Zamanagoy multimedia programmalarin ornatiw ham standart programmalar menen islew Jumistin maqseti


Fotokadr - buyım, korinis ham basqalardıń birden-bir fotografikalıq suwreti. Pleylist -



Yüklə 40,34 Kb.
səhifə9/9
tarix18.04.2023
ölçüsü40,34 Kb.
#99587
1   2   3   4   5   6   7   8   9
1-laboratoriya

Fotokadr - buyım, korinis ham basqalardıń birden-bir fotografikalıq suwreti.
Pleylist - audio yaki video fayllardan qálegen tarizde terip alınǵan dizim.
Audio informaciya – qandayda bir usıl jardeminde jazılǵan ham de orınlaw mumkin bolǵan dawıslı informaciya.
Audio ham videonı jazıw, olardı analizlew tek professional muzıkashı, qosıqshılardı emes, al haweskerlerdi de qızıqtıradı. Audio ham videonı jazıw ham analizlew ushın apiwayı ham qolay programma ǵana jurnalist, oqıwshı, student ham háweskerlerge járdem beriwi múmkin. Jeke dawıs yaki muzıkalıq eskizlerdi jazıp alıw ushın zamanagoy programmalıq tamiynattıń birneshe funkciyaları kerek boladı. Qandayda bir joba jumısın islewde tek tekstli informaciya ǵana emes, al har turli multimedialı informaciyalardan paydalanıw onıń sapasın jane de arttıradı
Multimedia komponentlari.Tekst.Audio
Multimediya (Latınsha anglichan multimediya multum - kóp hám orta - mánisin ańlatadı ) - paydalanıwshına birden-bir informaciya ortalıǵında islengen heterojen maǵlıwmatlar (grafik, tekst, dawıs, video ) menen baylanıs rejiminde islewge múmkinshilik jaratıwshı apparat hám programmalıq qurallar kompleksi.
Multimediya rawajlanıwına dúmpish 1980 jılda payda bolǵan. Shama menen sol waqıtta " multimediya" termini payda boldı.
Bul. multimediya texnologiyası - bul dástúriy statikalıq vizual maǵlıwmatlardı (tekst, grafik ) hám dinamikti - sóylew, muzıka, videokliplar, animatsiya hám basqalardı birlestirgen arnawlı kompyuter texnologiyası.
Multimediya dárekleri " multimedialı bolmaǵan" dereklerden parıq etedi, birinshi náwbette:
1) maǵlıwmatlar (maǵlıwmatlar ) kompyuter járdeminde cifrlı formada saqlanadı hám qayta islenedi;
2) olar hár túrlı túrdegi maǵlıwmatlardı óz ishine alıwı múmkin (tekǵana tekst, bálki dawıs, grafik, animatsiya, video hám basqalar );
3) olardıń zárúrli ózgesheligi - ınteraktivlik - resurs, programma, xızmet hám adamdıń aktiv óz-ara tásiri, olardıń óz-ara tásiri. Paydalanıwshı, mısalı, ol yamasa bul Internet ónimin alıwı múmkin hám sol zamatiyoq óz materialların oǵan qosıp qoyıwı múmkin, usınıń menen onıń teń avtorı, teń avtorı retinde háreket etiwi múmkin;
4) gipertekstning bar ekenligi.
Tekst - bul málim mánisti ańlatıw ushın mólsherlengen tártiplengen gápler kompleksi. Teksttiń semantik pútinligi haqıyqattıń ózinde ámeldegi bolǵan baylanıslar hám baylanıslılıqlardı (social hádiyseler, tábiy hádiyseler, sırtqı kórinis hám ishki dúnya hám basqalar ) sáwlelendiredi.
Tekstti qabıllaw tekst lingvistikasi hám psixolingvistika sıyaqlı pánlerde uyreniledi.
Tekstli fayl - bul kompyuterde tekstti kórsetiwdiń keń tarqalǵan forması. Ámeldegi belgiler kompleksindegi hár bir belgi bir báyit, geyde bolsa ketma -ket eki, úsh yamasa odan artıq báyit ketma -ketligi retinde kodlanǵan.
