Zbekiston respublikasi axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish



Yüklə 0,7 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə9/19
tarix28.04.2023
ölçüsü0,7 Mb.
#103869
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   19
1-Mustaqil ish L. Dilmurodov Kiberhuquq va Kiberetika

Inson huquqlari - insonning davlat bilan munosabatidagi huquqiy maqomini, 
iqtisodiy, ijtimoiy, siyosiy va madaniy sohalardagi imkoni-yatlari hamda 


daʼvolarini tavsiflovchi tushuncha. Inson huquqlarini erkin va samarali tarzda 
amalga oshirish fuqarolik ja-miyati va huquqiy davlatning asosiy belgilaridan 
biridir. Inson huquqlarini mutlaq va nisbiy Inson huquqlariga boʻlish qabul 
qilingan. Yashash huquqi, qiynoklarga, zoʻravonlikka, inson shaʼnini yerga 
uradigan boshqa xil muomalaga yoki jazoga duchor etilmaslik huquqi, shaxsiy 
hayotning daxlsizligi huquqi, shaxsiy va oilaviy sir saklash huquqi, oʻz shaʼni 
hamda yaxshi nomini himoya etish huquqi, vijdon erkinligi va dinga eʼtiqod 
qilish huquqi, shuningdek, sud tomonidan himoya qilinish va odil sudlov huquqi 
hamda shular bilan bogʻliq eng muhim protsessual huquqlar mut-laq Inson 
huquqlari sirasiga kiradi. Qolgan hamma Inson huquqlari nisbiy boʻlib, 
favqulodda yoki harbiy holat tartibi joriy qilingan vaziyatda cheklab yoki 
toʻxtatib qoʻyilishi mumkin. Demokratik davlatda mutlaq Inson huquqlarini har 
qanday vaziyatda ham cheklashga yoki vaqtincha toʻxtatishga (bekor qilishga) 
yoʻl qoʻyilmaydi. 
Inson huquqlarini ta’minlash — bosh 
maqsadimiz 
Mustaqil demokratik yo‘ldan dadil 
odimlayotgan O‘zbekistonning eng ulug‘ 
maqsadi, avvalo, xalqimiz manfaatlari 
ko‘zlangan islohotlarni amalga oshirishga 
qaratilgani bilan e’tiborlidir. Bujihatlar 
Konstitutsiyamizda ham mustahkamlab 
qo‘yilgan. Jumladan, Bosh Qomusimizning 
II bob 13 moddasida “O‘zbekiston 
Respublikasida demokratiya umuminsoniy 
printsiplarga asoslanadi, ularga ko‘ra 
inson, uning hayoti, erkinligi, sha’ni, qadr-
qimmati va boshqa daxlsiz huquqlari oliy 
qadriyat hisoblanadi. 
Demokratik 
huquq 
va 
erkinliklar 
Konstitutsiya va Qonunlar bilan himoya qilinadi” deyilgan. 
Yurtimizda inson huquq va erkinligini ta’minlash borasida amalga oshirilayotgan 
ishlarga hamohang tarzda faoliyat yuritayotgan Inson huquqlari bo‘yicha 
O‘zbekiston Respublikasi Milliy markazi ham shu kabi ezgu ishlarni amalga 
oshirishga kamarbastalik qilmoqda. Joriy yil 31 oktyabrь kuni Markaz tashkil 
etilganligiga 18 yil to‘ladi. O‘tgan davr mobaynida mazkur Markaz o‘z oldidagi o‘ta 
dolzarb sanalgan milliy harakat rejasini tuzish, Konstitutsiyamiz, qonunlar va inson 
huquqlari sohasidagi umume’tirof etilgan xalqaro huquq me’yorlari qoidalarini 


