Yaşil iNKİŞAF: enerji SƏMƏRƏLİLİYİ VƏ alternativ məNBƏLƏR 2 yaşil iNKİŞAF

YAŞIL İNKİŞAF: ENERJİ SƏMƏRƏLİLİYİ VƏ ALTERNATİV MƏNBƏLƏR
lik elektriklə işləyən alətlərdən istfadə edilməsidir. Azərbaycanda ev 
təsərrüfatlarında enerji səmərəliliyinin artırılmasının qarşısında bəzi 
maneələr dayanır. Əhalinin və tikinti şirkətlərinin enerjiyə qənaət po-
tensialı barədə kifayət qədər məlumatları yoxdur. Enerji səmərəliliyi 
ilə əlaqəli aparılmış tədqiqatların nəticələrini yaymaq və insanları bu 
barədə marifləndirmək bu maneəni aradan qaldırmaq və yüksək enerji 
səmərəliliyinə nail olmaq üçün çox əhəmiyyətlidir. Digər tərəfdən yaşayış 
binalarında enerji səmərəliliyi ilə bağlı standartlara əməl olunmur. Enerji 
səmərəliliyini artırmaq üçün yeni inşa olunan binalarda məcburi standart-
ları tətbiq olunmalı, eləcə də mövcud binalarda monitorinqlər keçirilərək 
standartlara uyğun olmayan binalar müəyyənləşdirilməli və standartlara 
uyğunlaşdırılmalıdır. Qeyd olunan standartlar yeni texnologiyalara uyğun 
hazırlanmalı və periodik olaraq yenilənməlidir. Standartlaşdırma aparıl-
dıqdan sonra binalarda enerji səmərəliliyinə görə qiymətləndirilmələr də 
aparıla bilər ki, bunun nəticəsində əhali mənzil alarkən potensial enerji 
xərcləri barədə məlumatlana bilər. Enerji səmərəliliyinin artırılması-
nın qarşısındakı digər bir maneə isə maliyyə problemləridir. Belə ki, ev 
təsərrüfatları enerji effektiv texnologiyanı tətbiq və istifadə etmək istəsə 
belə, bunun üçün kifayət qədər maliyyə vəsaitinə sahib olmaya bilər. 
Dövlət tərəfindən bu kimi layihələrə güzəştli kreditlərin və subsidiyaların 
verilməsi ilə bu problem həll oluna bilər.
Azərbaycan enerji resursları ilə zəngin bir ölkə olduğundan, ölkəmizdə 
enerji qiymətləri Avropa ölkələri ilə müqayisədə aşağıdır. Buna görə də 
əhali enerji istehlak edərkən qənaət barədə çox da fikirləşmir. Bu səbəbdən 
əhaliyə enerjiyə qənaəti təbliğ edərkən nəticədə qənaət edə biləcəkləri 
maliyyə vəsaiti ilə yanaşı, enerjiyə qənaət etməklə ətraf mühiti və ekologi-
yanı qoruya biləcəklərini də onlara xatırlatmaq lazımdır. Bu siyasət artıq bir 
çox ölkədə özünü doğruldub.
Rusiyada son ilərdə aparılmış araşdırmanın nəticələrinə görə bu ölkədə 
ev təsərrüfatlarında 50% enerjiyə qənaət etmək mümkündür, bu potensia-
lın 80%-dən çoxu iqtisadi, 46%-i isə maliyyə cəhətdən səmərəlidir. Gürcüs-
tanda aparılan başqa bir araşdırmaya görə bu ölkdədə yalnız elektrik lam-
palarını daha səmərəli lampalarla əvəz etməklə ildə 370 GVt saata qədər 
enerjiyə qənaət etmək mümkündür. Bu ölkələrdəki yaşayış binalarının və 
istifadə olunan texnologiyanin Azərbaycandakılarla bənzərliyini nəzərə al-

---

- 126 -
YAŞIL İNKİŞAF: ENERJİ SƏMƏRƏLİLİYİ VƏ ALTERNATİV MƏNBƏLƏR
saq, Azərbaycanda ev təsərrüfatlarında enerji səmərəliliyinin potensialını 
təssəvür etmək elə də çətin deyil.