Tekst maǵlıwmatlarınıń arnawlı túrin dep ataw kerek.gipertekst. " Gipertekst" termini 1965 jılda Ted Nelson tárepinen " so'ralgan yamasa háreketleniwshi tekst" degen mánisti anglatgan. Ádetde, gipertekst bir tekstten ekinshisine ótiw túyinlerin óz ishine alǵan tekstler kompleksi menen ańlatpalanadı, bul sizge oqılatuǵın maǵlıwmattı yamasa oqıw ketma -ketligini tańlaw imkaniyatın beredi. Belgili hám bunnan tısqarı, gipertekstning anıq úlgisi - bul veb -betler - Internette jaylastırılǵan HTML -dagi hújjetler (gipertekstlarni belgilew tili).
Teksttiń stilistik, janriy hám tematikalıq klassifikaciyası bar.
Audio
Dawıs (latınsha audiodan - " esitaman") - bul dawıs texnologiyalarına tiyisli ulıwma termin. Qaǵıyda jol menende, audio termini dawıs tasıwshında jazılǵan dawıs, sonıń menen birge, dawıs jazıw hám tákirarlaw, dawıs jazıw hám dawıs shıǵarıwshı úskeneler retinde túsiniledi.
Sonday etip, multimedialı informaciyanıń audio komponenti audio maǵlıwmatlardı tasıwǵa mólsherlengen. Fizikalıq hádiyse retinde dawıs akustika sheńberinde uyreniledi, lekin usınıń menen birge, akustika pánleraro pán bolıp, ol óz máselelerin sheshiw ushın keń kólemli pánlerden paydalanadı : matematika, fizika, psixologiya, arxitektura, elektronika, biologiya, muzıka. teoriya hám basqalar multimediya texnologiyaları máselelerine tikkeley baylanıslılıǵı zamanagóy akustikaning muzıkalıq akustika, elektroakustika, sóylew akustikasi, cifrlı akustika sıyaqlı tarawlarına iye. Arnawlı bir qádem (ádetde 16 dan 4500 Gts ge shekem ); Kompyuter grafikası
Multimediya texnologiyasınıń bul baǵdarı paydalanıwshına vizual suwretlerdi uzatıwǵa mólsherlengen. Birinshi esaplaw mashinaları grafik menen islewdiń bólek quralları joq edi, lekin olar suwretlerdi alıw hám qayta islew ushın qashannan berli isletilingen. Kompyuter grafikası suwretlerdi eslep qalıw hám olardı kompyuter displeyinde kórsetiw qábiletiniń payda bolıwı menen úlken jetiskenliklerge eristi.
Suwret jaratıw usılları boyınsha kompyuter grafikası 2 D hám 3 D grafikalarǵa bolıw múmkin. Eki ólshewli kompyuter grafikası (2 D) grafik maǵlıwmatlardı usınıw túrine hám tómendegi 2 D grafik mudamı 2 D pikselli matritsada isleydi. Pixel - bul eń kishi birlik bitmap, bul anıq rangga iye bólindis tórtmuyushler (ádetde kvadrat ) ob'ekt. vizual sapanı kóp joǵatmastán, bitmaplarni tek kemeytiw múmkin; rastrlı suwretlerdiń kóbeyiwi suwrettiń diskretligi asıwına alıp keledi (1 -suwretke qarang). Hár qanday suwretti rastr formasında kórsetiw múmkin, lekin bul saqlaw usılı suwretler menen islew ushın zárúr bolǵan úlken kólem degi yad hám tahrir waqtında joǵalıp ketiwi menen xarakterlenedi.
Bitmapni úlkenlestiriw nátiyjesi.
vektorlı grafikalar. Ol suwretti ádetde noqatlar, sızıqlar, sheńberler, tórtmuyushler hám birpara tártipli sızıqlar bolǵan baslanıwiylar kompleksi retinde ańlatadı. Ob'ektlerge birpara atributlar beriledi (sızıq keńligi, toltırıw reńi hám basqalar ). Sızılma sóz dizbegiler kompleksin xarakteristikalaytuǵın koordinatalar, vektorlar hám basqa sanlı bahalar kompleksi retinde saqlanadı. vektorlı format daǵı súwret tahrir qılıw ushın jay beredi, sebebi onı ólshemsiz, burıw hám deformatsiyalanish múmkin (rastrlı suwretten ayrıqsha bolıp esaplanıw ). Biraq, hár bir suwretti baslanıwiylar kompleksi retinde kórsetiw múmkin emes. Prezentaciyanıń bul usılı diagrammalar ushın júdá sáykes keledi, ol keńeytiriletuǵın shriftler, jumıs grafigi ushın isletiledi, ol multfilmlar hám hár túrlı quram daǵı videolardı jaratıwda júdá keń qollanıladı.