amalga oshirish strategiyasini ishlab chiqish, inson huquqlari sohasida O‘zbekiston 
Respublikasining xalqaro va milliy tashkilotlar bilan hamkorligini rivojlantirish, 
mamlakatimizda inson huquqlariga rioya etilishi va bu huquqlarning muhofaza 
qilinishi yuzasidan milliy ma’ruzalar tayyorlash, davlat hokimiyati va boshqaruv 
organlariga, shuningdek, inson huquqlari bo‘yicha jamoat birlashmalariga 
maslahatlar berish, inson huquqlarini rag‘batlantirish va muhofaza qilishning turli 
jihatlari yuzasidan tadqiqotlar o‘tkazish kabi vazifalarni muvaffaqiyatli ado etib 
kelmoqda. 
Shu munosabat bilan Inson huquqlari bo‘yicha O‘zbekiston Respublikasi Milliy 
markazi direktori, yuridik fanlari doktori, professor Akmal Saidov “Turkiston-
press” NAA muxbiriga quyidagilarni so‘zlab berdi. 
— Avvalo, shuni qayd etishni istardimki, yurtimiz mustaqillikka erishgandan so‘ng 
har bir sohada tub islohotlar jarayoni boshlandi, — deydi Akmal Saidov. — 
Ayniqsa, inson huquqlarini ta’minlash borasida 1948 yil 10 dekabrda qabul qilingan 
Inson huquqlari umumjahon deklaratsiyasining O‘zbekiston parlamenti tomonidan 
tasdiqlanganligi istiqlolning ilk yillarida qabul qilingan muhim xalqaro huquqiy 
hujjat bo‘ldi. 
O‘zbekistonda qisqa tarixiy muddat ichida milliy davlatchilikni shakllantirishning 
huquqiy asoslari yaratildi. Mamlakatimiz barcha rivojlangan huquqiy davlatlardagi 
kabi uch hokimiyatga, ya’ni qonun chiqaruvchi, ijro etuvchi va sud hokimiyatiga 
taqsimlandi. Xalq farovonligi yo‘lida kuchli huquqiy davlatdan fuqarolik jamiyati 
sari ildam qadam qo‘yish maqsadida erkin bozor munosabatlariga asoslangan kuchli 
iqtisodiyot barpo etildi. Shu tariqa, yurtimiz xalqaro huquqning to‘laqonli va teng 
huquqli sub’ektiga aylandi. Albatta, bularning barchasiga Prezidentimiz Islom 
Karimovning jonkuyarligi, tashabbuskorligi va rahnamoligi evaziga erishildi. 
Inson huquqlari va erkinliklarini muhofaza qilishning ta’sirli vositasini barpo etish, 
xalqaro tashkilotlar va huquqni muhofaza qiluvchi organlar bilan hamkorlikni 
kengaytirish, davlat muassasalari xodimlari va aholining inson huquqlari bo‘yicha 
madaniyatini oshirish maqsadida BMTning Inson huquqlari va boshqaruv tizimini 
demokratiyalashni qo‘llab-quvvatlash dasturiga muvofiq, O‘zbekiston Respublikasi 
Prezidentining 1996 yil 31 oktyabrdagi Farmoni bilan Inson huquqlari bo‘yicha 
O‘zbekiston Respublikasi Milliy markazi tuzildi. Farmonda Inson huquqlari 
bo‘yicha Milliy markazning maqsad va asosiy vazifalari aniq belgilab qo‘yildi. 
1996 yil 13 noyabrdagi “Inson huquqlari bo‘yicha O‘zbekiston Respublikasi Milliy 
markazi faoliyatini tashkil etish masalalari to‘g‘risida”gi Vazirlar Mahkamasining 
qarori Milliy markaz faoliyatining tashkiliy-huquqiy asosi hisoblanadi. Ushbu qaror 


orqali Inson huquqlari bo‘yicha O‘zbekiston Respublikasi Milliy markazi 
to‘g‘risidagi Nizom va Milliy markaz tuzilmasi tasdiqlangan. 
Inson huquqlari bo‘yicha O‘zbekiston Respublikasi Milliy markazi davlatga qarashli 
idoralararo tahlil, tushuntirish va muvofiqlashtirish organi hisoblanadi. Ya’ni, 
mazkur organ inson huquqlari sohasida davlat boshqaruv organlari faoliyatini 
muvofiqlashtiradi, inson huquqlari sohasidagi ishlar milliy rejasini ishlab chiqadi, 
O‘zbekistonning inson huquqlari bo‘yicha milliy ma’ruzalarini tayyorlaydi, davlat 
xizmatchilari uchun esa inson huquqlari muhofazasi sohasida axborot bazasini 
yaratadi, ularni o‘qitadi, maslahatlar beradi, tashviqot ishlarini olib boradi. Shundan 
kelib chiqib aytish mumkinki, Markazning asosiy maqsadi bu ustuvor vazifalarni har 
tomonlama hal etish yo‘li bilan Inson huquqlari sohasidagi Milliy faoliyat dasturini, 
huquq va erkinliklarni himoya etishning ko‘p jihatli tizimini ishlab chiqish va 
hayotga tatbiq etishdan iborat. 
Shu o‘rinda, Milliy markazning xalqaro hamkorligiga ham to‘xtalib o‘tish joiz. 
Xususan, 
BMTning 
O‘zbekistondagi 
Taraqqiyot 
Dasturi, 
EXHTning 
O‘zbekistondagi 
Loyihalar 
Koordinatori, 
Xalqaro 
mehnat 
tashkiloti, 
O‘zbekistondagi Evropa Ittifoqi delegatsiyasi, YuNESKO, YuNISEF, Xorijiy 
mamlakatlarning mamlakatimizdagi elchixonalari, qator xalqaro jamg‘armalarning 
vakolatxonalari bilan samarali hamkorlik o‘rnatilgan. Xalqaro sheriklar bilan 
hamkorlikda respublikamizda inson huquq va erkinliklarini yanada mustahkamlash, 
himoya qilish va rag‘batlantirishga yo‘naltirilgan turli loyihalar amalga oshiriladi. 

Yüklə 0,7 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   19




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin