining hujayra ichiga kirishiga imkoniyat 
beradi, ATF k o ‘proq ishlab chiqarilishiga olib keladi. Insulin, 
ATFazani va boshqa tiol fermentlari faoliyatini kuchaytirishi 
uchun 5 m g/kg miqdorda unitiol qo‘llanadi. Shu maqsadda К 
preparatlari: 4% KC1 eritmasi, К orotat, panangin, asparkam; В 
vitam inlari guruhi: B b B2, B6, ATF, kokarboksilaza q o ‘llanadi. 
Tom irlar o ‘tkazuvchanligini kamaylirish uchun R va S vitaminlari 
(askorutin), Ca glyukonat va 10% SaCl2 eritm alaridan foyda- 
laniladi. Atsidozni bartaraf etishda 2-3 ml/kg m iqdorda 4% Na 
bikarbonat q o ‘llanadi. 0 ‘YUEda miokardga ta ’sir etuvchi asosiy 
dorilar, ayniqsa, adrenalin, dopamin, dobutamin, yurak glikozid- 
lari dozasini aniq tanlash alohida ahamiyat kasb etadi. Bu faqat 
0 ‘YUE k o ‘rsatgichlarini to ‘g ‘ri talqin etish, doimiy monitoring 
nazorati ostida dorilarni aniq tanlab, extiyotlik va e ’tibor bilan 
davolashga yondoshilganda yaxshi natija beradi. O 'Y U E davolash 
jarayonida dorilarning noto‘g ‘ri tanlanishi, ichki m uxit turg‘un- 
ligini saqlashdagi muolajalar va o ‘pkalar sun’iy ventilyatsiyasini 
bajarishdagi kichik xatolar 0 ‘Y uE dekompensatsiyasiga va bemor 
ahvolining o g ‘irlashishiga sabab b o iad i. Buni aslo unutm aslik 
kerak.