Fraktal grafikalar. Ulıwma mániste, fraktal - bul individual elementleri áke -ana strukturalarıniń qásiyetlerin miyraslar etip alǵan ob'ekt. Kishi ólshem degi elementlerdiń tolıq xarakteristikası ápiwayı algoritmǵa muwapıq ámelge asırılǵanlıǵı sebepli, bunday ob'ektti bir neshe matematikalıq teńlemeler menen súwretlew múmkin.
Úsh ólshewli kompyuter grafikası úsh ólshewli keńislik ob'ektler menen isleydi. Ádetde, úsh ólshewli grafiktı kórsetiw nátiyjeleri tegis súwret, proyeksiya bolıp tabıladı. v úsh ólshewli grafikalar hámme zatlar ádetde ústler yamasa bóleksheler kompleksi retinde ańlatpalanadı. Minimal sirt ko'pburchak dep ataladı. Úshmúyeshlikler kóbinese ko'pburchak retinde saylanadı.
Reńni kompyuter grafikasında uzatıw hám saqlaw ushın onı súwretlewdiń túrli formaları isletiledi. Ulıwma alǵanda, reń - bul málim bir reń sistemasındaǵı koordinatalar, nomerler kompleksi. Mısalı, tómendegi reńlerdi kórsetiw modelleri málim:
RGB (anglichan Red, Green, Blue sózleriniń qısqartpası - qızıl, jasıl, kók) - qosımshalı reń modeli: reńler qara rangga qosıp alınadı. Basqasha etip aytatuǵın bolsaq, eger reńli jaqtılıq shıraları menen kórsetilgen ekrandıń reńi (r 1, g 1, b 1), basqa jaqtılıq shıraları menen kórsetilgen ekrandıń reńi (r 2, g 2, b 2) bolsa ), keyin bul eki proyektor tárepinen kórsetilgende ekrandıń reńi (r 1 + r 2, g 1 + g 2, b 1 + b 2) retinde belgilenedi. Tiykarǵı reńlerdi tańlaw insan kóziniń tor perdesi tárepinen reńni aqıl etiwdiń fiziologikalıq qásiyetlerine baylanıslı. RGB reń modeli texnologiyada keń qollanıladı. Televizorlar hám monıtorlar qızıl, jasıl hám kók kanallar ushın ush elektron tabancadan (yamasa úsh túrdegi LEDlar, jaqtılıq filtrleri hám basqalar ) paydalanadı.
CMYK (anglichan tilinen Cyan, Magenta, Yellow, Color - kók, qızıl, sarı, reńli) - bul standart texnologiyalıq basıp shıǵarıw ushın basıp shıǵarıwda isletiletuǵın reńlerdi ajıratıw sxeması.
HSv (anglichan tili, toyınǵanlıq, baha - reń, toyınǵanlıq, baha ) - bul reń modeli, onıń koordinataları reń, toyınǵanlıq (páklik dep da ataladı ) hám reńniń ma`nisi (jaqtılıǵı ). Bul model bul RGB modeliniń sızıqlı bolmaǵan ózgeriwi.
Kompyuter grafikası kompyuter texnologiyalarınıń rawajlanıwındaǵı eń kúshli jónelislerden biri bolıp tabıladı.
video
video (Zaqım. videodan - " tamasha", " kóriw") - bul termin monıtorlarda vizual hám audiovizual materiallardı jazıp alıw, qayta islew, uzatıw, saqlaw hám jırlaw texnologiyaları keń sheńberi retinde túsiniledi.
video signaldıń eń zárúrli xarakteristikası - sekund daǵı kadrlar sanı, skanerlew, pikseller sanınıń qatnası, reńlerdiń anıqlıǵı, video aǵımınıń keńligi, sapası. Keling, bul ayrıqshalıqlardı bólek kórip shıǵayıq.
