e) Diniy ong va uning o ‘ziga xos xususiyatlari Jam iyat m a ’naviy hayotida m u him o ‘rin tu tad ig an ijtim oiy
ongning yana b ir shakli — diniy ongdir.
Diniy ong ijtimoiy ongning shunday shakliki, u tabiiy va ijtimoiy borliqning ilohiylashtirilgan, xayoliy in’ikosidir. U
kishilaming tabiat va jamiyat hodisalariga, o ‘zlariga va o ‘zaro bir-birlariga muno sabatlarini ilohiy kuchlarga bog‘lab, ularning irodasi, xohishi, 14 Falsafa
209
karami, saxovafi yoki tjahri, g ‘azabi, nafrati, jazosi sifatida ifodalaydi. D in iy ong: diniy tushunchalar, qarashlar, nazariyalar, ta’lim otlar, qadriyatlar, e ’tiqodlardan iborat b o ‘ladi. D iniy ongning dastlabki elem en ti — diniy tu y g ‘udir. K ishi larning diniy tasaw urlari diniy g ‘oyalar bilan q o ‘shilib, m a’lum d in iy y o ‘n alish , d in iy m a ’no va aham iyat kasb etgan ruhiy kechinm a diniy tuyg'u deyiladi. D in iy ongning yana bir elem en ti — diniy aqidalardir. D in iy aqidalar o ‘z m azm uni bilan dunyo va undagi voqea-hodisalarni ilohiy tushunishdan hosil b o ‘lgan tasavvurlar va tushunchalardan iborat bo'ladi. Diniy e ’tiqod esa diniy ongning asosiy elem en ti sifatida din iy aqidalarga, y o ‘l- y o ‘riq va ko'rsatm alarga shak- shubhasiz ishonish ham da ularga amal qilishdir. D iniy e ’tiqod ilohiy kuchlarga ish o n u v c h i kishilar on g id a m avjud b o ‘lgan d in iy tasavvurlar, obrazlar m ajm uyidir. Har qanday d in iy on gn in g negizida diniy e ’tiqod yotadi. D in iy ongning m uhim elem en ti diniy nonnalardir. D iniy
