uvg‘otkichlarda o ‘zgaruvchi kuch o ‘zgaruvchi tok o'tayotgan o‘tkazgich bilan magnitlovchi g‘altak (2) vujudga keltirgan doimiy magnit maydoni ora sidagi bogManish hisobiga hosil boiadi (3.18-rasm). Ishlovchi massa (3) korpus (5) ga mahkamlangan osma uskunalar (4) ga tayanadi. 0 ‘zak (6) massani markazlashtirib turadi. Gidravlik va elektrik usullar ham notasodifiy va ham tasodifiy ta’sirlami vujudga keltirishda qoMlaniladi. Dinamik yuklarni EHM orqali hosil qilish sxemasi 3.19-rasmda ko‘rsatilgan. 3.20-rasmda uchta koordinat o ‘qlari yo‘nalishida chiziqli tebranishlar va shu o ‘qlar atrofida aylanma tebranishlar uyg‘otadigan olti komponentli vibrostendning sxemasi keltirilgan.
IV BOB. 0 ‘LCHASH ASBOBLARI VA ULARNING QO‘LLAN ILISHI 4.1. Umumiy ma’lumotlar Tajriba-sinash ishlarini olib borishda o'lchanadigan miqdorlami bevosita o'lchaydigan asboblardan ham yoki bilvosita o'lchaydigan o'zgartgich — o'zgartirgich deb ataluvchi asboblardan ham foydalaniladi. Keyingilarining afzalligi shundan iboratki, ular miqdorlarini ma’lum masofada turib o'lchash imkonini beradi; bu esa o'z navbatida tajriba ishlarini qulaylashtiradi. O'zgartgichlar (преобразователи) o'lchash jarayonini avtomatlashtirish bilan birga, o'lchanayotgan miqdorlami yozib olish, bevosita o'lchaydigan asboblarni qo'llab bo'lmaydigan joylarda ham o'lchash ishlarini bajarish imkonini beradi. O'lchash asboblarining quyidagi turlari keng tarqalgan: — chiziqli ko'chishlarni o'lchaydigan — solqilik o'lchagich (прогибомер)1аг, siljish o'lchagich (сдвигомер)1аг, indikatorlar va chiziqli ko'chishlarni o'zgartirgichlar; — burchakli ko'chishlarni o'lchaydigan — klinometrlar, shovunlar va