Sekundına kadrlar sanı (chastota ) - bul video kontentning 1 sekundı dawamında bir-birin gúzetip turatuǵın hám ekranda háreket effektin jaratatuǵın háreketsiz suwretler sanı. Kadr tezligi qanshellilik bálent bolsa, háreket tegis hám tábiylew kórinedi. Háreket birdey dep qabıl etiletuǵın minimal kórsetkish sekundına shama menen 10 kadrdı quraydı (bul kórsetkish hár bir kisi ushın individual bolıp tabıladı). Kompyuterde islep shıǵarılǵan sapalı suwretler ádetde sekundına 30 kadrdan paydalanadı.
videonı skanerlew progressiv (interlaces bolmaǵan ) yamasa interlaced (interlaced) bolıwı múmkin. Progressiv skanerlashda suwrettiń barlıq gorizontal sızıqları (sızıqları ) bir waqtıniń ózinde kórsetiledi, interlaced, even hám toq sızıqlar gezek menen kórsetiledi. Óz-ara skanerlew CRT -de suwretlerdi kórsetiw ushın oylap tabıw etilgen hám endi suwretti tolıq sapalı uzatıwǵa múmkinshilik bermeytuǵın " tor" kanallar arqalı videonı uzatıw ushın isletiledi.
Hár qanday video signal pikseller menen ólshenerlik vertikal hám gorizontal ólshemleri menen xarakterlenedi. Ápiwayı analog televizor ólshemleri 720 x576 piksel. Joqarı anıqlıqtaǵı cifrlı televidenie ushın jańa HDTv standartı 1920 x1080 dárejeli progressiv skanerlew ólshemlerin usınıs etedi.
Ramkanıń keńligi hám bálentligi qatnası hár qanday video materialda eń zárúrli parametr bolıp tabıladı. 1910 jılda payda bolǵan tárepler qatnasın 4: 3 retinde belgileytuǵın eski standart 16 : 9 standartı menen almastırılıp atır, bul cifrlı televidenie arqalı basqarılatuǵın insan kóriwiniń tábiy maydanına kóbirek sáykes keledi..Reńler sanı hám video signaldıń reń ólshemleri ilgeri talqılaw etilgen reńli modeller tárepinen suwretlengen. v kompyuter texnologiyası tiykarınan RGB HSv isletiledi.
video aǵımınıń keńligi yamasa bıyt tezligi (anglichan Bıyt tezliginen) - sekundta qayta islengen video bıytlar sanı. video aǵımınıń keńligi qanshellilik bálent bolsa, ulıwma video sapası sonshalıq jaqsı boladı. Mısalı, videoCD formatında bıyt tezligi tek 1 Mbit / s, DvD ushın 5 Mbit / s, HDTv formatında bolsa 10 Mbit / s.
video sapası PSNR yamasa SSIM sıyaqlı rásmiy ólshewler járdeminde yamasa qánigeler qatnasıwındaǵı sub'ektiv salıstırıwlashlar járdeminde olshenedi.
Cifrlı kodlaw hám video materiallardı qısıw boyınsha zamanagóy standartlardan tómendegilerdi ajıratıw múmkin.
MPEG-2-video hám audio signallardı cifrlı kodlaw standartları toparı. MPEG-2, tiykarınan, jasalma joldas hám kabel televideniyasın óz ishine alǵan efirda video hám audio kodlaw ushın isletiledi. Birpara ózgertiwler menen, bul format DvD -ni qısıw ushın standart retinde de isletiledi.
MPEG-4-1998 jılda payda bolǵan cifrlı video hám audio qısıw ushın jańa xalıq aralıq standart. Esittiriw (video aǵımı ), kino diskların jazıw, video telefoniya hám translyatsiya ushın isletiledi. MPEG-2 hám basqa standartlardıń kóplegen qásiyetlerin óz ishine aladı, 3 D ob'ektlerdi kórsetiw ushın vRML qollap-quwatlawı, ob'ektke jóneltirilgen fayllar, huqıqlardı basqarıwdı qollap-quwatlaw hám hár túrlı túrdegi ınteraktiv informaciya quralların óz ishine aladı.
Ogg Theora- bul Ogg joybarı sheńberinde Xiph. Org fondı tárepinen islep shıǵılǵan video kodek (bul joybardıń maqseti On2 vP3 video kodekini, Ogg vorbis audio kodekini hám Ogg media konteynerini MPEG sıyaqlı multimediyali sheshimge birlestiriw bolıp tabıladı. 4). Tolıq ashıq, litsenziyasız multimediya formatı.
