Xirurgik kasalliklar

Yurak  ishemik  kasalligi  klassifikatsiyasi.  Jahon  sog’liqni  saqlash 

tashkiloti ishchi guruhi ishlab chiqqan (1979) klassifikatsiyasi keng tarqalgan: 

1. Qon aylanishining birlamchi to’xtashi. 

2. Stenokardiya. 

2.1. Zo’riqish stenokardiyasi.  

2.1.1. Birinchi marta vujudga kelgan.  

2.1.2. Barqaror.  

2.1.3. Avj olib boradigan. 

2.2. Tinch turgandagi stenokardiya (spontan stenokardiya). 

2.2.1. Stenokardiyaning alohida turi. 

3. Miokard infarkti.  

3.1. Muayyan. 

3.2. Ehtimol tug’ilgan. 

3.3. Boshdan kechirilgan miokard infarkti. 

4. Yurak etishmovchiligi. 

5. Aritmiya. 

---

 

99 

Boshdan kechirilgan miokard infarkti va yurak etishmovchiligining alohida 

turiga  ajratilishi  bu  klassifikatsiyaning  kamchiliklaridan  hisoblanadi,  chunki  bu 

holatlar  stenokardiyada  ham,  miokard  infarktida  ham  kuzatilishi  mumkin. 

Bundan tashqari, beqaror stenokardiya degan sindrom o’z ifodasini topmagan. 

Bugungi  kunda  ko’p  mutaxassislar  Rossiya  kardiologiya  ilmiy  markazi 

xodimlari  tomonidan  ishlab  chiqilgan  va  Umumjahon  Sog’liqni  Saqlash 

Tashkiloti  ekspertlari  tavsiyalari  asosida  1984  yilda  taqdim  etilgan  yurak 

ishemik kasalligi klassifikatsiyasidan foydalanadilar. 

1.  Toj  tomirlar  kasalligi  tufayli  to’satdan  o’lim  yuz  berishi  (yurakning 

birlamchi to’xtab qolishi). 

2.  Stenokardiya. 

2.1. Zo’riqish stenokardiyasi. 

2.1.1. Birinchi marta paydo bo’lgan zo’riqish stenokardiyasi. 

2.1.2.  Barqaror  zo’riqish  stenokardiyasi  (jismoniy  ish  bajarish  kabi 

mohiyatiga ko’ra 4 funktsional sinfni o’z ichiga oladi). 

2.1.3. Avj olib boradigan zo’riqish stenokardiyasi. 

2.2. Spontan (alohida) stenokardiya. 

3.  Miokard infarkti. 

3.1. Yirik o’choqli (transmural) miokard infarkti. 

3.2. Mayda o’choqli (subendokardial, intramural) miokard infarkti. 

4. Infarktdan keyingi kardioskleroz. 

5. Yurak ritmining buzilishi (turini ko’rsatgan holda). 

6. Yurak etishmovchiligi (turi va bosqichini ko’rsatgan holda). 

Kardioxirurgik klinikalar uchun yurak ishemik kasalligining sanab o’tilgan 

boshqa  turlari  bilan  bir  qatorda  beqaror  stenokardiya  sindromini  ko’zdan 

kechirish muhim va maqsadga muvofiq hisoblanadi. 

Barqaror  stenokardiyada  dori-darmonlar  bilan  davolash  naf  bermaydi, 

bunda  ta’sirchan  jarrohlik  usullarini  qo’llash,  jumladan  toj  tomirlar 

angioplastikasi,  aorta  ichi  kontrpulsatsiyasi,  aorta-toj  tomirlarini  shuntlash 

amaliyotlari qo’llanilishini talab etadi. 

---

 

100