3.3. Mukofotlarni ish natijalariga bog‘lashning zarurligi Rag„batlantirishdan foydalanish – bu strategik rejani bajarish uchun mehnat
jamoasini safarbar etishda qo„llaniladigan kuchli vosita hisoblanadi. Ushbu vositadan
unumli foydalana olmaslik strategik rejani tatbiq etish jarayonini xavf ostida
qoldiradi. Ish haqini oshirish, mukofotlash, yuqori xizmat lavozimiga ko„tarish,
tayanch lavozimlarga belgilash, taqdimlash va xizmatlarning e‟tirof etilishi
to„g„risidagi qarorlar – bu strategiyani yurituvchining ta‟sir vositalari hisoblanadi.
Mukofotlash tizimining qanday tashkil etilganligiga qarab, rahbariyat qanaqa
xulq-atvorni va natijalarni istashini bilish mumkin. Menejerlarni ustama va
mukofotlarni qanday taqsimlashiga qarab, kim hammadan yaxshi ishlayotganligini
bilish mumkin. Bularni tashkilot xodimlari sinchkovlik bilan kuzatadilar. SHu sababli
strategiyani amalga oshirishda mukofotlash tizimsi muhim o„rin to„tadi.
Odatda menejerning chora-tadbirlari salbiy elementlarga nisbatan ijobiy
elementlarni o„zida ko„proq mujassam etadi, chunki insonlar boshliqning
buyruqlariga nisbatan ijobiy rag„batlantirishga xayrihohlik bilan qaraydilar. Lekin
rag„batlantirishning hajmi va sifati vazifani murakkabligiga bog„liq. Raxbariyat
motivlash usullarni samaradorligini oshirish uchun ham moddiy, ham ma‟naviy
rag„batlantirishlardan foydalanadi. Menejer ijrochilarning ehtiyojlarini qanchalik
yaxshi bilsa, rag„batlantirish shunchalik ta‟sirli bo„ladi. Ushbu hol kompaniya
strategiyasini amalga oshirishga shunchalik ijobiy ta‟sir ko„rsatadi.
Rag„batlantirish va mukofotlash tizimidan foydalanish menedjerning
xodimlarning strategik rejani bajarishdan manfaatdorligini oshirishdagi asosiy quroli
hisoblanadi. Ish haqini oshirish, mukofotlar to„lash, xizmat bo„yicha ko„tarilish,
asosiy lavozimlarga tayinlanish, ma‟naviy rag„batlantirish usullari (maqtov va
hamma tomonidan tan olinish) to„g„risidagi qarorlar menejer siyosatining asosiy
vositalari hisoblanadi. Rag„batlantirish xodimlarni strategik vazifalar rejasida aks
61
ettirilgan natijalarga erishi uchun zarur barcha narsani o„zi amalga oshirishga
undaydi.