PSIXOLOGIYADAN LABORATORIYA YA AMALIY MASHG‘ULOTLARNI 0 ‘TKAZISH METODIKASI
21.1 Psixologiyani o‘rganishda laboratoriya va amaliy mashg‘ulotlarning ahamiyati
Laboratoriya va amaliy mashg‘ulotlar psixologiya kursini o‘qitishning muhim tarkibiy qismlaridir. Ular egallangan nazariy bilimlami faollashtiradi, mustahkamlaydi va konkretlashtiradi.
Laboratoriya mashg‘ulotlarida talabalar psixologik tadqiqot o‘tkazishning sodda metodlari va usullarini o‘iganib boradilar. Keyinchalik ular bu metodlami kundalik pedagogik faoliyatlarida qo‘llashlari mumkin. Laboratoriya mashg‘ulotlarida talabalaming o‘zlari sinaluvchi sifatida ishtirok etadilar va ishtirok etayotgan eksperimentlami mustaqil o‘tkazishga o‘rganadilar. Tajribalarda qatnashish, turli xil test topshiriqlarini bajarish har doim talabalarda qiziqish uyg‘otadi. Chunki bu chora —tadbirlar ulaming o‘zlariga o‘zlarini bilish va o‘z psixologik xususiyatlarini diagnostika qilish imkoniyatini beradi.
‘z bilimlarini talabalar xilma xil psixologik masalalami yechishda namoyish etishlari mumkin. Psixologik masalalami yechish jarayonida talabalar egallanayotgan bilimlar bo‘lajak faoliyat uchun qanchaUk muhimligiga yana bit bor amin bo‘ladilar. Talabalai^a masalalami yechtirish orqali o‘qituvchi materialining o‘zlashtirilish darajasini tekshirish imkoniyatiga ham ega boiadi.
Amaliy mashg‘ulotlarda kompyuter texnikasidan foydalanish talabalarga tez o‘z bilimlarini tekshirish uchun sharoit yaratadi. Bu esa talabalaming o‘z o‘ziga beradigan bahosini shakUantiradi va o‘ziga bo‘lgan ishonchini orttiradi.
Laboratoriya va amaUy mashg‘ulotlarda xUma xU faoUyat turlaridan foydalanish mumkin. Qanday faoUyat turining tanlanishi mavzu xarakteri, o‘qituvchi imkoniyatlari va sharoitga bog‘Uq boiadi. Biroq har qaysi amaUy mashg’ulot boshida o‘qituvchi talabalaming nazariy tayyoigarUgini tekshiradi. Tajribalarjarayoni va natijalarini yozib borish
www.ziyouz.com kutubxonasi
uchun talabalar ikki xil qoralama va hisobot daftarlarini tutishlari kerak. Qoralama daftarga tajriba davomida zarur qaydlar yozib boriladi, so‘ngra ular tartibga keltirilib hisobot daftariga ko‘chiriladi.
Mashg‘ulotlami maktabdagi material, ya’ni turli metodikalar yoidamida maktabda olingan natijalar asosida tashkil etilgani ma’qul. Bu talabalaming o‘quvchi psixologiyasi bo‘yicha bilimlarini chuquriashtiradi va uning yosh davriari psixologiyasi masalalariga bo‘lgan qiziqishini oshiradi.
Quyida umumiy psixologiya, yosh davrlari va pedagogik psixologiyadan o ‘tkaziladigan laboratoriya va amaliy mashg‘ulotlarning taxminiy ishlanmalari keltiriladi. Umumiy psixologiya bo‘yicha o‘tkaziladigan ayrim mashg‘ulotlar so‘nggida talabalaming aqliy faolligini oshirishga yo‘naltirilgan savol-vazifalar keltirilgan. 0 ‘qituvchi ulami og‘zaki muhokama etish yoki yozma javob qaytarish uchun taklif etishi mumkin.
