eng muhimi soliqdir. Fan-texnika taraqqiyoti yuzaga keltirgan yangi ishlab
chiqarish sohalari borki, ulami jadal o‘stirish talab qilinadi. Bu
sohalarda chiqarilgan tovarlar bozorbop bo‘lib, tez sotiladi va
katta foyda keltiradi. Bu mahsulotlar sanoatning boshqa sohala
rida ishlatilganida ham katta naf beradi.
Masalan, yonilg‘ini tejovchi, o‘tga chidamli dvigatellar ishlab
chiqaruvchi korxonalarga soliqdan yengillik berilsa, ularning
xarajatlari soliq hisobidan kamayadi. Natijada dvigatellami ishlab
chiqarish va ommaviy qo‘llanishi ko‘payadi, ular iqtisodiy
o'sishga olib keladi.
Soliqlar o‘z-o‘zidan emas, balki muqobil tanlov qoidasini
ishga solish orqali iqtisodiy o‘sishni rag‘batlantiradi.
Davlat soliqlardan tadbirkorlikni, xayr-ehson ishlarini,
eksport-importni, xorij kapitalining kirib kelishini rag‘batlan-
tirish uchun ham foydalanadi. Masalan, 0 ‘zbekiston Respub
likasi qonunlariga ko‘ra yangi ochilgan kichik firmalar, fermer
xo‘jaliklari m a’lum muddat davomida soliqdan ozod qilinadi.
Xayriya ishlariga sarflangan daromadlardan ham soliq olinmaydi.
Eksportbop tovar ishlab chiqamvchi korxonalar ham soliq
imtiyozlari oladilar.
Davlat tom onidan iqtisodiyotni tartiblashning yana bir
muhim vositasi moliyaviy sanatsiya (sog‘lomlashtirish) hisob-
211
Iq ti so di y si y o sa t 212
9-chizma. D a v la t ix tiy o ri d a g i m ol iy av iy
