Yaşar seyiDLİ, naiLƏ ƏLİyeva, xumar əHMƏDBƏYLİ Ümumtəhsil məktəblərinin 9-cu sinfi üçün

2. Akvariumu təbii su hövzəsi ilə müqayisə edin.  
Bu ekosistemlər arasında ümumi və fərqli cəhətləri Venn diaqramında qeyd edin.  
 
 
 
 
 
ÖYRƏNDİKLƏRİNİZİ TƏTBİQ EDİN VƏ YOXLAYIN
Təbii su hövzəsi 
Akvarium 

---

 
 
153 
 
•   VI  fəsil  •  
Canlılar və ətraf mühit
  
• 
6 
3. Qida zəncirinə diqqətlə baxın. Cədvəldə verilən hansı sıralar:  
A – ot bitkisinə;  B – dovşana;  C – canavara aid edilə bilər? 
 
   
№ 
Avtotrof 
Heterotrof 
Produsent 
Birincidərəcəli 
konsument 
İkincidərəcəli 
konsument 
1 
Yox 
Bəli 
Yox 
Bəli 
Yox 
2 
Bəli 
Yox 
Bəli 
Yox 
Bəli 
3 
Yox 
Bəli 
Yox 
Yox 
Bəli 
4 
Bəli 
Yox 
Bəli 
Yox 
Yox 
 
 
 
 
 
 

---

 
 
154 
 
 B
İOLOJİ RİTMLƏR 
 
 
 
 
 
Müxtəlif tədqiqatların nəticələrini əks etdirən qrafikləri nəzərdən keçirin. Hər birini 
şifahi şərh edin.  
 
  
  Qrafikləri hansı ümumi xüsusiyyət birləşdirir?  
  Qrafiklərdən hansı nəticə çıxarmaq olar? 
 
Alınan nəticələrdən harada və necə istifadə etmək olar?
 
 
Bioloji proseslərin intensivliyinin dövri olaraq dəyişməsi bioloji ritmlər adlanır. 
Bioloji ritmlər. Yer üzündə yaşayan bütün canlılar bioloji ritmə uyğunlaşmışlar. 
Bioloji ritmlər Yerin öz oxu və Günəş ətrafında fırlanmasından asılı olaraq işıqlanma 
və  temperaturun  dəyişməsi  nəticəsində  yaranmışdır.  Bu  amillər  sutka,  il  ərzində  
dövri olaraq  dəyişir. Bu səbəbdən canlı orqanizmlərdə sutkalıq, fəsil, illik və bu kimi 
a) 
Qum siçanının 
müxtəlif aylarda 
sutkalıq fəallığı
 
c) 
Məktəblilərin həftə ərzində 
zehni iş qabiliyyəti