Şəkil 4.1. Vergilərin ödənilməsi hesabatında Azərbaycanın mövqeyi Mənbə: www.doingbusiness.org
Şəkildən göründüyü kimi ölkəmiz son beş (2008-2012) ildə 65 pillə
irəliləyərək ciddi artım əldə etmiş və 76-cı yerdə qərarlaşmışdır.
Məhz bu səbəbdən dövlət büdcəsi gəlirlərində mədən vergisinin
bilavasitə faydalı qazıntıların çıxarılması zamanı tətbiqi təcrübəsini nəzərə
- 117 -
YAŞIL İNKİŞAF: ENERJİ SƏMƏRƏLİLİYİ VƏ ALTERNATİV MƏNBƏLƏR
alsaq bu tədiyə növünün haqqında danışılan fondun maliyyə mənbəyi
kimi çıxış etməsi mümkündür.
Digər tərəfdən, 12 oktyabr 2006-cı ildə Cənab Prezidentin sərəncamı
ilə yaradılmış “Avtomobil yolları” məqsədli büdcə fondu buna nümunə
ola bilər. Fondun maliyyələşmə mənbələri yol vergisi, mülkiyyətində və ya
istifadəsində olan avtonəqliyyat vasitələri ilə sərnişin və yük daşımalarını
həyata keçirən şəxslər tərəfindən ödənilən sadələşdirilmiş vergi, idxal olunan
minik avtomobillərinə tətbiq edilən aksizlər və s. gəlir mənbəələridir. Həmin
mədaxil mənbəələri dövlət büdcəsinin gəlirlərinin tərkibində yer alır.
Beləliklə, “Enerjiyə qənaət” məqsədli büdcə fondunun yaradılması və
əsas maliyyə mənbəyi kimi mədən vergisindən istifadə ölkəmizdə enerji
səmərəliliyinin tətbiqinə tövhə hesab edilə bilər.
Fondun fəaliyyətində prioritet kimi bir tərəfdən, enerjiyə qənaət və enerji
səmərəliliyi məsələlərinin həllinə yönəlmiş layihələrin maliyyələşdirilməsi,
digər tərəfdən enerji səmərəliliyi sahəsində maarifləndirilmə işlərinin apa-
rılması göstərilə bilər.
