Yaşil iNKİŞAF: enerji SƏMƏRƏLİLİYİ VƏ alternativ məNBƏLƏR 2 yaşil iNKİŞAF

Şəkil 4.1. Vergilərin ödənilməsi hesabatında Azərbaycanın mövqeyi
Mənbə: www.doingbusiness.org
Şəkildən göründüyü kimi ölkəmiz son beş (2008-2012) ildə 65 pillə 
irəliləyərək ciddi artım əldə etmiş və 76-cı yerdə qərarlaşmışdır. 
Məhz bu səbəbdən dövlət büdcəsi gəlirlərində mədən vergisinin 
bilavasitə faydalı qazıntıların çıxarılması zamanı tətbiqi təcrübəsini nəzərə 

---

- 117 -
YAŞIL İNKİŞAF: ENERJİ SƏMƏRƏLİLİYİ VƏ ALTERNATİV MƏNBƏLƏR
alsaq bu tədiyə növünün haqqında danışılan fondun maliyyə mənbəyi 
kimi çıxış etməsi mümkündür. 
Digər tərəfdən, 12 oktyabr 2006-cı ildə Cənab Prezidentin sərəncamı 
ilə yaradılmış “Avtomobil yolları” məqsədli büdcə fondu buna nümunə 
ola bilər. Fondun maliyyələşmə mənbələri yol vergisi, mülkiyyətində və ya 
istifadəsində olan avtonəqliyyat vasitələri ilə sərnişin və yük daşımalarını 
həyata keçirən şəxslər tərəfindən ödənilən sadələşdirilmiş vergi, idxal olunan 
minik avtomobillərinə tətbiq edilən aksizlər və s. gəlir mənbəələridir. Həmin 
mədaxil mənbəələri dövlət büdcəsinin gəlirlərinin tərkibində yer alır. 
Beləliklə, “Enerjiyə qənaət” məqsədli büdcə fondunun yaradılması və 
əsas maliyyə mənbəyi kimi mədən vergisindən istifadə ölkəmizdə enerji 
səmərəliliyinin tətbiqinə tövhə hesab edilə bilər. 
Fondun fəaliyyətində prioritet kimi bir tərəfdən, enerjiyə qənaət və enerji 
səmərəliliyi məsələlərinin həllinə yönəlmiş layihələrin maliyyələşdirilməsi, 
digər tərəfdən enerji səmərəliliyi sahəsində maarifləndirilmə işlərinin apa-
rılması göstərilə bilər.

---

- 118 -
YAŞIL İNKİŞAF: ENERJİ SƏMƏRƏLİLİYİ VƏ ALTERNATİV MƏNBƏLƏR
FƏSİL 5.