Házirgi waqıtta multimediya texnologiyaları informaciya texnologiyalarınıń jedel rawajlanıp atırǵan tarawı bolıp tabıladı. Úlken hám kishi firmalar, texnikalıq universitetler hám studiyalardıń úlken bólegi (atap aytqanda, IBM, Apple, Motorola, Philips, Sony, Intel hám basqalar ) bul jóneliste aktiv islep atır. Paydalanıw tarawları júdá xilma -qıylı: ınteraktiv oqıw hám informaciya sistemaları, SAPR, oyın -kúlki hám basqalar. Bul texnologiyalardıń tiykarǵı xarakterli qásiyetleri:
Bir hil cifrlı suwrette kóp komponentli informaciya ortalıǵın (tekst, dawıs, grafik, foto, video ) birlestiriw;
Isenimli (nusqa kóshiriwde buzılıwlar joq ) hám sabırlı saqlawdı (kepillik berilgen saqlaw múddeti - o'nlab jıllar ) úlken kólem degi maǵlıwmatlardı támiyinlew;
Maǵlıwmattı qayta islewdiń qolaylıǵı (ádetiydan dóretiwshilik operatsiyalarǵa deyin).
Qolǵa kiritilgen texnologiyalıq tiykar DvD hám optikalıq media ushın jańa standartdan paydalanıwǵa tiykarlanǵan (Digital versalite / video Disk ), ol birlikler hám o'nlab gigabaytlar rejimine iye hám aldınǵılarınıń ornın basadı : CD-ROM, video -CD, CD-audio. DvD -den paydalanıw cifrlı maǵlıwmatlardıń birdeyligi kontseptsiyasın ámelge asırıw imkaniyatın berdi. Bir apparat audio pleer, videomagnitafon, CD-ROM, disket hám basqalardı almastıradı. Maǵlıwmattı usınıw kózqarasınan DvD optikalıq ortalıǵı onı virtual reallıq dárejesine jaqınlastıradı.
Kóp komponentli multimediya ortalıǵın úsh gruppaǵa bolıw maqsetke muwapıq : audio ketma -ketlik, video ketma -ketlik, tekstli maǵlıwmatlar.
Audio qatar sóylew, muzıka, effektlerdi óz ishine alıwı múmkin (tolqın belgisi menen birlestirilgen shawqım, gúldirmama, shayqalıw hám hk sıyaqlı dawıslar ). Bul multimediya toparın isletiwde tiykarǵı mashqala bul informaciya sıyımlılıqı. WAvE dawısınıń bir minutalı joqarı sapalı dawısın jazıp alıw ushın shama menen 10 MB yad kerek. Bul mashqalanı sheshiw ushın audio informaciyanı qısıw usılları qollanıladı.
video ketma -ketligi audio ketma -ketligi menen salıstırıwlaganda, ol kóp sanlı elementler menen ajralıp turadı. Statikalıq hám dinamikalıq video ketma -ketligini ajrating.
Statikalıq suwretler grafika (sızılmalar, interyerlar, ústler, grafik rejim degi belgiler) hám foto informaciyalar (fotosuratlar hám skanerlengen suwretler) ni óz ishine aladı.
Dinamikalıq suwretler statikalıq elementler (ramkalar ) ketma -ketligi bolıp tabıladı. Úsh tipik gruppanı ajıratıw múmkin:
Ápiwayı video (turmıs videosı ) - fotosuratlar ketma -ketligi (sekundına 24 kadr );
Kvazi-video -bul fotosuratlar siyrek izbe-izligi (sekundına 6 -12 kadr );
Animatsiya - sızılǵan suwretler ketma -ketligi.
video ketma -ketligini ámelge asırıwda birinshi mashqala - ekran ólshemleri hám reńler sanı. Ush jónelis ámeldegi:
vGA standartı ekranda 640 -480 piksel (noqat ) pikseller sanın 16 reńde yamasa 320'200 pikselde 256 reńde beredi;
SvGA standartı (512 KB video yad, 8 bıyt / piksel) 256 reń menen 640 x480 pikselli pikseller sanın beredi;
24-bitli video adapterler (video yad 2 MB, 24 bıyt / piksel) 16 million reńden paydalanıw imkaniyatın beredi.
Ekinshi mashqala - yad kólemi. Statikalıq suwretler ushın bir tolıq ekran tómendegi yad kólemin talap etedi:
640 x480 rejiminde 16 reń - 150 KB;
320´200 rejiminde 256 reń - 62, 5 KB;
640'480 rejiminde 256 reń - 300 KB.
Audio hám video ketma -ketlikti ámelge asırıw daǵı bunday úlken kólemler informaciya tasıwshısına, video yad hám informaciya uzatıw tezligine joqarı talaplardı belgileydi.
Yüklə 40,34 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin