‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi q. S. Abdurashidov, B. A. Hobilov

1 — va q t ко 'rsatkichi ch izig'i; 2
 — 
q a y ta ish la n a -
yo tg a n vibrogram m a.
)25

---

о
о
8.17-rasm. Ц/ ni rezonans holatida energiyani kengligi bo'yicha aniqlashga
doir.
8.18-rasm. Ц/ ni rezanans amplitudasining sarflash egri chizig'idan
aniqlashga doir.
2 у/ 
n i rezonans am plitudasining kengligi bo ‘y ic h a aniqlash.
amalga oshirilishi mumkin. Bunday usullar maxsus adabiyotda batafsil 
yoritilgan.
Oddiy bir misol keltiramiz. Barqarorlashgan garmonik tebranishlar 
tenglamasi quyidagi ko'rinishda ifodalanadi: 
у
= a sin 
cot,
(a)
bu yerda: 
a —
tebranishlar amplitudasi; 
со —
tebranishlar chastotasi.
( a )
tenglamadan vaqt bo'yicha ikki marta hosila olsak tezlanish kelib 
chiqadi:
у
= 
-act}
sin 
cot.
(b)
Maksimal tezlanish sin 
cot =
Obo'lganda vujudga keladi:
n/rra
126

---

I max j>| = 
aos
Shu yo‘1 bilan maksimal tezlik aniqlanadi:
I max 
y\
= 
aco.
8.5.4. Yutilish koeffitsienti 
у /
 ni aniqlash
у/
ni so‘nuvchi erkin tebranishlar grafigidan aniqlash. So‘nuvchi erkin 
tebranishlar grafigidan awal tebranishlaming logarifmik dekrementi 
S
aniqlanadi, chunki 
у/
bilan 
5
orasida quyidagi bog'lanish bor: