XəZƏR 2014, №2 bu sayda güMÜŞ DÖVRÜN ŞAİRLƏRİ

BƏŞƏRİ POEZİYA


CEYMS ARLİNQTON RAYT

Çevirdi: Zakir Fəxri

13 dekabr 1927-ci ildə Ohayo ştatının Martins Ferri şəhərində anadan olmuş, 25 mart 1980-ci ildə Nyu-York ştatının eyni adlı şəhərində 52 yaşında dünyasını dəyişmişdir.

1952-ci ildə Kenon kollecini, 1959-cu ildə isə Vaşinqton Universitetini bitirmişdir.

1956-cı ildə ədəbiyyat aləmində görünməyə başlayan Rayt, növbəti il Amerikanın ən istedadlı şairi kimi Ualedə poeziya festivalında ödülə layiq görülmüşdür. Uzun illər bir yerdə işlədiyi məşhur şair Robert Blayla tərcümə sahəsində sıx əməkdaşlıq etmiş, bir çox dünya şairlərini ingilis dilinə çevirərək müxtəlif dərgilərdə və ayrıca kitab halında nəşr etdirmişdir. Alman və Latın Amerikası şairlərindən etdiyi tərcümələr onun şəxsi yaradıcılığına da təsirsiz ötüşməmişdir.

1972-ci ildə dərc olunmuş şeirlər kitabı poeziya nominasiyası üzrə Amerikanın ən ali mükafatlarından birinə – “Pulitser” mükafatına və Amerikanın “Milli kitab” mükafatına layiq görülmüşdür.

O, amerikalıların ən çox sevdiyi şairlərdən biridir.

1981-ci ildən başlayaraq, hər il yüzlərlə şair və yazıçı Raytın anım günündə Martins-Ferridə – poeziya bayramına toplaşırlar.

“Bədənimdən çıxsam, çiçəkləyərəm” – Açığını deyim, Rayt məni bu deyimi ilə cəzb etdi. Bu misra mənə qədim sufi Məhəmməd-əd din Nəsəfinin “Sən ruhlar dünyasından gəlmisən, ora da dönəcəksən” kəlamını xatırlatdı.

Rayt isə xəstə bədənin sağlam ruha verdiyi əzablardan qurtarsa, çiçəkləyəcəyini dilə gətirdi.